عدالت خواهی و ظلم ستیزی از تعالیم عالی اسلام و از مضامینی است که در شعر پارسی، حضوری پر رنگ دارد. شاعران نیز همراه با جامعه با تیغ زبان به جنگ با بیدادگران رفته و با توجه به اوضاع روزگار خویش، با شیوه های مختلف، فریاد اعتراض خود را سر داده اند. سنایی، شاعر «دوران ساز» قرن ششم، هم یک منتقد اجتماعی و هم یک صوفی آرمان گرا است. بخش اعظم انتقادات او در قصاید زهدی و انتقادی و قلندرانه ارائه شده است. ...

در روایات معتبری، امام معصوم× با استناد به آیه شریفه «لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ»، امامت هر ظالمی را تا روز قیامت نفی می‌کنند؛ حتی کسانی که در گذشته، آلوده به بت‌پرستی بوده وسپس مسلمان شده‌اند نیز شایستگی رسیدن به مقام «امامت» را ندارند. این سخن امام× درواقع کنایه‌ای است به خلافت خلیفه اول و دوم که پیش از اسلام آوردن، مدت مدیدی از عمر خویش را در بت‌پرستی سپری کردند. در مقابل، دانشمندان اهل‌سنت در مق...

در ادبیّات جوامع مختلف، ادبیّات روستایی به عنوان یکی از زیرشاخه های مهمّ ادبیّات داستانی مطرح بوده و بسیاری از نویسندگان بزرگ در این مورد آثاری را به رشته تحریر درآورده­اند. در ادبیّات عربی می­توان از عبدالرّحمن الشّرقاوی نویسنده مصری خالق رمان الأرض نام برد که روستای کودکی خود را با ماجراهایش به تصویر می­کشد؛ و از نویسندگان مشهور ادبیّات فارسی در این عرصه محمود دولت­آبادی است که آثارش او را به عنوان ن...

پروین ستاره تابناک ادب فارسی است که صورت زیبا و محتوای غنی اشعار او کاوش­های مختلف را می­طلبد که این سطور یکی از آنهاست. در این پژوهش که به روش کتابخانه­ای صورت گرفته، چگونگی بازتاب ستم و ستمگری در نظام فکری پروین بررسی شده و این نتایج رخ نموده است که وی در قالب­های گوناگون شعری خود، عالمانه به ظلم و آثار و عواقب آن پرداخته و ستم را موجب تیرگی روان و بدنامی و تباهی دنیا و آخرت انسان دانسته و خل...

انسان موجود چند بعدی و پیچیده است که شناسایی دقیق شخصیت او به بررسی‏های همه‏ جانبه نیاز دارد که البته این مهم، بدون تمسّک به تعالیم وحی و کلام بزرگان دین، میسّر نمی‏شود. در رسال? حاضر، ضمن طرح دیدگاه‏های گوناگون روان‏شناسی و قرآن در مورد انسان و نقد و بررسی این دیدگاه‏ها در مورد مطالع? ابعاد شخصیت انسان، بر اساس تعالیم دینی، نتیجه منطقی خاصی به دست آمده است که امروزه بحث آن بسیار صورت می‏گیرد. ...

مفسران درباره آیه «أ‌َنَّا نَأ‌ْتِی الأَرْضَ نَنْقُصُها مِنْ أ‌َطْرافِها» دیدگاه‌های متفاوتی را بیان نموده‌اند؛ چنان‌که مقصود از «ارض» سرزمین کفار مکه، سرزمین عموم کفار، اهل زمین، زمین و اهل آن دانسته شده است و درباره مقصود از «نقصان ارض» مواردی از جمله: فتح حوالی مکّه توسط پیامبر و یارانش، فتح سرزمین کفار توسط مسلمانان، مرگ علما و بهترین ساکنان زمین، از بین رفتن برکت زمین، بیضوی بودن زمین، کاستن از سرزمین جسم ان...

هجرت در تاریخ‌اسلام جایگاه و اهمیّت ویژه‌ای دارد و در آیات متعدّدی از قرآن‌کریم به‌عنوان روشی برای توسعه و گسترش اسلام و خارج‌شدن از سلطه‌ی ظالمان و مستکبران مطرح شده است. پیامبر خدا(ص) نیز آنگاه که آزار و فشار مشرکان در مکّه به‌اوج خود رسید، از این روش استفاده کرد و با بهره‌گیری از هجرت به‌عنوان یک تاکتیک، دامنه‌ی فعالیّت و مبارزه‌ی خود را گسترش داد و به‌مدینه کشاند، بااینکه دعوت از قریشیان حدود س...

شفاعت از مباحث تفسیری - کلامی است که آیات قرآنی سبب طرح آن در میان متفکران اسلامی گردیده است. مباحث مربوط به شفاعت را می توان به دو دسته کلی شفاعت کنندگان و شفاعت شوندگان تقسیم نمود. اشاعره و معتزله پیامبر اسلام(ص) را شفاعت کننده می دانند و در مورد سایر شافیان نظریه خاصی ارائه ننموده اند. در مقابل، ملاصدرا موجودات متقدم در قوس نزول(مجردات عقلی) و صعود(انسانهای کامل) را به دلیل واسطه فیض بودن، ش...

احمد مطر در سال1956 م در یکی از روستاهای جنوب عراق متولد شد . از نوجوانی سرودن شعر را آغاز کرد . وی اساس شعر خود را بر مبنای سیاست و مبارزه با ظالمان قرار داد . بخش بزرگی از اشعار وی به سیاست اختصاص دارد . وی از نظر اجتماعی به مسئله حقوق بشر و آزادی و فقر و عدالت و وطن و ... پرداخت . محور اصلی شعر او آزادی است و این امر سرچشمه سرودن شعر در وی شد که شاعر آن را با تجربه خاص خود و تجربه ملتش - عرا...