در جهان امروز, فعالیت های اجتماعی به شکل گروهی و شورایی انجام می گیرد. ابهام این است که آیا شورایی شدن در امر اجتهاد و صدور فتوی, که تاکنون به طور فردی صورت می گرفت, میسر و ممکن است؟ ضرورتی برای این کار وجود دارد؟ فواید و پیامدهای مثبت یا منفی آن چیست؟ اجتهاد گروهی می تواند به معنای این باشد که افرادی که هنوز به اجتهاد نپرداخته اند گرد هم آیند و با کمک هم به اجتهاد بپردازند. در این صورت, باید ...

در جهان امروز, فعالیت‌های اجتماعی به شکل گروهی و شورایی انجام می‌گیرد. ابهام این است که آیا شورایی ‌شدن در امر اجتهاد و صدور فتوی, که تاکنون به طور فردی صورت می‌گرفت, میسر و ممکن است؟ ضرورتی برای این کار وجود دارد؟ فواید و پیامدهای مثبت یا منفی آن چیست؟ اجتهاد گروهی می‌تواند به معنای این باشد که افرادی که هنوز به اجتهاد نپرداخته‌اند گرد هم آیند و با کمک هم به اجتهاد بپردازند. در این صورت, باید...

باتوجه به حساس بودن موضوع درجوامع اسلامی وبانظربه عدالت خداوندی وبیان موقعیت قضاوت دراسلام وپس ازنظربه دستورات قرآنی وسیره مسلمین وسنت وروایات همچنین بررسی ادله عقلی واجماع علماوموردکنکاش قراردادن اصل اولیه درقضاوت درحالیکه تکلیف اصلی زنان بنابرآیات قرآنی وسیرتاریخ جهان اسلام حفظ شاَنیت وحفظ حریم حرمتها وپرورش انسانهای حقیقی که ازجمله آنها قضات وارسته، حاکمان عادل دینی وبندگان مخلص خدادردامان خو...

یکی از مؤلفه‌های مهم در فراهم کردن مقدمات یورش فراگیر سلیم اول به قلمرو ممالیک، همراه کردن مدرسیان و علمای صاحب افتاء و زعماء طبقه علمیه بود. در بررسی مسألۀ حمله عثمانی‌ها به ممالیک، اگرچه به جواز مدرسیان و فقهاء عثمانی، اشاره می‌شود، اما اغلب به پیچیدگی‌ روند صدور این فتاوی و ملاحظات مدرسیان و فقهاء صاحب فتوی، توجه چندانی نمی‌شود. این پژوهش نشان می‌دهد با توجه به اینکه فتوی ملا عرب شیخ‌الاسلام...

بخشی از کتاب مورد بررسی ناظر به تبیین و احیاناً توجیه احکامی است که در دیدگاه بعضی از افراد با باورهای رایج فعلی چندان همخوانی ندارد؛ بخش دیگر کتاب متضمن فتاوی و پاسخ به استفتائات است؛ و بالاخره بخش سوم مطالبی است در قالب مباحثات مکتوب بین نویسنده و حقوقدانان صاحب نظر. در این بررسی صرفاً بر بخش سوم تکیه و متذکر می شویم که نویسنده بین افتا و ارائه دلیل، آن هم در قالب خطابه به جای برهان، و بین تبلی...

«تشبّه» یکی از مفاهیم بحث انگیز در فرایند نمایشی شدن وقایع کربلا است. این مفهوم با در نظر داشتنِ پیشینه ای که در علم کلام، عرفان و به خصوص فقه دارد، از سه بُعد در تعزیه شایان توجه و قابل بررسی است: 1- تشبّه، پیوند عمیقی با نهادنِ نام «شبیه خوانی» بر تعزیه دارد. 2- تشبه به امامان (ع)؛ تشبّه به کفار و دشمنان ائمه و تشبّه مردان به زنان؛ از مسائل مناقشه برانگیز فقهی هستند که شاهد حضورِ آنها در تعزیه نیز هس...

نظریه‌‌ی "ولایت شورایی" در فقه سیاسی شیعه موافقان و مخالفانی دارد که هر دو طیف ادعای خود را بر دلایل عقلی، عقلایی و نقلی محکم کرده‌‌‌‌‌اند. در این میان، موافقان ولایت شورایی از رهگذر تحلیل اقوال برخی از علما در نیازمندی به شورا در افتا و قضاوت، بحث شورای رهبری را پیش می‌‌برند؛ در حالی‌‌که مخالفان، به این اقوال پاسخ داده و دلایلی نیز بر ردّ آن‌‌‌‌‌ها اقامه می‌‌‌‌‌‌‌کنند. دین مبین اسلام هرچند بر ش...

با توجه به تعدد مناصب معصومان از جمله،بیان احکام الهی ،قضاوت و فصل خصوصیات،برخی روایات وارده از پیشوایان دینی حاوی مفهوم فقهی یعنی بیانگر احکام الهی و برخی دیگر در مقام قضاوت یعنی انطباق حکم خدا بر مصادیق آن می باشند. توجه نکردن به تفکیک این دو دسته فقیه را با خطر انحراف از مسیر تفکر و اجتهاد صحیح مواجه می سازد و فقه را از پویایی باز می دارد. بررسی و تتبع در متون فقهی نشان می دهد، که در علم فقه...

در دوران حاضر که عصر ارتباطات نام گرفته است، همزیستی، تعامل و تبادل تجارب بین انسانها وجوامع بشری ضروری مینماید. اسلام حضور همه جانبهی دین را در عرصههای گوناگون و از جملهدر روابط مسلمانان با دیگر افراد را میشمارد. روابط با غیرمسلمانان از زوایای گوناگونی در قرآنکریم با معیارهای مشخص مطرح است. به همین ترتیب از فقه نیز انتظار میرود در پاسخگویی بهپرسشهایی که در حوزهی روابط انسانی و تعامل و همزیستی ...

این مجموعه با عنوان بررسی فقهی تحریم کهانت و مقایسه آن با فال گیری و رمالی ،گرد آوری شده است. اعتقادات، همواره در زندگی بشر نقش اساسی داشته و دارند و اصولاً عملکردها و رفتارهای انسان بر پایه اعتقاداتش شکل می گیرند و از این باب است که اسلام ( و بلکه همه ادیان الهی) بیش از هر چیز به باورها و عقاید توجه دارند و در صدد تصحیح و استحکام آنها هستند. یکی از این خرافات کهانت و غیب گویی است. برخی معتقد...