دربارة تعیین زمان زردشت و دین هخامنشیان توافق هایی نسبی به دست آمد، اما آن چه هم چنان مورد بحث است دین ایرانیان پیش از زردشت است. عمده ترین مسئله در بررسی تاریخ دین زردشتی، ناپیوستگی میان سه پیکرة اساسی منابع است که عبارت اند از: اوستا، سنگ نبشته های هخامنشی، و ادبیات زردشتی که هیچ یک انعکاس دهندة دین عامة مردم نیست و گه گاه پاره ای از عقاید مردم در آن ها بازتاب یافته است. اما به هر حال منطقی ت...

پارت ها (اشکانیان) در سال 247 قبل از میلاد در ایران به قدرت رسیدند و پس از سلطه بر بخش وسیعی از خاورمیانه حکومتشان در سال 224 میلادی به پایان رسید. در مقایسه با تاریخ هخامنشیان و ساسانیان، تاریخ اشکانیان مورد کم توجهی محققین ایرانی قرار گرفته است. متاسفانه این امر نه تنها سبب فقر در منابع اشکانیان گردیده. بلکه باعث عدم شناسایی حدود پنج قرن از تاریخ و تمدن ایران باستان نیز شده است. عمده آثار باق...

در این مقاله، متن سنگ نبشته ای از شیلهک-این شوشینک، فرمانروای بزرگ ایلام (حدود 1150 تا 1120 پ م)، ارائه شده است. در این سنگ نبشته 28 سطری، همانند دیگر نوشته هایش، وی نخست خود و خانواده اش را معرّفی کرده و از بهر همگی تندرستی و زندگانی دیر پایی را آرزو می کند. سپس از برپایی این سنگ نبشته، نوشتن نام خود بر آن، بخشش زمینی به کسی که آیین ویژه دینی را برای او انجام داده است، سخن می گوید و سرانجام هزی...

جای خالی پژوهش در باب تأثیر شاهنشاهی هخامنشی بر ایالات شرقی از یک سو ناشی از سکوت نویسندگان کلاسیک در پرداختن به این سرزمین هاست و از سوی دیگر به کمبود آثار باستان شناختی مربوط به هخامنشیان در منطقة مزبور بازمی گردد. در مقالة حاضر، به یاری آثار یادمانی و مدارک اقتصادی و اداری به دست آمده از مراکز شاهنشاهی، نظیر کتیبه های سلطنتی، نقوش برجستة یادمانی و اسناد اداری و نیز آثار باستان شناختی سعی شده...

ذخیرهء نامهای تاریخی این سنگ نبشته،اعم از نامهای جغرافیایی و نام مردان تاریخ ساز،که هیچ گونه دگرگونی ای را نمی توانسته اند به خود راه دهند و همچنان به صورت تاریخی خود برای ما محفوط مانده اند،نیز بسیار ارجمند و گرانبها است.با تفسیر سنگ نبشتهء بیستون ازاین روی یک بار دیگر از نزدیک با این نامها آشنا می شویم.

پژوهش حاضر با موضوع نقش زنان در دوره داریوش اول هخامنشی، با توجه به گل نبشته های باروی تخت جمشید به بررسی و تجزیه وتحلیل چگونگی حضور زن در آن دوره می پردازد و در جهت روشن تر کردن دانسته ها و یافتن نقطه-های تاریک و مبهم نقش زن در دوره هخامنشی انجام شده است. با توجه به نبود نقش برجسته زن در آن دوره سوالات بسیاری در مورد جایگاه و رتبه زنان در دنیای باستان مطرح است. چرا که با وجود شاخصه های برجسته ...

در این مقاله، متن سنگ نبشته ای از شیلهک-این شوشینک، فرمانروای بزرگ ایلام (حدود 1150 تا 1120 پ م)، ارائه شده است. در این سنگ نبشتة 28 سطری، همانند دیگر نوشته هایش، وی نخست خود و خانواده اش را معرّفی کرده و از بهر همگی تندرستی و زندگانی دیر پایی را آرزو می کند. سپس از برپایی این سنگ نبشته، نوشتن نام خود بر آن، بخشش زمینی به کسی که آیین ویژة دینی را برای او انجام داده است، سخن می گوید و سرانجام هزی...

چکیده: در شمال روستای چاشت خور از توابع ارسنجان فارس، در انتهای جنوب کوه رحمت (مهر) اثر صخره ای به صورت سه صفه رو باز حجاری و تراشیده شده است که اهالی بدان قدمگاه می گویند. با توجه به شواهد باقی مانده در این اثر صخرهای از ابزارهای سنگ تراشی همانند ابزارهای سنگ تراشی در پاسارگاد و تخت جمشید استفاده شده است. می توان نتیجه گرفت که این اثر صخره ای متعلق به دوره هخامنشی است ولی در کاربری و کاربرد ...

سنگ نبشته داریوش به عنوان یکی از قدیمی ترین سندهای تاریخ و تمدن ایران، بر روی سنگ آهک های بیستون در 30 کیلومتری شرق کرمانشاه نقش بسته است. قرارگیری سنگ آهک های بیستون در پهنه برخوردی زاگرس موجب گسترش شکستگی در این سنگ ها شده است. مطالعات درزه برداری نشان داد که شبکه درزه ها به عنوان مسیرهای هدایت آب باران به سمت کتیبه، نقش اساسی در انحلال و زوال پذیری سنگ های کتیبه دارند. همچنین تراکم درزه ها م...