پس از حمله ناپلئون به مصر و به دنبال آن تأثیرات متعدّدی که در حوزه سیاسی و اجتماعی بر سرزمین های عربی و بویژه مصر داشت، جلوه های تازه ای در حوزه ادبیّات ظهور کرد. در پی ارسال هیئت های مختلف به کشورهای اروپایی و مطالعه آثار نقدی و ادبی ادبایی چون گوته و وردزورث و بایرون، نگاه تازه ای به نقد ادبی در میان ادبای نوگرای عرب چون عبدالرّحمن شکری رواج یافت. شکری سه سال را در انگلستان به بررسی شعر و نقد ار...

نجف اشرف نه تنها مهد پرورش عالمان و مراجع بزرگ جهان تشیع که خواستگاه سخنوران و شاعرانی بنام و برجسته است. میراث فصاحت و بلاغت علوی تا به آنجا در زبان مردم این سرزمین اثر نهاده است که نه تنها طبقه ی تحصیل کرده و حوزوی که در کلام عوام ایشان نیز روح ذوق و ادب موج می زند. یکی از ستارگان این شهر که سه فضیلت تقوا و علم و ادب را با یکدیگر قرین ساخته است و از شاعران طراز اول این شهر در قرن چهاردهم هجری...

افسانه ها از منابع الهام بخش شاعران معاصر عرب به شمار می روند. و از جمله آنها، افسانه سندباد است که کاربرد آن در شعر معاصرعربی، بسامد بسیار بالایی یافته است. و به دلیل حالتهای روحی مختلف شعرا، نیز به علت موقعیتهای سیاسی و اجتماعی گوناگونی که شاعران در آن به سر برده اند، خوانشهای متفاوتی از این افسانه صورت گرفته است، به طوری که هر کدام از شعرا، نقابی متناسب با خود از آن ساخته اند. گاه سندباد درپ...

تلمیح آرایه ای است بدیعی که شاعران و سخنوران به وسیل? آن می توانند معانی بسیار و گسترده را در کمترین کلمات بگنجانند. در مهمترین آثار ادبی جهان، تلمیح بیشترین بار معنایی را بر عهده دارد. در شعر سید محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار، تلمیح یکی از گسترده ترین میدانهای جلوه گری ذوق و اندیش? شاعر را در زمینه های اساطیری، داستانی، تاریخی و مذهبی به خود اختصاص داده است و تاریخ فرهنگی و بار معنایی ...

بررسی زبان شناسی رمز یا نماد به عنوان یکی از گونه های هنجارگریزی معنایی در شعر معاصر، پژوهشی است که در صدد است، با نگرش و رویکردی زبان شناختی به شیو? نمادپردازی و رمزگرایی شاعران معاصر، دلیل این نوع هنجارگریزی معنایی را بیابد. در بین انواع هنجارگریزی هایی که «لیچ» زبان شناس انگلیسی بر می شمارد، هنجارگریزی معنایی و از بین انواع هنجارگریزی های معنایی، «رمز» یا « نماد» در شعر معاصر برجستگی خاصی دا...

ایران و تصویر آن موضوعی است که از دیرباز جایگاهی خاص را در ادبیات دیگر ملّت ها به خود اختصاص داده است. در این میان با توجّه به روابط تنگاتنگ تاریخی، فرهنگی، مذهبی و جغرافیایی که میان دو کشور ایران و عراق وجود داشته و نیز به دلیل رفت و آمدهایی که میان ادبای این دو ملّت صورت می گرفته است بی شک ایران و آثار فکری و فرهنگی آن بر روی بسیاری از ادبای عراقی تأثیر نهاده و در آثار آنان بازتاب ویژه ای یافته ...

آنچه این پژوهش درصدد بررسی و تبیین آن است، میزان و چگونگی تأثیرپذیری شعر معاصر از سبک هندی می باشد. در فصل نخست، اشاره ای مختصر به چگونگی پیدایش این سبک صورت پذیرفته است. تبیین مساله ی تسمیه، بسترهای ظهور و بروز، ابعاد اجتماعی و همچنین علل مخالفت تاریخی با آن از دیگر موضوعاتی است که در این فصل وجود دارد. در ادامه، ویژگی های این سبک مورد بررسی قرار گرفته تا زمینه، جهت جستجوی آن ها در شعر معاصر ف...

طبیعت درزندگی هرانسان،به ویژه انسان های هنرمندوازجمله شاعران،حضورهمیشگی وچشمگیری دارد.سوال این است که شاعران برجسته ی معاصربه طبیعت چگونه نگریسته اند؟هدف این پژوهش آن است که جایگاه وکارکردطبیعت درزبان،بیان ومحتوای شعرشاعران معاصربه ویژه پنج تن ازبزرگان آنهایعنی احمدشاملو،فریدون مشیری،سهراب سپهری،مهدی اخوان ثالث وفروغ فرخزادبررسی گردد.این تحقیق به روش کتابخانه ای انجام یافته ومنابع مورداستفاده،م...

اغتراب و جلای وطن پیشینه ای به قدمت آفرینش انسان دارد. همزمان با شکل گیری جوامع اولیه، بحرانهایی نیز شکل گرفت که به نحوی منجر به جلای وطن شد. اصولاً قوم عرب و به ویژه فرهیختگان و روشنفکران از اغتراب رنج می برند، و در برابر آن واکنش های مختلفی نشان می دهند، از جمله: کناره گیری از واقعیت زندگی، تسلیم در برابر نظام حاکم و یا جذب شدن در سازمانها و تشکیلات آن، و یا سرکشی و نافرمانی و یا جلای وطن . ...

یکی از انواع آشنایی زدایی در زبان انتخاب بیان پارادوکسی است که علمای بلاغت ما آن را نشناخته و جزو تضاد به شمار آورده اند.گرچه در ادب عربی از دیرباز متناقض نما به کار رفته است، امّا به عنوان ترفندی شاعرانه در کتاب های صناعات شعری نیامده و شاعران از طریق ادبیّات غرب با آن آشنا شده اند. پارادوکس در زبان شعر معاصر عرب در دو ساختار نحوی و معناشناختی شکل می گیرد. پارادوکس از جهت دوسویۀ آن دو قسم است: ی...