چکیده نیایش یکی از روحانی ترین ابعاد زندگی هر مومن است. در همه ادیان آسمانی متناسب با تلقی و درک مومنان از دین شیوه ها و شکل هایی برای راز و نیاز با معبود فراهم شده است. شاعران هم به عنوان دارندگان روحهای لطیف و حساس در لابلای اشعار خود مناجات هایی نغز و دلنشین گنجانده اند که از لطیف ترین فرازهای آثارشان است. در این پایان نامه مناجات در شعرسعدی بررسی گردیده است. این پایان نامه در پنج بخش تنظیم...

این مقاله بر آن است تا نیایش های آیینی را به عنوان یکی از زیر گونه­های شعر غنائی مورد کند و کاو قرار دهد. این زیرگونۀ شعری که غالباً در بر دارندۀ سنت دیرینه­ی افتتاح و اختتام مثنوی­ها و بعضاً دیوان­های شعری است، سبب گردیده تا به ندرت منظومه و دیوانی را بتوان یافت که در آن نیایش و مناجات و تحمیدیه به چشم نخورد؛ از این رو در آثار حماسی مانند شاهنامه فردوسی و همچنین در آثار غنایی و منظومه­های عاشقان...

یکی از حوزه های وسیع و ناب ادبیات که ارتباط زیادی با ارزشها و باورهای اعتقادی یک ملت دارد، ادبیات دینی است. در این حیطه، شاعران شعر آیینی مهدوی معاصر ایران و عراق، با زبان شعری شیرین و ناب خود و با اضافه کردن صبغه های ادبی، عشق و ارادت خود را که جوشیده از قلبی مملو از عشق و محبت است به اثبات رسانیده اند. می توان گفت که سروده های مهدوی این شاعران، برخاسته از اعتقادات و جوشیده شده از قرآن، احادیث...

اگرچه آگاهی اندکی از وضعیت فراگیری دانش در ایران پیش از اسلام در دست می­باشد، با ورود اسلام به ایران، دانش­اندوزی که این بار با دین پیوندی مستحکم داشت، در این سرزمین به شکوفایی می­رسد. بر اساس سنت وعظ و خطابه پیامبر(ص) به یارانش، نخستین مکانی که در سده ­ های نخستین اسلامی به منظور آموزش مورد استفاده قرار می­گرفت، مسجد بود. با اینکه در دوره ­ های بعد، مدارس مستقل به وجود آمدند، به دلیل آموزش دین...

با توجه به اینکه شعر غنایی نوعی شعر کوتاه و غیر روایی است که به بیان احساسات می‌پردازد، این سؤال مطرح است که چگونه می‌توان داستان‌های بلند عاشقانۀ ادبیات فارسی را ذیل نوع ادبی غنایی جای داد. با بررسی داستان‌های عاشقانه از منظر نقد نوع غنایی، این مطلب آشکار است که در داستان‌هایی که ماجرای عشقی برای گوینده مهم‌تر از ماجرای روایی است، وجوه مختلف بیان عاطفه بر اصل روایت سایه افکنده‌است. بنابراین، و...

زبور مانوی یکی از زیباترین سروده‌های مانی است. بررسی درون‌مایة‌ آن ما را با جهان‌بینی دین مانوی: دو جهان تاریکی و روشنی و پاره‌های نور رهایی‌یافته از دنیای مادی، آشنا می‌کند. تا پیش از بررسی دست‌نوشته‌های منحصر‌به‌فرد این اثر به سه زبان فارسی میانه، پهلوی اشکانی و سغدی به‌دست آمده از ناحیة تورفان، زبور قبطی تنها منبع موجود به‌شمار می‌رفت. از جملة این قطعه‌ها، قطعة M78 است که در بردارندۀ متنی به...