از ماجرای مشهور سپاه اسامه دو روایت در دست گرفته است : روایت مورخان سده هایاول هجری (واقدی، ابن سعد، ابن هشام، یعقوبی، بلاذری، طبری) و روایت متکلمانشیعه که عمدتا توسط شیخ مفید در کتاب الارشاد بیان شده است . مورخان مذکور بادر نظر گرفتن حوادث قبل و همزمان با این رخداد آن را گزارش کرده اند، ولی روایت وتحلیل شیخ مفید از این ماجرا با توجه به پیامدهای آن (از نظر شیخ ) صورت پذیرفتهاست و می توان آن را ...

 رسول خدا (ص) پس از هجرت به مدینه و تشکیل حکومت اسلامی، با چالش­ها متعددی در این شهر مواجه شدند. از جمله چالش­های حکومت نوپای اسلامی در مدینه که از سال دوم آغاز گردید، تقابل قبایل یهود ساکن در مدینه با مسلمانان بود. این تقابل در حالی صورت گرفت که رسول خدا (ص) با تدوین یک پیمان‌نامة عمومی با همة اهالی مدینه ازجمله یهودیان امکان همزیستی مسالمت‌آمیزِ ساکنان مدینه را فراهم کرده بودند. قبایل یهود...

از ماجرای مشهور سپاه اسامه دو روایت در دست گرفته است : روایت مورخان سده هایاول هجری (واقدی، ابن سعد، ابن هشام، یعقوبی، بلاذری، طبری) و روایت متکلمانشیعه که عمدتا توسط شیخ مفید در کتاب الارشاد بیان شده است . مورخان مذکور بادر نظر گرفتن حوادث قبل و همزمان با این رخداد آن را گزارش کرده اند، ولی روایت وتحلیل شیخ مفید از این ماجرا با توجه به پیامدهای آن (از نظر شیخ ) صورت پذیرفتهاست و می توان آن را ...

در مقاله حاضر، ده بیت اشعار مسعود سعد با استناد به نسخه های دیوان و استشهاد به اشعار وی تصحیح شده و دلایلی برای تصحیح یا ترجیح ضبط بعضی نسخه ها بر نسخ دیگر ارائه شده است.

برای مطالعۀ تاریخ فرهنگ و معارف اسلامی، دسترسی به آثار کهن ضروری است. بسیاری از این آثار در گذر زمان از میان رفته اند و نسخه ای از آنها بر جا نمانده است. بازسازی این آثار با پی جویی نقل قول­­ها در آثار متأخرتر، در چنین شرایطی ضرورت پیدا می کند؛ البته، این روش با مشکلاتی متعدد روبه روست. این مطالعه به منظور بازسازی روشمند کتاب المزار سعد بن عبدالله اشعری، صورت گرفته است؛ اثری که ظاهرا حدود هزار ...

 نقد و بررسى کتاب »معالم التفسیر من کلام الأمیر« از سند و محتوا است. هر چند کتاب، داراى سه سند - سند نعمانى از ابن عقده و سند ابن قولویه از سعد بن عبداللَّه اشعرى و سند سید محسن امین در اعیان الشیعه - است ولى هر سه راه از نگاه سند شناسانه، ضعیف است. نویسنده در مورد ارتباط این کتاب با رساله‌هاى دیگر معتقد است؛ »مقدمه تفسیر على بن ابراهیم«، کتابى است جداگانه که نگارنده آن همان نگارنده تفسیر است و م...

نقد و بررسی کتاب »معالم التفسیر من کلام الأمیر« از سند و محتوا است. هر چند کتاب، دارای سه سند - سند نعمانی از ابن عقده و سند ابن قولویه از سعد بن عبداللَّه اشعری و سند سید محسن امین در اعیان الشیعه - است ولی هر سه راه از نگاه سند شناسانه، ضعیف است. نویسنده در مورد ارتباط این کتاب با رساله های دیگر معتقد است؛ »مقدمه تفسیر علی بن ابراهیم«، کتابی است جداگانه که نگارنده آن همان نگارنده تفسیر است و مط...

مرثیه‌سرایی یکی از قدیمی‌ترین فنون شعری است که از دیرباز حضور خود را در دیوان‌های شعری بیشتر اقوام و ملل به ثبت رسانده است. در ادبیات فارسی و عربی، شاعران زیادی بودند که در این فن از نام‌آوران به شمار می‌روند. رودکی سمرقندی، محتشم کاشانی، مسعود سعد، خاقانی، حافظ و... در ادبیات فارسی و خنساء، ابو ذؤیب هذلی، ابن رومی، ابوالحسن تهامی، ابن نباته مصری و... در ادب عربی، برخی از مشاهیر مرثیه‌سرایی به ...