بررسی ویژگی های انسان خودشکوفای مازلو با اوصاف انسان در حکمت متعالیه به طور تطبیقی، دربردارندۀ اشتراکاتی است که دید مازلو و ملاصدرا را بیش از پیش به هم نزدیک می کند. برخی از جهات اشتراک ملاصدرا و مازلو در مسئله را می توان  در طبقه بندی نیازها، اعتقاد به شهود، زاویۀ نگاه، معناداری زندگی، فارغ بودن از قشر و طبقه، اعتقاد به خود حقیقی، تغییر در ملاک لذت و توجه به استعدادهای ذاتی دانست. همچنین، این ...

تجسم و پیکرپذیری اعمال در بسیاری از آیات و روایات، صراحتاً مورد توجه قرار گرفته است.حکیم گرانقدر صدرالمتألهین شیرازی در راستای مبانی عقلی معادجسمانی به خوبی از عهده تبیین عقلانی این امر برآمده است. طبق مبانی حکمت صدرائی بدن مرتب? نازله نفس است و از شئون و بلکه تجلی نفس است بر این اساس بدن بیگانه و مستقل نبوده و سبب پیدایش اعمال میگردد. با توجه به این که هر عمل و خلقی که از انسان سر می زند به...

بسمه تعالی مبانی فلسفی نقش زیرساختی در علوم ایفاء می کنند، و آموزه های خاصِ هر مکتب فلسفی، مایه ی تشخص علوم، به هویتی خاص و ممتاز، نسبت به علومِ نشأت گرفته از اصول سایر مکاتب فلسفی، می گردد. زیبایی شناسی نیز از این امر مستثنی نبوده و (هرچند که تا کنون در فرهنگ اسلامی و مکاتب فلسفی آن، به صورت مدون، تالیف و به رشته ی تحریر در نیامده اما) می تواند در دستگاه فلسفی حکمت متعالیه به صورتی کاملا (متمای...

در مسئله رابطه خدا و جهان ابتدا به سیر تاریخی این بحث در میان فلاسفه مهم یونان و متفکران اسلامی پرداخته شده است. سپس مسایل مهمی که هر یک به گونه ای در تبیین ارتباط خدا و جهان نقش دارند از جمله: کثرت در عالم، عوالم وجود، مبانی فلسفی حکمت متعالیه و شناخت خدای حکمت متعالیه مطرح گردیده است. فاعلیت خداوند و مسایل مختلف آن، اساسی ترین و مهمترین فصل این رساله است که خود دارای دو بخش جداگانه می باشد. ا...

در این نوشتار بر سر آنیم علم الهی و چگونگی این علم را از دیدگاه دو فیلسوف برجسته و بزرگوار یعنی شیخ اشراق و صدرالمتالهین بررسی نمائیم . ماحصل این نوشتار بطور خلاصه آن است که ملاصدرا و شیخ اشراق هر دو بزرگوار در مساله علم حضوری واجب تعالی به ذات خویش و علم حضوری حضرتش به ماسوا اتفاق نظر دارند. لکن در مورد علم حضوری واجب به ماسوا دو سوال مطرح است : یکی اینکه آیا خداوند علم تفصیلی مع الایجاد دارد ...

صدرالمتالهین شیرازی براساس مبانی هستی­شناختی خود در حکمت متعالیه عشق را مساوق هستی شمرده و آن را برحسب مراتب وجود در تمامی ذرات عالم جاری و ساری دانسته است. او عشق را نحوه­ی وجود آدمی و از نهاده­های الهی در ذات آدمی برمی­شمارد و آن را آکنده از حکمت و مصلحت می­داند. گرچه حکماء و عرفاء پیش از ملاصدرا در باب عشق قلمفرسایی­های فراوان کرده­اند اما وی حکمت متعالیه­ی خود را بر پایه­ی مبانی و اصول متما...

تشکیک در وجود از اصولی ترین مبانی حکمت متعالیه است ، این مسأله مبنای تبیین و اثبات مسائل متعدد فلسفی گردیده است به گونه ای که ملا صدرا بسیاری ابتکارات خود را در حوزه های مختلف فلسفی وامدار این مسأله است، یکی از مهمترین ابتکارات ملاصدرا در حوزه معرفت شناسی که تشکیک در آن نقش اساسی ایفا کرده است، مسأله اتحاد عالم ومعلوم است، حکماء پیش از صدرالمتالهین چون از مساله تشکیک در وجود غافل بوده اند مناط ...

در فصل اول؛ رساله با عنوان کلیات؛ به بررسی براهین خداشناسی (حرکت، حدوث، وجوب و امکان) پرداخته و ذکر شده که به دلیل ضعف براهین؛ فیلسوفان مسلمان از این براهین عدول کرده و برهان دیگری که از استحکام و توانایی افزون برخوردار بوده بنیان نهادند. در ادامه به تاریخچه برهان صدیقین و جایگاه این برهان در میان مجموعه براهین اشاره شده است. فصل دوم؛ به بررسی برهان صدیقین در حکمت مشاه پرداخته است. نخست حکمت مش...

میرداماد و ملاصدرا از فیلسوفانی هستند که سعی در ایجاد سازش میان الهیات وحیانی و فلسفی داشته اند. موضوع این پژوهش،بررسی و مقایسه ی اندیشه های میرداماد و ملاصدرا در باب آفرینش و عوالم هستی است. هدف نویسنده از انتخاب این موضوع، حل این مساله است که چرا صدرالمتالهین علی رغم احترام زیادی که برای استادش میرداماد و مبانی فکری او قائل بود، لکن در بررسی عوالم وجود از راه استادش فاصله گرفت و مروج افکار او...