سبک هر شاعر نمودار گزینش و ترکیب او از امکانات متعدد زبانى است. یکى از این امکانات زبانى آرایه "تکرار" است که در صورت استفاده صحیح مى‏تواند به برجستگى زبان کمک کند و نقش‏هاى متفاوتى در یک اثر ایفا نماید. این مقاله بر آن است تا با نگاهى آمارى به شعر سه تن از برجسته‏ترین شاعران معاصر (شاملو، فروغ فرخزاد و سپهرى)، اثبات کند که "تکرار"، پربسامدترین آرایه لفظى در شعر معاصر است و به عنوان یکى از ویژگ...

زبانِ به‏کار رفته در مقالات شمس، زبانى خاص و تا حدّى متفاوت از زبان متون دوره پیش از دوره خویش و البته دوره‏هاى بعدى است. این خاصیّت و تفاوت چنان است که برخى سببش را عامى‏گویى و محاوره‏پردازى و یا بیان ارتجالى گوینده دانسته‏اند. گفتارى که گوینده‏اش به نوشتن، ضبط، ویرایش و پیرایش آن اهتمام نورزیده و نویسنده یا نویسندگان دیگر هم که به نوشتن این گفتار پرداخته‏اند، به قراین موجود، به حرمت تقدّس کلام، ا...

روش کار در این مقاله، بررسى سبکى بر اساس "دوره" است. در این تحقیق ویژگى‏هاى سبکى "طوطى‏نامه" تحت سه عنوان مختصات جمله‏ها، مختصات لفظى و مختصات ادبى - هنرى بررسى شده و مشخص شده است که سبک آن، که از لحاظ سادگى قسمت‏هاى نقلى و خبرى، یادآور نثرهاى مرسل است، از لحاظ ویژگى‏هاى دیگر مانند استشهاد به آیات و احادیث و اشعار و امثله فارسى و عربى، آوردن اغراض شعرى، معانى و اصطلاحات علمى و محسنات بدیعى شبیه...

تکرار یکى از مختصات سبکى مهم و پربسامد در شعر سبک آذربایجانى است. از عنصر "تکرار"، در همه قالب‏ها و موضوعات شعرى و در شکل‏هاى بسیار متنوع و گوناگون، به شکل ابزارى حرفه‏اى و تخصّصى براى جلوه‏هاى بیانى و بصرى این شعر فنى استفاده شده‏است. "تکرار" در همه سطوح و دستگاه‏هاى سبکى شعر سبک آذربایجانى -اعم از دستگاه بلاغى، صرفى، نحوى و آوایى- تأثیر مستقیم دارد و موجب توسّع صنایع شعرى موسیقى شعر، صورتگرى‏ها...

نقد و بررسى سنت‏هاى شعرى از بهترین راه‏ها و زمینه‏هایى است که در جهت شناخت و معرفى سبک عمومى یا شخصى شاعران، مفید و راهگشا تواند بود. سنت‏هایى که عموما از دوره‏اى به دوره دیگر منتقل مى‏شود و همواره یکى از ارکان عمده در شاعرى و هنرورزى بزرگان ادب بوده است. این سنت‏ها به‏ویژه در حوزه بلاغت، سبک‏شناسى و نقد ادبى بسیار چشم‏گیرتر هستند. تخلص یکى از همین سنت‏هاى شعرى است که بسیار مورد توجه شاعران در...

عبدالقادر بیدل دهلوى هرچند در بین پژوهش‏گران و ادب‏دوستان به شاعرى معروف است، ولى نگاهى اجمالى به آثار منثور وى این مهم را ثابت مى‏کند که بیدل در نویسندگى نیز ید طولایى داشته است و کتاب "چهار عنصر" - مفصل‏ترین اثر منثور وى - بهترین گواه این مدعاست. این اثر عرفانى- ادبى که در اصل اتوبیوگرافى بیدل است همانند اشعار وى داراى ویژگى‏هاى سبکى خاص و منحصربه‏فردى است و نظر به این که این اثر ارزش‏مند تا ...

خطه هنرپرور اصفهان، از دیرباز، مهد عالمان بزرگ و ادیبان نام‏آور بوده است. یکى از این شاعران، ادیبان و عارفان سوخته‏جگر، "راثى نایینى" است. کسى که در مکتب ادبى اصفهان بالیده و در این شهر، یکى از آثار جذاب و روح‏نواز حوزه ادبیات شیعى را خَلق نموده است. اثرى گران‏سنگ موسوم به "لسان‏الذاکرین". کتابى که، زبانِ شیواى همه ذاکران فارسى‏گوى است و در حقیقت، به عنوان لسانِ گویاى تمامِ مادحان فارسى‏سُرا در حقِ ف...

هر چند نثر دوران صفوى را نسبت به دوره‏هاى پیش از آن، داراى سبکى نامرغوب و بى‏روح دانسته‏اند، ولى آثار گروهى از نویسندگان آن روزگار را که طریق سادگى در پیش گرفته‏اند نباید بى‏ارزش و ناپسند شمرد. از این جمله است کتابى که به "جهانگشاى خاقان" موسوم است و با وجود ارزش‏هاى ادبى و تاریخى آن، تاکنون چنان که باید، به چشم عنایت و توجه محققان ادب روزگار صفوى نیامده است. این متن- که تاکنون دو نسخه خطى از آ...

نیاز به معنویت از جمله نیازهای اساسی آدمی است. علی رغم پیشرفت های صنعتی و مادی بشر و تسلط او بر طبیعت، همچنان این نیاز از اعماق جان آدمی، زبانه می کشد. تشنگی شدید انسان نسبت به معنویت، زمینه ی مناسبی برای ظهور مکتب های معنویت گراست. در پاسخ به این احساس نیاز، نسخه هایی معنوی فراهم آمده که تعبیر "عرفان های کاذب" یکی از عناوین این نسخه های بدلی است. زبان ساده و جذابیت های ظاهری این معنویت ها، ذهن...

توجه روزافزون به علم تاریخ و انتشار کتب غنی و سودمند به زبان های مختلف در این زمینه، مترجمان متون تاریخی را ملزم می سازد تا با رعایت چهارچوب های علمی به این امر مهم بپردازند. بی تردید انجام این کار بدون آگاهی از شاخصه های علمی این فن ممکن نیست. در این مقاله ضمن معرفی ویژگی های متون علمی و ادبی، سعی شده است با طرح یک مدل، ترجمة علمی و ترجمة ادبی با هم مقایسه و شاخصه های هر یک برشمرده شود. در ادا...