همان­طور که می­دانیم پادشاهان ساسانی القابی همچون «čihr az yazdān»، «چهر از یزدان»، «rē»، «آزاده، نجیب»، «rān ud AnērānĒ»، «ایران و انیران» را در کتیبه­ها، سکه­ها و مُهرها به کار برده اند. لقب ایران و انیران توسط اردشیر اول، شاهپور اول، شاهپور دوم، نرسی، و کردیر موبدان موبد دوره ساسانی به کار برده شده است که در کتیبه­های آن­ها آمده است. بدیهی است که مفهوم واژه ایران در عرصه مذهبی نیز کاربرد داشت...

علم فراست که در متون دورۀ اسلامی با عناوین علم قیافه و قیافه‌شناسی نیز آمده است، یکی از اقسام علوم غریبه است که اکثر دانشمندان اسلامی آن را ذیل فروع حکمت طبیعی قرار داده‌اند. فراست، دانشی است که به کمک آن می‌توان از نشانه‌های ظاهری و علائم صوریِ فرد به باطن و سیرت او راه یافت، دانشی که پیشینۀ آن را به قرن پنجم و چهارم پیش از میلاد و به دورۀ بقراط و ارسطو رسانده‌اند. موضوع این مقاله، فراست‌نامه‌ا...

چکیده: ولایت شروان به دلیل موقعیت ممتاز جغرافیایی و ثروت سرشار نهفته در آن که نتیجه ی شکوفایی و رونق تجارت و کشاورزی بود، همواره این انگیزه را در دولت های همسایه ایجاد می نمود که به آن جا تازش داشته باشند. حکومت شروان شاهان از جمله حکومت های محلی ایرانی بود که بر این منطقه حکومت می کردند. با ورود اسلام به قفقاز، این ولایت نیز تابعیت اسلام را پذیرفت و اعراب توانستند سلاله ی شروان شاهی یزیدیان ر...

درفش شاهان و پهوانان در شاهنامه و دیگر متون حماسی از جهت نشان مندی های نمادین و دلالت­های آیینی بسیار ارزشمندند. نشانه­های نمادین بر پیکره درفش­ها و ویژگی­های آنها در تحلیل مختصات فردی­، اجتماعی و نیز ویژگی های درونی و روانی خداوندگاران آنها، با توجه به مطالعات توتمیسم، اهمیت می­یابد. این بینش نمادگرایانه به انگاره­ها، از عمق نگاه فردوسی به مثابه پردازنده حماسه ملی، در آفرینش قهرمانان یا بازآفر...

هنگامیکه که شاه اسماعیل حکومت صفوی را در سال 907ه ق بنیان گذاشت،بی شک شناخت دقیق از حکومت عثمانی و قدرت آن نداشته است و آگاهی از قدرت و برتری سلاطین عثمانی بطور کامل و دقیق بعد از جنگ چالدران برای شاهان صفوی میسر گردید.بعد از این ، سیاست و رفتار شاهان صفوی در قبال حکومت عثمانی همواره با احتیاط همراه بود،تا از تحریک همسایه نیرومند جلوگیری کنند. اما شاهان صفوی ورای این مناسبات و روابط،اکثریت نسبت...

موسیقی ایرانی در عصر صفوی، همانند بسیاری از مظاهر فرهنگی و اجتماعی زندگی ایرانیان، ازسیاست های حکومت دیرپای صفوی سخت تأثیر پذیرفت. این تأثیرپذیری البته در دوره های سلاطینمختلف تفاوت داشت، چنان که در عهد شاه عباس اول به دلیل علاقه او به موسیقی، این هنر رونقیگرفت و برعکس در دورة شاه طهماسب اول، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین که تحت تأثیر فقها باموسیقی مخالف بودند، این هنر روی به انحطاط نهاد و موسیقی...

فرّ یا فرّه یا خوره یا خورنه نیروی آسمانی است که در وجود هر انسانی به ودیعه گذاشته شده است، تا او را در انجام عملی که با وظیفه و حرفه آدمی مطابقت دارد یاری کند. فرمانروایان، موبدان، پهلوانان و ... فرّه مخصوص به خود دارند، تا زمانی که فرّه ایزدی با افراد همراه باشد پیروزی با آنان یار است و به مجرد اینکه فرّه از آنان بگریزد، بخت از آنان روی می تابد. بلندترین یشت اوستا، فروردین یشت است که مختص فروهر اس...

با توجه به جستجوهای انجام گرفته شده درباره شکر گزاری پادشاهان و پهلوانان در شاهنامه فردوسی حدود یکصدوچهل یک مورد شکر گزاری یافت شد و مورد بررسی قرار گرفت. این پایان نامه برای دانشجویان و علاقه مندان به زبان فارسی مفید خواهد بود.پزوهش گران و دانشجویان بدانند که ایرانیان به ویزه شاهان و پهلوانان در طول تاریخ یکتا پرست و ستایشگر یزدان پاک بوده اند.

سلسله­های پادشاهی ایران از گذشته­های دور با گرجی­ها مناسبات ویژه­­­­­ای داشته­اند. جایگاه سرزمین گرجی­ها، این مردم را در مرکز توجه دو قدرت بزرگ جهان باستان؛ شاهنشاهی ایران و امپراتوری روم قرار داده بود. پس از سرنگونی شاهنشاهی ساسانی و تشکیل حکومت اسلامی، رقابت ایران با روم برسر گرجستان به پایان رسید. پادشاهان صفوی، برای به دست آوردن غنایم و به ویژه زنان و دختران و پسران (غلامان و کنیزان ) گرجی ...