رونالد دورکین، از فیلسوفان مشهور قرن حاضر، تفسیر پراگماتیستی(عمل گرایانه ی) جدیدی از عدالت به مثابه فضیلت برتر ارائه داده است که مورد نقد و تحلیل جوامع علمی قرار گرفته است.در این تفسیر، عدالت، آزادی و دموکراسی در تعامل دائم با یکدیگر توصیف می شوند؛ تعاملی که هرگز نباید به دست دولتمردان از هم گسسته شود. در نظریه وی، که نام آن را «عدالت لیبرالی» می نهد، اولین اولویت جامعه، توزیع مساوی منابع و فرص...

عدالت همواره مورد توجه جدی بشر قرار داشته است (تاریخچه)، اما بیشتر در عالم نظر، نه در دنیای عمل و به‌صورت کلی، نه به شکل مقایسه‌ای و تنها در سطوح خرد، آن را جست‌وجو کرده است (پیشینه)؛ ازاین‌رو، نباید تعجب کرد که مقایسه‌ای از عدالت در نگاه لیبرالی و اسلامی بر پایه نگاه امام خامنه‌ایa در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، در دسترس نباشد(مسئله)، بنابراین،نوشتار پیش رو  در صدد پاسخ‌گویی به این سؤال است:«ع...

نوشتار حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش است که عدالت و توسعه در سه گفتمان لیبرالیسم، سوسیالیسم و اسلام چه جایگاهی دارد و نسبت این دو با هم چیست. مطالب، پس از مقدمه، تحت این عنوان ها سامان یافته است: اول ـ جایگاه عدالت در مدل های توسعه لیبرالی (که به دلیل تنوع برداشت ها، در این مقاله، تنها، دیدگاه رالز و هایک، به صورت تطبیقی، معرفی شده است)، دوم ـ عدالت در مدل های سوسیال (که در اینجا سه روایت تخی...

جان رولز از مشهورترین فیلسوفان لیبرال معاصر و فیلسوفی دوران‌ساز در عرصه فلسفه سیاست است که آراء کمتر متفکری از متفکران هم‌عصر و زمانه­ی وی،‌ همانند او عرصه رد و ابرام و بحث و نظر بوده است. به طور معمول نام رولز با نظریه عدالت او و نوآوری دوران‌ساز وی در باب افزودن عدالت به اندیشه لیبرالی گره‌ خورده است؛ و همین امر باعث شده است که از دیگر جنبه‌های اندیشه و تفکر رولزی غفلت صورت گیرد. این در حالی ...

نوشتار حاضر ضمن معرفی خطوط اصلی اندیشه لیبرالیسم، وجوه چالش آن را با تفکر اسلامی باز می شناسد. مقاله به دو بخش اصلی تقسیم می شود: بخش نخست، به بررسی موضع اندیشه لیبرالی در مقولات مهمی نظیر عدالت، آزادی و حدود اختیارات دولت و نیز چرخش های نوین در حوزه لیبرالیسم و بخش دوم، به بررسی وجوه ناسازگاری این مواضع با اندیشه اسلامی اختصاص یافته است.

نوشتار حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش است که عدالت و توسعه در سه گفتمان لیبرالیسم، سوسیالیسم و اسلام چه جایگاهی دارد و نسبت این دو با هم چیست. مطالب، پس از مقدمه، تحت این عنوان‌ها سامان یافته‌است: اول ـ جایگاه عدالت در مدل‌های توسعة لیبرالی (که به دلیل تنوع برداشت‌ها، در این مقاله، تنها، دیدگاه رالز و هایک، به‌صورت تطبیقی، معرفی شده‌است)، دوم ـ عدالت در مدل‌های سوسیال (که در اینجا سه روایت تخی...

فلسفه ‌سیاسی جان رولز در مباحث مربوط به خوانش لیبرالی از عدالت، در سه دهه اخیر نقشی تعیین‌کننده داشته است و بدون تردید نظریه عدالت وی در شکل دادن به مفاهیم به‌کار گرفته شده در استدلاهای رایج در مباحثات روزمره در مورد عدالت و سیاست در غرب معاصر تأثیر بسیاری گذاشته است. از همین روست که آثار وی، به‌ویژه کتاب‌های «نظریه‌ای در باب عدالت»( ) و «لیبرالیزم سیاسی»،( ) به‌عنوان مهمترین آثار ‌اندیشه سیاسی...

یکی از مهم ترین انتقادات جماعت گرایان به فلسفه لیبرالی در سویه هستی شناسانه بر مفهوم «فرد» است. چون در فلسفه لیبرالی به صورت عام و نظریه عدالت جان رالز به صورت خاص بر تصویر فردگرایانه یا فردیت یافته از فرد تاکید می شود. اما، به نظر جماعت گرایان مفهوم «خود» جزیی از جماعت است. بدین معنا که خود بیش از پیش ماهیت اجتماعی دارد؛ ماهیتی که در بستار تاریخی و اجتماعی شکل گرفته است. به همین دلیل، آنان اهد...

نخستین موج فمینیسم در اواخر قرن نوزده با ویژگی تلاش برای کسب حقوق مساوی به ویژه حق رأی پدید آمد. فمینیسم لیبرالی در این مرحله با استدلال بر اشتراک ماهیت انسانی یا «جوهره مشترک انسانی » یا برتری ارزشهای زنانه و با صرف نظر از تفاوتهای جنسیتی، به دنبال برابری منزلت و نقش زن در مقابل مرد، بود. حوزه فعالیت موج دوم به عرصه های مختلف خانواده، کار و نظریه پردازی در حوزه علوم انسانی تعمیم یافت. موج سوم ...

چکیده الگوی صلح دموکراتیک جان راولز با رسمیت بخشیدن به «مردمان» و تمایزگذاری بین جوامع «لیبرال دموکرات»، «پایگانی شریف»، «تحت فشار»، «دیکتاتوری های خیرخواه» و «دولت های قانون شکن» در عرصه بین المللی، عدالت جهانی را در راستای «معقولیت» در روابط بین کشورها  به تصویر می کشد. این مفهوم از عدالت، بنیاد های اخلاقی جهان شمول را به نفع «اجماع همپوشان سیاسی» کنار می نهد. این الگو می کوشد این چندگونگی را...