دورپیوندهای جهانی با تغییر آرایش گردش جو، با اقلیم مناطق دورتر مرتبط هستند. مهم‌ترین این پدیده‌ها برای اقلیم ایران کدامند؟ رابطه دورپیوندهای منطقه‌ای و جهانی، با استفاده از سری زمانی ماهانه 61 سال (1950 تا 2010) در دوره سرد سال و روش همبستگی پیرسون تعیین شد. نتایج حاکی از آن است که مهم‌ترین پدیده‌های جهانی در سطوح میانی جو، دورپیوند دریای شمال- خزر (NCP) و نوسان اطلس شمالی (NAO) است. در فاز مثب...

الگوی دورپیوند شرق اطلس/غرب روسیه (EA/WR) در وضع هوای پاییز و زمستان اروپا و جنوب­غرب آسیا نقش حائز اهمیتی دارد. هدف پژوهش حاضر شناخت نحوه اثرگذاری این دورپیوند بر گردش­های جوی و تبادلات انرژتیک چرخندها در فازهای بحرانی (قوی) مثبت و منفی آن است. ابتدا با استفاده از داده­های باز­تحلیل NCEP/NCAR از سال 1950 تا 2014 برای زمستان 4 ماهه (نوامبر تا فوریه)، تحلیل دینامیکی از میانگین همادی و بی‌هنجاری ...

در این پژوهش اثر نوسانات الگوهای دورپیوند در جابه‏جایی تاریخ‏ رخداد اولین و آخرین یخبندان‏ پاییزه و بهاره بررسی شد. این محاسبات در 12 ایستگاه سینوپتیک کشور برای مدت 31 سال (۱۹۸۵-2015) انجام شده است. برای بررسی همبستگی شاخص‏های دورپیوند و دمای کمینه، از دو سناریو (با و بدون تأخیر زمانی) استفاده شد. تأثیرگذارترین الگوی شناسایی‏شده بر یخبندان دیر‏رس بهاره در مقیاس ماهانه (بدون تأخیر) شاخص NAO...

همان گونه که نوسان جنوبی(انسو) آشکارترین الگوی دورپیوند نیمکره جنوبی است، نوسان اطلس شمالی هم بارزترین الگوی دورپیوندی است که در تمام طول سال در نیمکره شمالی فعال است. نوسان اطلس شمالی در واقع نماینده تغییرات بادهای غربی بر روی اقیانوس اطلس در فاصله مدار 40 تا 60 درجه است. با توجه به اهمیت دورپیوند نوسان اطلس شمالی بر اقلیم نیمکره شمالی، در این پژوهش به بررسی تأثیر این نوسان بر کمیت های هواش...

الگوی دورپیوند شرق اطلس-غرب روسیه (EA–WR) یکی از پدیده‌های جوّی کم‌بسامد است که بر اقلیم اروپا و آسیا، به‌ویژه در فصول سرد سال تأثیر می‌گذارد. در این مقاله، به بررسی اثر این الگوی موجی-مداری بر آب‌وهوای جنوب‌غرب آسیا پرداخته می‌شود. برای انجام این پژوهش، از داده‌های باز‌تحلیل NCEP/NCAR از سال 1950 تا 2012 مربوط به فصل زمستان نیمکره شمالی شامل ماه‌های دسامبر، ژانویه و فوریه و برای شاخص ماهانه EA–...

با توجه به تأثیرات الگوهای دورپیوند بر پارامترهای جوی و اقیانوسی در مناطق مختلف، همبستگی سه الگوی دورپیوند نوسان اطلس شمالی (NAO)، دوقطبی اقیانوس هند (IOD) و نوسان جنوبی ال­نینو (ENSO) با بی­هنجاری دمای سطح دریای خلیج فارس در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. به‌این منظور داده­های درون‌یابی بهینه دمای سطح دریا (OISST) و شاخص چند متغیره ENSO (MEI.V2)،IOD  و NAO در دوره 2018-1982 تحلیل شده است...

در این پژوهش به بررسی تغییرپذیری زمانی و مکانی و بی‌هنجاری‌ دمای هوا در ارتفاع دو متر از سطح زمین در فصل زمستان‌ در سه مقیاس شامل کل ایران، شش منطقه مشخص شده بر اساس طول و عرض جغرافیایی و در مقیاس یاخته شبکه داده‌های بازتحلیل NCEP/NCAR به‌صورت میانگین ماهانه در سال‌های 1950 تا 2010 پرداخته شده است. نخست داده‌های بازتحلیل‌شده دما از نظر کیفیت، بررسی و سال‌های پیش از 1967 به‌دلیل کیفیت پایین از م...

داشتن شناخت لازم از اثر الگوهای دورپیوند و پیش‌بینی آنها خصوصاً در دوره‌های خشکسالی، کمک به‌سزایی در جهت برنامه‌ریزی دقیق‌تر در حوضة آبخیز خواهد داشت. هدف تحقیق حاضر، تأثیر الگوهای دورپیوند بر خشکسالی و بارش ایستگاه‌های همدیدی حوضة دریاچة ارومیه می‌باشد. در این پژوهش تغییرات بارندگی، تبخیر تعرق و خشکسالی هواشناسی با استفاده از روش‌های ناپارامتریک من کندال و شیب سن مورد بررسی قرار گرفت. مطالعة دا...

یکی از مهم ترین سامانه های جوّی در فصل زمستان نیمکره شمالی و در منطقه اوراسیا که نقش مهمی در تغییر کمیت های جوّی دارد، پُرفشار سیبری است. در این مقاله، روند خطی تغییرات سالانه شدت مرکز این سامانه و تاثیر آن روی برخی از کمیت های هواشناختی در مناطق فراحاره ای نیمکره شمالی در یک دوره 60 ساله (از 1948 تا 2008) با استفاده از داده های ncep/ncar بررسی شد. نتایج نشان می دهد که فشار تراز دریا در مرکز پُرفشا...

تحقیق حاضر، تلاشی است برای ارزیابی کارآیی برخی از شاخصهای متداول اقلیمی در اقلیمهای نمونه و معرف حوضه دریاچه نمک . این شاخصها که در حال حاضر در سیستم های فعال  جهانی مورد استفاده قرار می گیرند  عبارتند از : شاخص درصد نرمال، شاخص دهک، شاخصspi ، شاخصzsi  . این شاخصها طی یک دوره آماری 44 ساله بر روی 34  ایستگاه هواشناسی حوضه دریاچه نمک مورد بررسی و  مقایسه  قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ه...