در مقاله حاضر تلاش م ىشود انواع تأثیرپذیرى از آیات قرآنى در دیوان شاعر برجسته ایرانى، صائب تبریزى، بررسى شود. در این راستا، ابتدا ابیاتى از دیوان شاعر که متحلّى به آیه اى از قرآن است استخراج و آنگاه آیه موردنظر، همراه با توضیحات لازم، ذکر می شود. بدیهى است این اقدام زمانى که با توضیحات وافى درباره بیت یا ابیات برگزیده همراه شود، علاوه بر اینکه خواننده را در درک بهتر مفهوم موردنظر شاعر یارى م ىده...

در مقاله حاضر تلاش م ىشود انواع تأثیرپذیرى از آیات قرآنى در دیوان شاعر برجسته ایرانى، صائب تبریزى، بررسى شود. در این راستا، ابتدا ابیاتى از دیوان شاعر که متحلّى به آیه اى از قرآن است استخراج و آنگاه آیه موردنظر، همراه با توضیحات لازم، ذکر می شود. بدیهى است این اقدام زمانى که با توضیحات وافى درباره بیت یا ابیات برگزیده همراه شود، علاوه بر اینکه خواننده را در درک بهتر مفهوم موردنظر شاعر یارى م ىده...

یکی از شگردهای صائب نظیره گویی است. در دیوان او به نام حدود هشتاد شاعر اشاره شده است. بعد از مولوی، بیشترین استقبال و اقتفاهای صائب از حافظ است. صائب بیست و نه غزل را به استقبال غزل های حافظ سروده که در پایان غزل به نام او اشاره کرده است. علاوه بر این حدود 160 غزل دیگر حافظ را از جهت وزن، قافیه و ردیف تقلید کرده؛ امّا به اسم او اشاره نکرده است. گاهی اوقات نیز در مقابل یک غزل حافظ، چندین غزل سرود...

این مقاله به بررسی غزل های صائب تبریزی از لحاظ کاربرد انواع تشبیه تمثیل و کارکردهای آن پرداخته است. تشبیه تمثیل از گونه های خاص تشبیه است. در یک طبقه بندی ساده می توان آن را به سه نوع گسترده، نیمه فشرده و فشرده (اسلوب معادله) تقسیم کرد. در شعر صائب تبریزی، دو گونۀ اخیر کاربرد فراوان دارد. به همین دلیل، صائب را شاعر تمثیل نام داده اند. در این مقاله، با در نظر گرفتن ساختار بلاغی ابیاتی که تشبیه ت...

این مقاله به بررسی غزل‌های صائب تبریزی از لحاظ کاربرد انواع تشبیه تمثیل و کارکردهای آن پرداخته است. تشبیه تمثیل از گونه‌های خاص تشبیه است. در یک طبقه‌بندی ساده می‌توان آن را به سه نوع گسترده، نیمه‌فشرده و فشرده (اسلوب معادله) تقسیم کرد. در شعر صائب تبریزی، دو گونۀ اخیر کاربرد فراوان دارد. به همین دلیل، صائب را شاعر تمثیل نام داده‌اند. در این مقاله، با در نظر گرفتن ساختار بلاغی ابیاتی که تشبیه ت...

یکی از شگردهای صائب نظیره‌گویی است. در دیوان او به نام حدود هشتاد شاعر اشاره شده است. بعد از مولوی، بیشترین استقبال و اقتفاهای صائب از حافظ است. صائب بیست و نه غزل را به استقبال غزل‌های حافظ سروده که در پایان غزل به نام او اشاره کرده است. علاوه بر این حدود 160 غزل دیگر حافظ را از جهت وزن، قافیه و ردیف تقلید کرده؛ امّا به اسم او اشاره نکرده است. گاهی اوقات نیز در مقابل یک غزل حافظ، چندین غزل سرود...

صوفی ستیزی ازجمله مضامین دیوان صائب است. در دیوان صائب، ابیات فراوانی وجود دارد که صائب درآنها به خرده گیری و ذمّ متزهّدان و صوفی نمایان پرداخته است. برای این منظور صائب صوفی، زاهد شیخ و فقیه را به بسیاری از صفات منفی منسوب می کند، یا بیان می کند که صوفی، زاهد، شیخ و فقیه به بسیاری از صفات مثبت جلوه ی منفی داده اند. صائب، زاهد را بی بهره ازعشق، عرفان، راستی، لطافت روحی و عبادت واقعی و او را شخصی ...

در قسمت نخست این نوشتار، به بیان پاره‏اى از فضایل ماه ذى حجة الحرام، از نگاه مرحوم میرزا جواد ملکى تبریزى= پرداختیم و با تبیین آنچه این عارف واصل الىالله‏ رسیده و بیان داشته، به شوق مشتاقان افزودیم.در این قسمت نیز ادامة آن را از کتاب شریف و نورانى «المراقبات» پى گرفته و به صورت گذرا به پایان برده‏ایم، بر علاقه‏مندان است که براى بهره مندى بیشتر، نگاهی هم به متن کتاب داشته باشند.

غزلیات صائب تبریزی به عنوان نماینده و برترین شاعر سبک هندی شایان توجه و اهمیت بسیاری است. از سویی دیگر صائب آفرینندۀ مضمون¬های تازه است و این از مختصات شیوۀ اوست. از این¬رو سعی در جستجوی مضمون تازه و نازکی و ظرافت خیال، شعر او را گه¬گاه پیچیده و نامأنوس می¬کند. بی¬شک شرح منسجم و دقیق غزلیات او در تکمیل تحقیقات و بررسی¬های پژوهشگران سبک هندی بسیار مفید و مؤثر خواهد بود. زیرا تاکنون هیچ¬گونه شرح ...

نگرش صائب تبریزی به شخصیتی معروف نظیر خضر ـ علیه السلام ـ دوگانه است. صائب در برخورد با داستان خضر(ع) و در ساختن تلمیح، گاه موافق سنت ادبی عمل می کند و گاه به خلاف عرف و عادت شاعران گذشته، با خضر(ع) و عناصر داستانی او مخالف خوانی می کند. اگر شاعرانی چون خاقانی، سعدی و حافظ با انتقادی ملیح به ماجرای خضر ـ علیه السلام ـ نگریسته اند، صائب در وسعت بخشیدن به این نگرش، تلاشی جدّی کرده است. او گاه با ش...