پس از شوک اول نفتی و مشاهده تجربه های خاص در کشورهای نفتی، مانند بیماری هلندی توجه اقتصاددانان به منابع نفت و گاز افزایش چشمگیری یافت. مشاهده آثار منفی بهره برداری از منابع نفت و گاز موجب بروز تحولات و اتخاذ سیاست هایی در کشورهای صادرکننده نفت شد. یکی از این تحولات در نیم قرن گذشته تأسیس صندوق های ثروت ملی در بیشتر کشورهای نفتی بود. یکی از دلایل مهم در تشکیل این صندوق ها، استفاده بهینه از منابع...

بهره برداری و استفاده بهینه از منابع نفت و گاز یکی از مسائل مهم در رشد و توسعه اقتصادی کشورها است که در نظام اقتصادی اسلام نیز، احکام فراوانی درباره آن وجود دارد. بیش از نیم قرن است که در کشورهایی که با مازاد درآمد ارزی از طریق استفاده از منابع زیرزمینی همچون نفت و گاز روبرو بوده اند به منظور استفاده بهینه از این درآمد مازاد، صندوقی به نام صندوق ثروت ملی تشکیل شده است و به همین جهت در ایران هم ...

وجود منابع غنی نفتی در اقتصاد ایران و چالش های عمده اقتصادی در مسیر توسعه کشور همواره نقش استفاده بهینه از این منابع را در نیل به توسعه پایدار به موضوعی مهم و مورد توجه تبدیل کرده است. شواهد تجربی اقتصاد ایران نشان می دهد که مکانیزم های مورد استفاده در مدیریت درآمدهای نفتی منجر به وابستگی شدید بودجه دولت به درآمدهای برون زای نفت و تبعات منفی حاصل از آن می باشد. لذا در این رساله سعی شده است با ب...

هدف عمده این تحقیق، بررسی تاثیر تکانه های درآمدهای نفتی، بهره وری و نرخ رشد حجم پول بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران در چارچوب یک مدل dsge و با در نظر گرفتن برخی ویژگی های اقتصاد ایران از قبیل گسترده بودن بخش دولت در اقتصاد، ناکارایی های سرمایه گذاری دولتی، نیاز به سرمایه گذاری در توسعه زیرساخت ها و وجود نهاد صندوق توسعه ملی است. یافته های تحقیق مبتنی بر الگوی چرخه ادوار تجاری حقیقی، نشان می دهد ...

نحوه استفاده از عواید حاصل از منابع طبیعی، از جمله نفت، همواره مورد توجه سیاست‌مداران، متخصصان اقتصادی و سیاسی و نیز گروه‌های مختلف اجتماعی بوده است. این تحقیق، با فرض وجود بیماری هلندی در ایران، به بررسی مدیریت و تخصیص بهینه درآمد‌های نفتی پرداخته است. سناریوهای مختلف در خصوص تخصیص درآمد‌های نفتی با حضور صندوق توسعه ملی بررسی شده است. در سناریوی اول، فرض شده همه درآمد‌های نفتی در هر سال مصرف ش...

در حال حاضر به‌‏منظور مدیریت بهینه درآمدهای نفتی این درآمدها براساس قاعده تقسیم درصدی به شرکت ملی نفت، صندوق توسعه ملی و بودجه دولت اختصاص می­یابد. بر اساس این قاعده سهم شرکت نفت 5/14 درصد می­باشد و سهم صندوق نرخ ثابتی است که دولت آن را تصویب می­کند. هدف تحقیق حاضر ابتدا بررسی تأثیرگذاری این قاعده بر ایجاد ثبات در متغیرهای تورم و تولید اقتصاد و سپس تعیین مقدار بهینه سهم صندوق توسعه ملی از درآمد...

برخی از اقتصاددانان قرن بیستم معتقدند منابع طبیعی یکی از عوامل کلیدی رشد اقتصادی محسوب می شود؛ اما کندی رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه که دارای منابع طبیعی اند پدیده ای غیرمنتظره در ادبیات توسعه اقتصادی است. نکته مهم این است که منابع طبیعی به خودی خود نه نعمت اند و نه مصیبت؛ بلکه عامل تعیین کننده، نحوه مدیریت و استفاده از این درآمدها می باشند. داشتن سرمایه طبیعی یکی از عوامل توسعه است و این ع...

وجود منابع غنی نفتی و چالش های عمده اقتصادی در مسیر توسعه کشور همواره نقش استفاده بهینه از این منابع را در نیل به توسعه پایدار به موضوعی مهم و مورد توجه تبدیل کرده است. این مطالعه سعی دارد اثرگذاری حالت های مختلف گردش وجوه نفت بر اجزای تولید ناخالص داخلی را بررسی کند و با استفاده از الگوی تعادل عمومی محاسبه پذیر دو رویکرد «صندوق توسعه ملی» و «توزیع مستقیم درآمدهای نفتی» را تجزیه و تحلیل نماید. ...

این مقاله با تکیه بر مبانی نظری و تجربه های عملی کشورهای متکی بر منابع و نیز در نظر گرفتن واقعیتهای اقتصاد ایران درصدد ارائه ایده نوینی در مورد شیوه بهره گیری از منابع تجدید ناپذیر و سرمایه های زیرزمینی نظیر نفت است. براساس این ایده، فرایند و سازوکار جدیدی برای برخورد فعال با درآمدهای حاصل از صدور نفت خام تعریف می شود و رویکرد غالب و سنتی که این درآمدها را جاری تلقی می کرده و آن را به طور مستقی...