چکیده هدف از این پژوهش، تحلیل و تفسیر دو نگاره از شاهنام? طهماسبی و هفت اورنگ جامی، و تطبیق پشتوان? فلسفی نگارگران آن با افکار و عقاید حکیم صدرالمتألهین است. بدین منظور ابتدا پس از معرفی و شناخت این فیلسوف عالیقدر و برخی از نظریاتش، در نخستین نگاره با عنوان «تدبیر کنیزکان رودابه برای دیدار با زال» به طرح داستان اسطوره ای و عاشقان? آن و نیز به تطبیق نگرش ملاصدرا در باب عشق شناسی و دیدگاه فلسفی...

در این رساله سعی شده، به مقایس? مضامین رزمی دو اثر بزرگ ادب پارسی و عربی- شاهنام? فردوسی ودیوان متنبی- پرداخته شود و مضامین مشترک را در این حیطه،یافته تا بدین وسیله احتمال تأثیرپذیری شاهنام? فردوسی از دیوان متنبی قویتر نشان داده شود. مضامین رزمی مشترک میان شاهنام? فردوسی ودیوان متنبی در دو فصل سوم و چهارم ،تحت عنوان«توصیفات رزمی»و«توصیف اندیشه ها و آرمان ها ی رزمی» ارائه داده شده است وعلاوه ب...

ادبیّات و نقاشی ایرانی از دیرباز درکنارهم و مکمل یکدیگر بوده اند. ادبیّات ایران غنی ترین و پربارترین هنر تأثیرگذار بر نقاشی ایران است زیرا از آغاز روند نگارش کتابهای ادبی،¬¬ هنرمصوّرسازی و کتاب آرایی همگام با آن شروع به رشد و نمو نمود. ازمیان کتابهای ادبی، شاهنامه فردوسی برای هنرمندان نقاش ایران، گنجینه غنی و الهام بخش بوده است. پیوند نقاشی با شعر و بالندگی آن در عرصه هنر کتاب آرایی در یکی از بی ب...

قزلباش‌ها از مهم‌ترین عوامل قدرت در دوره صفوی بوده‌اند که نزدیک به یک‌ قرن، مهم‌ترین مناصب نظامی و سیاسی ایران را دراختیار داشتند. آن‌ها نقش اصلی را در به‌‌قدرت رسیدن صفویان ایفا کردند. هم‌زمان با قدرت قزلباش‌ها، تصویرسازی شاهنامه طهماسبی به‌دستور شاه‌اسماعیل‌اول (905-930/1499-1523) آغاز شد و در زمان سلطنت شاه‌طهماسب‌اول (930-984/1523-1576) پایان پذیرفت و قزلباشان که مشخصه اصلی آن‌ها، کلاه‌های ...

شکار از دوران باستان تا به امروز از موضوعات مورد توجه پادشاهان، امرا و مردم عادی بوده است، چنان‌که حتی مراسم تشریفاتی خاصی به این موضوع اختصاص می‌یافته و پادشاهان افرادی را برای تربیت حیوانات و پرندگان شکاری می‌گمارده‌اند. در آثار هنری و بالاخص در نگارگری و نسخه‌های خطی هم تصاویری مرتبط با موضوع شکار و پرندگان شکاری مشاهده می‌شود. شاهنامهٔ طهماسبی یکی از شاهکارهای نگارگری ایرانیست که در برخی نگا...

گرچه نسخه برگردان کردن بخش های هنری یک نسخه خطی، سال هاست در خارج از ایران رواج دارد، در سال های اخیر شاهد طبع این گونه آثار در ایران هستیم. از نمونه خارجی این گونه کتاب ها می توان به نسخه برگردان نگاره های شاهنامه لنینگراد (1985م.) و نمونه های داخلی می توان به نسخه برگردان نگاره های خاوران نامه (1383ش.) اشاره کرد. نگاره های نسخه خطی شاهنامه طهماسبی، قبلاً معروف به شاهنامه هوتون، از خوش اقبال تر...

چکیده: در دوره معاصر فرهنگستان هنر به مناسبت بزرگداشت مقام فردوسی، اقدام به تصویرسازی 30 مضمون از مضامین و داستانهای شاهنامه شاه طهماسب نموده است. که 20 عدد از این نگاره ها از لحاظ مضمون با 20 عدد از نگاره های شاهنامه شاه تهماسب مشترک می باشند. در این رساله، به مقایسه تحلیلی این 20 جفت نگاره با یکدیگر پرداخته شده است . هدف این پایان نامه، بررسی تحولات جدید در نگارگری معاصر با مضامین حماسی در ن...

حکومت اسلامی و نوپای عثمانی پس از به قدرت رسیدن در اوایل سده نهم هجری شروع به وام گیری فرهنگی از کشور های اسلامی، از جمله ایران نمود. بعدها در سده های دهم و یازدهم هجری هنر عثمانی به ویژه نگارگری ایشان به دلایل گوناگون از جمله غنایم فرهنگیِ حاصل از جنگ های ایران و عثمانی و حضور نگارگران ایرانی که از راه های گوناگون وارد مرز های عثمانی شدند، از نگارگری ایرانی بهره جست. در این بین، شاهنامه ی طهم...

عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، و مذهبی دوران صفوی بر حضور زنان در جامعه تأثیرگذار بود. در ساختارهای جدید، نقش زنان بر اساس جایگاه اجتماعی آن ها شکل می گرفت. همچنین، با برپایی آرامش، کودکان در جوار مادرانشان، از امنیت و آموزش و پرورش بهتری برخوردار شدند. این عوامل نگارگران را به ترسیم بیشتر تصویر زنان و کودکان در نگاره هایشان ترغیب کرد. هدف مقالۀ حاضر شناخت جایگاه اجتماعی زن و کودک در دورة شاه طه...