چکیده منطقه مورد مطالعه در محدوده روستای ده نو، 170 کیلومتری جنوب بیرجند، در شرق ایران و شمال شرق زون ساختاری لوت قرار دارد. فعالیت های آذرین منطقه ده نو در جنوب بیرجند به صورت دو دسته سنگهای گدازه ای و نیمه عمیق رخنمون دارند. سنگ های نیمه عمیق این منطقه شامل دیوریت پورفیری و کوارتز دیوریت پورفیری می باشند و آندزیت تنها واحد آتشفشانی منطقه می باشد. یک واحد آندزیتی منسوب به ژوراسیک در این منطقه...

منطقه مورد مطالعه (چهارفرسخ) در استان خراسان جنوبی و در 24 کیلومتری شمال غرب شهرستان نهبندان واقع شده است. این منطقه بخشی از توده های نفوذی شرق پهنه ساختاری لوت را شامل می شود. توده گرانیتوئیدی مورد مطالعه (چهارفرسخ) شامل دو نوع اسیدی و حدواسط – بازیک و ترکیب سنگ شناسی گرانیت، گرانودیوریت، دیوریت، پگماتیت – آپلیت و گابرو (متعلق به مجموعه افیولیت ملانژی منطقه) می باشد. مجموعه رسوبی شامل شیل، ماس...

دوازده فصل کاوش­های باستان­شناختی­ در محوطۀ شهداد، اهمیت حاشیۀ غربی بیابان لوت واقع در جنوب شرق ایران را به لحاظ باستان­شناختی افزون‌تر کرده است. در سال 1390 دشت لوت بررسی باستان‌شناختی شد، حاصل آن شناسایی 87 محوطۀ باستانی از هزارۀ پنجم پ.م تا دورۀ اسلامی بوده است. مقالۀ پیش­رو به زیستگاه­های پیش از تاریخ دشت لوت می­پردازد که متعلق به هزاره­های پنجم تا دوم پ.م هستند. به علت قرار گرفتن منطقۀ مور...

درنشریه شماره 3«گزارش جغرافیایی» تا اندازه ای با اوضاع طبیعی بویژه خاکهای قسمتی از لوت جنوبی (لوت زنگی احمد) و در شماره 6 آن با خاکها و همچنین اوضاع کشاورزی قسمتی از حاشیه غربی لوت (منطقه شهداد ) آشنا شدیم. در این نوشته با نقاط دیگری از دشت لوت و حواشی آن آشنایی پیدا خواهیم کرد و آن قسمتی از منطقه غربی لوت (از شهداد تا معدن نمک) و سرتاسر منطقه واقع در بین شهداد و ده سلم (از مغرب تا مشرق لوت) و...

مقالة حاضر به این سؤال که: اشکال سطحی دشت لوت چه تغییراتی را با توجّه به فرآیندهای بادی پنجاه سال گذشته داشته است، پاسخ می‎دهد. دشت لوت در شرق ایران بزرگترین دشت "بیابانی شدید" ایران است. اشکال سطحی دشت لوت ناشی از تحقّق پنج وضعیّت آتمسفری، عدم وجود پوشش گیاهی، حملة مستقیم یا مایل باد به سطح زمین، فقدان رطوبت کافی در موادّ رسوبی سطح زمین و سست بودن موادّ سطحی است. تغییر هر یک از وضعیّت‎های فوق منجر ب...

درنشریه شماره 3«گزارش جغرافیایی» تا اندازه ای با اوضاع طبیعی بویژه خاکهای قسمتی از لوت جنوبی (لوت زنگی احمد) و در شماره 6 آن با خاکها و همچنین اوضاع کشاورزی قسمتی از حاشیه غربی لوت (منطقه شهداد ) آشنا شدیم. در این نوشته با نقاط دیگری از دشت لوت و حواشی آن آشنایی پیدا خواهیم کرد و آن قسمتی از منطقه غربی لوت (از شهداد تا معدن نمک) و سرتاسر منطقه واقع در بین شهداد و ده سلم (از مغرب تا مشرق لوت) ...

تل آتشی استقراری دارای آثار فرهنگ نوسنگی پیش از سفال در جنوب شرق ایران است. این استقرار در حدود 30 کیلومتری شرق شهر جدید بم و در کناره غربی لوت جنوبی واقع شده است. امروزه لوت جنوبی یکی از خشک‌ترین کویرهای کره زمین است اما وجود آثار گسترده در این ناحیه نشان می‌دهد که احتمالاً چشم‌انداز طبیعی منطقه در پیش از تاریخ با زمان معاصر تفاوت داشته است. پژوهش باستان‌شناختی در تل آتشی طی چند مرحله شامل بازد...

حاشیه شرقی پهنه لوت در منطقه نهبندان با توالی ضخیمی از سنگ‌های سیلیسی - کلاستیکی ریزدانه منتسب به تریاس فوقانی–  ژوراسیک مشخص می‌شود. مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی چهار واحد تکتونو - استراتیگرافی را برای منطقه مذکور پیشنهاد می‌کنند که به‌ترتیب از غرب به شرق با راستای تقریبی شمالی - جنوبی کشیده شده‌اند. این واحدها عبارتند

ناحیه معدنی هیرد در شرق خرد قاره ایران مرکزی و حاشیه شرق ـ شمال شرق پهنه لوت و در غرب پهنه زمین‌درز سیستان قرار دارد. سامانه گسلی نهبندان که کنترل کننده اصلی دگرشکلی در پهنه سیستان است، در بخش شمالی با تغییر جهت به طرف غرب به صورت تداخلی وارد پهنه لوت شده است. در این نواحی، ساختارهای با راستای ENE-WSW مانند پهنه بُرشی ـ گسلی سیه‌کمر، دارای مؤلفه‌ شیب‌لغز معکوس غالب هستند. سنگ‌های گسلی در پهنه‌ها...