اوراسیاگرایی نوعی تفکر در سیاست خارجی روسیه است که اصلی‌ترین تز آن موضع مخالف در برابرغرب‌گرایی روسیه است. این نظریه در برگیرنده جزئی از ابعاد هویت ملی روسیه است. اوراسیاگرایان بر این باورند که مسئله اصلی فراروی ملیت روس، اروپایی بودن آن است که هویت روسیه رنگ غربی پیدا کرده بود. از دیدگاه این نظریه، روسیه در تعقیب یک مسیر جایگزین است که یک قطب مستقل در نظام بین‌المللی شود.از این جهت در جهان اسل...

روسیه در چارچوب سیاست اوراسیاگرایی، به دنبال تقویت روابط خود با کشورهای خاورمیانه و دستیابی به اهداف و منافع مسکو است. بدین جهت خود را به یک بازیگر کلیدی و مؤثّر در بحران سوریه مبدّل کرد. فعّالیت‌های روسیه در خاورمیانه و درگیری در بحران سوریه، باعث افزایش ارتباط و همکاری با ایران شد. میزان تماس‌های کنونی روسیه و ایران در تاریخ پس از فروپاشی شوروی بی‌سابقه است. مقامات روسیه و ایران یک پایه ی محکم ا...

در سال‌های اخیر جمهوری اسلامی ایران در گفتمان سیاست خارجی روسیه جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. بخشی از این اهمیت را می‌توان به سبب نفوذ گفتمان  نظریۀ چهارم سیاست که به رویکرد غالب این کشور تبدیل شده است دانست که در سه دهۀ اخیر تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر سیاست‌های کرملین داشته است. پایه‌گذار این نظریه، الکساندر دوگین فیلسوف روس است که نام نواوراسیاگرایی را بر آن نهاده است. طرفداران این گفتمان بر این...

گفتمان‌های هویتی روسیه با فروپاشی اتحاد شوروی، در اطراف مرزهای این کشور با منطقه‌ای متشکل از دولت‌ها و مرزهای سرزمینی روبه‌رو شدند که پیش از این در قالب یک «ما» تعریف می‌شدند و اکنون باید به‌عنوان «آنها» باز تعریف شده و جایگاه آنها در پیوستار «خود- دیگری» روسیه مشخص می‌شد. این گفتمان‌ها در بازتعریف خود، بر دامنه‌ای از برداشت‌های مختلف از تداوم «ما بودگی» در دوران پساشوروی تا «دگرپنداری» و «غیری...

روسیه در پی بازیافتن جایگاه از دست‌رفتۀ خود در نظام بین‌الملل است. از دید کرملین ظهور روسیه در نظام بین‌الملل، شکل‌گیری یکی از قطب‌های این نظام حول محور روسیه و ایجاد موازنۀ راهبردی در برابر غرب نیازمند گسترش نفوذ روسیه در حوزۀ خارج نزدیک و سرانجام ایجاد ساختارها و ترتیبات منطقه‌ای با رهبری این کشور است. بنابراین روسیه حضور نهادهای غربی در جمهوری‌های جداشده از اتحاد  شوروی را تهدیدی برای امنیت ...

با پایان جنگ سرد، ملاحظات جغرافیایی و ژئوپلیتیکی که در طول تاریخ در ایجاد امپراتوری روسیه و سپس بر سیاست‌های شوروی سایه افکنده بود، بر سیاست‌های فدراسیون روسیه نیز تأثیرگذار است؛ سیاست‌هایی که با از دست دادن پهنة قابل‌توجهی از سرزمین‌های خود و موقعیت ابرقدرتی در ساختار نظام دوقطبی همچنان به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای بازیگری می‌کند. به‌دنبال فروپاشی شوروی که پوتین رئیس‌جمهور روسیه آن را «فاجعة ژئوپ...

منطقه‌گرایی اوراسیایی یک پدیده واحد از بازنمایی‏های سازه‏انگارانه متفاوتی در کلان‎گفتمان هویتی اوراسیاگرایی روسیه برخوردار بوده است. این بازنمایی‏ها، در کشاکش ارتباط ساختی دوسویه میان هویت و منافع روسیه تولید شده‎ است. با توجه به شدت و عمق مرزگذاری‎های هویتی با دگرهای داخلی و خارجی در میان روایت‎های مختلف گفتمان هویتی اوراسیاگرایی، شکل‏های متفاوتی پیدا کرده‎ است. برتری/ فروتری مستمر در جایگ...

سیاست خارجی روسیه برآمده از اندیشه هایی است که در مکاتب فکری موجود در فضای اندیشگی این کشور ریشه دارند. ماهیت این مکاتب به صورت جسته و گریخته مورد پژوهش قرار گرفته است ولی درباره دسته بندی مشخص این مکاتب و تاثیر آنها بر روند شکل گیری سیاست خارجی روسیه در قبال ایران، پژوهشی در دست نیست. در این رابطه، مقاله حاضر با طرح چند پرسش به این موضوع می‌پردازد؛ ایران دارای چه جایگاهی در...

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نقطه ی عطفی برای تغییر ماهیت نظام بین الملل از دوقطبی به تک قطبی و همچنین تقلای کشور روسیه برای بدست آوردن ثبات و امنیت بود. روسیه در جستجوی هویت از دست رفته ی خویش به این واقعیت دست یافت که سیاست آتلانتیک گرایی و دنباله روی از تک قطب نه تنها دردی از آن دوا نکرد، بلکه سبب انحطاط و سرخوردگی هر چه بیشتر آن در سطح داخلی و خارجی شد. اما با روی کار آمدن پوتین پنجره ای از ا...

سیاست خارجی روسیه برآمده از اندیشه هایی است که در مکاتب فکری موجود در فضای اندیشگی این کشور ریشه دارند. ماهیت این مکاتب به صورت جسته و گریخته مورد پژوهش قرار گرفته است ولی درباره دسته بندی مشخص این مکاتب و تاثیر آنها بر روند شکل گیری سیاست خارجی روسیه در قبال ایران، پژوهشی در دست نیست. در این رابطه، مقاله حاضر با طرح چند پرسش به این موضوع می پردازد؛ ایران دارای چه جایگاهی در مکاتب فکری معاصر سی...