روابط بین الملل کلاسیک منافع ملی را هدایت کننده سیاست خارجی کشورها می داند. این ایده به علت ریشه داشتن در فلسفه ی سیاسی هابز و نظریه ی دولت- ملت، متضمن اصول و مقتضای کنش خاصی در سیاست خارجی است. اصالت مفهوم منافع ملی در سیاست خارجی کشورها موجب نهادینه شدن یک فردگرایی کلان در روابط واحدهای سیاسی و تشدید غیریت سازی و دشمن انگاری در تعاملات روزمره جهانی و هدایت حیات جمعی انسان به سمت تشکیل جزیره ه...

هدف: در این مقاله برآنیم تا با عنایت به دیدگاههای امام خمینی(ره) ضمن استخراج آرا و اندیشه های ایشان در این رابطه، به غیریت سازی از گفتمان حاکم بر دانش روابط بین الملل بپردازیم. روش: پژوهش حاضر با تبعیت ازروش تحلیل گفتمان، به عنوان یکی از اقسام روشهای کیفی موجود، به بررسی جایگاه نظریۀ روابط بین الملل در اسلام و اندیشۀ سیاسی امام خمینی(ره) به طور اخص پرداخته است. یافته ها: در این مقاله ضمن انتقاد...

هدف این مقاله ارزیابی موضوع «غرب شناسی» با تأکید بر بسترهای فرهنگی و تاریخی در جوامع اسلامی است. یافته ها نشان می دهد که غرب شناسی برساختی گفتمانی و عموماً انتقادی در مقابل «شرق شناسی» است. شکل انتقادی این گفتمان، خاص کشورهای مسلمان است که به منظور شناسایی و حفظ هویت خود، غیریت سازی می کنند. مهم ترین تمایز این گفتمان از شرق شناسی این است که غرب شناسی برساخته ای دفاعی است تا هژمونیک. غرب شناسی ان...

این مقاله به بررسی وضعیت تحول مفاهیم بر مبنای ذخیرۀ واژگانی و مفهومی نظریۀ روابط بین‌الملل در بین دانشمندان ایرانی رشتۀ روابط بین‌الملل می‌پردازد. با درنظرگرفتن روش پژوهش کیفی، این سؤال طرح می‌شود که آیا دانش‌پژوه ایرانی رشتۀ روابط بین‌الملل در تحول مفاهیم و نگرش مفهومی جدید با اتکا به پس‌زمینۀ ایرانی- اسلامی توانسته نقشی داشته باشد؟ بر همین مبنا با امکان‌سنجی فرضیۀ وجود تحول مفاهیم توسط اندیشم...

منابع کلیدی روابط بین‌الملل بر اهمیت و جایگاه منافع ملی در طراحی سیاست خارجی تأکیددارند اما منافع ملی در جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان یک نظام سیاسی برخواسته از اندیشه اسلام سیاسی، مفهومی ترکیبی از هویت ملی و هویت دینی است؛ این ترکیب، مسائلی را موجب‌می‌شود که ازجمله آنها، نسبت «منافع ملی» و «مبانی اسلامی» در سیاست خارجی است. هدف از این پژوهش به‌عنوان تحقیقی کیفی، تحلیل سازه‌انگارانه وضعیتِ موجودِ...

حادثه 11سپتامبرنه تنهانقطه عطفی درروابط بین الملل محسوب می شودبلکه درروندتحول وتکامل گروه های اسلام گرادرمنطقه خاورمیانه نیزحادثه ای اثرگذاربه حساب می آید.ازاین منظرعراق کشوری درخاورمیانه است که پس ازسال 2003شاهدشکل گیری درجریان موسوم به اسلام گرایان تندرو(تروریسم بین الملل)واسلام گرایان میانه رو(اخوان المسلمین،حزب الدعوه)بوده است.هرکدام ازاین گروههادرقالب هویت اسلامی سعی دراجرای اصول اولیه اسل...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به نوعی حاصل تاریخ معاصر ایران و به عبارت دیگر، برسازنده آن است که مهم ترین حلقه واسط و رابط انقلاب اسلامی با جهان پیرامونی است که در نوشتار حاضر، مطالعه تحلیلی آن با دو ملاحظه عمده انجام شده است: اولاً، این مقاله ضمن توجه به گفتمان های متفاوت دولت های پس از انقلاب اسلامی، ناظر به گفتمان اصلی و شاخص های معرّف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می باشد. ثانیاً، با احتج...

در سده نهم هجری جنبش صوفیان به صورت یک قدرت سیاسی نیرومند در ایران  ظهور کرد و حکومت جدیدی به نام پادشاهی صفویه تأسیس نمود. در این مقطع صوفیان با سیاسی ساختن مذهب تشیع، از آن به عنوان دال برتر گفتمان ملی­گرایی بهره بردند. تلاقی مذهب و ملیت در گفتمان صفوی باعث شد تا بعد از حدود نهصد سال –پس از ساسانیان-  وحدت دینی مبنای وحدت سیاسی قرار گرفته و هویت ملی در ایران سربرآورد. در این شرایط گفتمان تشیع...

حجاب یک نشانه است. نشانه ای از تفاوت فرهنگی که در جوامع مختلف ظهور و بروز متفاوت دارد. در این مقاله بر حجاب اسلامی مسلمانان در غرب، از یک سو به مثابه «هویت اسلامی» و از سوی دیگر به عنوان نشانه ای از «تفاوت فرهنگی» با جامعه غربی تأکید می شود. این نشانه اسلامی نه تنها، مسلمانان را به عنوان یک گروه دینی، یک اقلیت وابسته به شرق و یک جمع متفاوت با سنت غالب فرهنگی غرب که در بی حجابی و آزادی از حجاب ب...

دیدگاه های نظری گوناگونی درباره جنگ، قدرت نظامی و امنیت وجود دارند که از منظری خاص و متفاوت به این مقوله می پردازند و هیچ یک به تنهایی پاسخ مناسبی به پرسش های مطروحه نمی دهند. در این نوشتار امنیت، جنگ و قدرت نظامی از دیدگاه نظریات کلان روابط بین الملل یعنی رئالیسم، لیبرالیسم و نظریه نظام جهانی بررسی شده و در کنار آنها دیدگاه سازه انگاران به عنوان نظریه پردازان مناظره چهارم در روابط بین الملل نی...