بررسی شرح هایی که بر متون گوناگون تألیف شده است و مقایسه رویکرد و روش آن ها، نشان می دهد که آن ها از سبک و سیاق ثابت و یکسانی که مبنایی مشخص و تعریف شده داشته باشد، پیروی نمی کنند. برای شرح متن اتخاذ روشی علمی متناسب با ماهیت آن، لازم و ضروری است؛ بنابراین برای رسیدن به چنین روشی، شارح باید با درنظر گرفتن نوع متن، سطح مخاطبان و هدف خود از شرح نویسی، روشی را برگزیند که با ویژگی های هر متن بیشتری...

چکیده نقد و بررسی متون کهن ادب فارسی زمینه ساز رشد و شکوفایی اندیشه های ذهنی دانش پژوهان و ادب دوستان خواهد شد. برطرف کردن ابهامات ودشواریی های متون ادبی فهم آن را آسان تر خواهد کرد و پژوهندگان را با متون مأنوس تر خواهد نمود. به همین دلیل بسیاری از متون ادبی اعم از نثر یا شعر به دست صاحب نظران بررسی و گاهی موشکافی شده است اما با همه کوشش هایی که در این راه انجام گرفته است هنوز بسیاری از این اب...

این رساله عهده­دار مقایسه­ ، نقد و تحلیل پنج شرح معاصر بر دفتر پنجم مثنوی(شرح نیکلسون،شرح استعلامی، شرح گولپینارلی، شرح زمانی و شرح شهیدی) است. در این رساله ابتدا مباحثی درباره مبانی شرح­نویسی و ویژگی­های شرح مطلوب ارائه گردیده ، سپس ابیاتِ مورد اختلاف بررسی و نقد شده­است. در نقد ابیات از میان دیدگاه­های مختلف ، شرح مناسب انتخاب شده و در ابیاتی که هیچ یک از شروح به نتیجه مطلوبی دست نیافته­اند، ب...

در سال های اخیر، توجّه به نقد و نظریّات نقدی به نحو بارزی افزایش یافته، و فراوانی کتاب ها و پایان نامه های نوشته شده پیرامون نقد ادبی خود گواه این مدّعاست. اما در کنار این مسأله می بینیم که داوری بر اثر ادبی که از وظایف مهم ناقد قدیم به شمار می رفت، در نقد معاصر تقریباً به فراموشی سپرده شده است. این امر دلایل متعددی دارد که از آن جمله می توان به تخصصی شدن علوم و فنون، گرایش به نقد اروپایی و نادیده...

شرح‏نویسی بر متون ادبی در دورۀ معاصر از ابزارهای مهم ترویج ادب فارسی به شمار می‏رود و نقش مهمی در فرایند فهم مخاطبان ادبیات دارد. شرح‏ها با برقراری رابطه میان خواننده، متن ادبی و شاعر یا نویسنده، فهم متن را آسان و زمینۀ خوانش‏های تازه را از متن فراهم می‏آورند. مقدمه‏‏نویسی در شرح‏ها اهمیت ویژه‏ای دارد، بخش مهمی از اهداف شارحان به وسیلۀ مقدمه‏ها تأمین می‏شود و مخاطبان از طریق مقدمه‏ها با محتوا، ...

ماتمکده بیدل قزوینی از جمله مقتل های مهم (به اعتبار دقت در استنادات و تأثیرگذاری بر روی آثار پس از خود) و کم نظیر (از حیث ادبیّت و بلاغت) تاریخ ادب فارسی است. مولاقربان ابن رمضان بادشتی قزوینی رودباری متخلص به بیدل (شاعر و مرثیه پرداز سده سیزدهم هجری، زنده به سال 1267 ق) در حدود 1248 ق اقدام به تألیف مقتلی به نظم (در قوالب گوناگون) و نثر (مسجّع) نموده و طی آن، احوال و جریانات حماسه عاشورای سال 61...

تا نگردی آشنا زین پرده رازی نشنوی گوش نامحرم نباشد جای آوای سروش سخن سنجان را در شناخت واژگان زبان، چهارگونه آشنایی با لغات و واژه هاست که به چهار عرف لغوی و شرعی و خاص و عام در علم بیان نامبردارند و هر یک را در وضع، حقیقتی و مجازی است. و هرکه خواهد تا به حقائق آثار و دقائق افکار و رقائق اسرارگویندگان و نویسندگان، در بلندای تاریخ ادب و فرهنگ و حکمت و عرفان، در یک قوم و ملت، یا نحله و طبقه از...

بررسی و روش شناختی شروح نهج البلاغه سبب آشنایی با دیدگاهها و رویکردهای مختلف برای انتخاب و فهم بهتر نهج البلاغه است که محققان و مخاطبان دارای اهمیت زیادی است و خوانندگان را برای دستیابی به اهداف مورد نظر و شناسایی شرح بهتر هدایت می نماید. قطب راوندی از شارحان متقدم که شرح وی از اولین شروح در نهج البلاغه به شمار می رود که شارحان پس از وی خوشه چین خرمن وی بوده اند. این شرح هرچند شرحی ترتیبی و کام...

گلستان سعدی در میان متون قدیمی ادبیات فارسی از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. این کتاب از دیرباز چه در ایران و چه در خارج از کشور مورد توجه بسیار قرار گرفته است و تاکنون شرح های گوناگون در شبه قاره هند، امپراطوری عثمانی و ایران بر آن نوشته شده است.گلستان به زبان های گوناگون ترجمه شده است. همچنین بسیاری از محققان و ناقدان آن را تصحیح و یا بر آن حاشیه نوشته اند.شرح های گلستان را می توان به دو د...