محمد تقی شریعتی به عنوان معلم بزرگ اخلاق، مفسر قرآن و مدرس نهج البلاغه و همچنین مصلح اجتماعی دوره معاصر ما با تاسیس مجمع فرهنگی، دینی و اجتماعی «کانون نشر حقایق اسلامی» و بیش از نیم قرن تلاش بی دریغ علمی و روشنگری دینی، اجتماعی و سیاسی، از چهره های ماندگار و شخصیت های برتر و موثر علمی سیاسی روزگار ما است. این پایان نامه می کوشد تا در بخشی به ارائه شماء کلی از شخصیت و زندگی فردی اجتماعی او به دس...

آیا می‌توان سخن از خوانش شریعتی از ماکس وبر به میان آورد؟ بسیاری معتقدند که شریعتی نه تنها جامعه‌شناس نبود بل آثارش به صورت بنیادین بر رشد تخیل جامعه شناختی در ایران تاثیر سلبی گذاشت و یکی از موانع عمده در بسط علوم اجتماعی بوده است. پرداختن شریعتی به وبر را به دو گونه می‌توان مورد بررسی قرار داد: یکی به این صورت که شریعتی تا چه پایه تحت تاثیر وبر بوده است و آیا می‌توان او را یک جامعه‌شناس وبری ...

آنچه در این پژوهش مدنظر ماس، شریعتی و اندیشه سیاسی اوست. ایده رهایی از مفاهیم کلیدی در اندیشه سیاسی دکتر علی شریعتی است که وی در آثار متعدد خود به ان اشاره داشته است و به آن پرداخته است. چنین به نظر می رسد که این ایده ، یکی از ارکان اصلی اندیشه سیاسی دکتر شریعتی بوده است. این پژوهش به رابطه میان ایده رهایی با مفهوم سوژگی در اندیشه سیاسی شریعتی پرداخته و آنرا مورد بحث قرار داده است. مسئله و پرس...

دکترعلی شریعتی با تداوم پروژه اصلاح دینی که دست آوردپیشینیانش در حوزه مصلحان دین بود با برخورداری از آموزه های مکاتب غربی وتغییر ارزشمدارانه مفاهیم ونمادهای مذهبی ، جریانی را بنیان نهاد که الگوی گفتمان دینی و مذهبی در ایران را به شیوه ای انقلابی و نوین متحول ساخت به گونه ای که بازگشت به معانی ومفاهیم گذشته را برای مخاطبش دشوار می ساخت. این پژوهش در صدد آن بود که بفهمد؛ چگونه شریعتی توانست با ر...

علی شریعتی بی گمان از برجسته ترین چهره های فرهنگ معاصر در عرصه ی روشنفکری و آگاهی بخشی است که نقش او در عرصه ی ادب

چکیده با شروع رنسانس و شکل گیری تدریجی تحولات علمی، سیاسی، اقتصادی، فکری و صنعتی در غرب و به تبع آن شکل گیری تفکر مدرن غربی، روشنفکران ایرانی نیز، همچون جوامع دیگر به جهت گسترش روابط میان کشورها و فراگیر شدن مدرنیته، ناگزیر از برخورد با آن در تقابل با سنت های ملی و مذهبی خویش بودند؛ هرچند بحث تقابل سنت و مدرنیته در جوامع غربی، تاحدی رو به افول رفته و جای خود را به بحث تقابل مدرنیته و پست مدرنی...

مقاله حاضر ضمن تحلیل اندیشه­های شریعتی و جستجوی امکانات تفکر وی در گذر از تفکر تئولوژیک و سرنسپردن به سکولاریسم،  بر عناصر و وجوهی از تفکر معنوی در آرای شریعتی، تأکید می کند. شریعتی ضمن به رسمیت شناختن عالَم و زیست جهان مدرن، خواهان هویت­بخشی به جامعه­ی ایرانی/مسلمان بر اساس سنت تاریخی و فرهنگی خویش است. او تلاش می کند از طریق نقد توامان مدرنیته و سنت، راه سومی را بگشاید. همین تلاش سترگ او یعنی ...

اهمیت بررسی افکار شریعتی در این است که ضرورت بررسی مضمون فکری او و چگونگی تأثیرگذاریش بر نسل جوان جامعه را هرچه بیشتر بر ما آشکار می‌سازد. ضرورت بررسی و تبیین ابعاد مختلف اندیشۀ سیاسی شریعتی در راستای هرگونه پژوهش پیرامون تحولات سیاسی و اجتماعی ایران معاصر به‌ویژه دهۀ منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی آشکار می‌شود. برای تحدید موضوع، در نوشتار حاضر وجهۀ دین‌اندیشی شریعتی را با تکیه بر حادثۀ عاشورا ب...

در این مقاله، نقد شریعتی بر جامعه‌شناسی دین دورکیم واکاوی شده است. این واکاوی نشان می‌دهد هر نظریه‌ای باید مورد بحث و نقد قرار گیرد و شریعتی نشان داده است که نظریة دورکیمی یکی از مهم‌ترین سرچشمه‌های جامعوی کردن مقولة دین است (که توانسته نحله‌های گوناگون ضدّ مذهبی را تقویت کند) و در این قالب، مسئلة «احساس دینی» در تاریخ بشر -که در ادبیات دینی از آن با مفهوم «فطرت» یاد می‌گردد- را نفی و مسخ کند و ...

چکیده در این نوشته، نخست به آرای مخالفان علم بومی در ایران اشاره‌ای می‎کنیم؛ سپس، برداشت‌های اندیشمندان را از دیدگاه شریعتی دربارۀ علم بومی مطرح می‎سازیم؛ بعد از آن، زمینه‌هایی که شریعتی برای مدل علمی خود شرح‎می‌دهد، بررسی می‌‎کنیم. اصلی‌‌ترین این زمینه‌ها عبارت‎اند از: تأثیر فرهنگ بر علم، نقش محقق در علم و تفاوت علم و فکر. اینها بستر لازم برای علم بومی را فراهم‎می‌کنند؛ پس از آن، به ضرورت علم ...