این مقاله با رویکرد نقد تحلیلی، به مطالعه و بررسی کتاب جلوه های نمایشی مثنوی اثر مریم کهنسال می پردازد. در حوزة مطالعات نظری ادبیات نمایشی، تحقیقاتی را در قالب رساله های دانشگاهی و مقالات می توان مشاهده کرد که به بررسی جنبه های نمایشی متون ادب فارسی پرداخته اند. این نوع آثار از حیث مضمون و موضوع پژوهش، بیشتر با تمرکز بر متون کلاسیک صورت گرفته اند و اغلب هم دارای وجوه مشترکی هستند که در نهایت به...

در رساله پیش رو تلاش شده تا تعاریفی جامع از تئاتر کودک، با توجه به نظریه های روانشناسان و صاحب نظران این حوزه ارایه و شیوه ها و عناصر بارز نمایش های سنتی به ویژه عناصر تمرکززداینده حاضر در آن ها را با بهره مندی از آراء پست مدرنیسم، در نمایش کودکان 3 تا 6 سال مورد بررسی و تبیین قرار دهد. این رساله کیفی که با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته، در فصل اول آن کلیات یا مقدمه پژوهش ، به بیان موضوع، اه...

شبیه‌خوانی سنتی نمایشی است که مضمون غالب آن‌را نمایش واقعه‌های تاریخی ـ مذهبی زندگی و مصائب خاندان پیامبر و به‌ویژه واقعة کربلا تشکیل می‌دهد. جنبة آیینی این سنت نمایشی به‌گونه‌ای است که مخاطب سنتی در نسبتی خاص با آن قرار می‌گیرد و این ویژگی در برداشت و فهم مخاطب از آن نقش عمده‌ای ایفا می‌کند. در حالی‌که فهم مخاطب نیز شکل نخواهد گرفت مگر به‌واسطة تماشا کردن قدسیانه و فهم پیشین برآمده از متن ...

هنر نمایش در هند پیشینه‌ای کهن دارد. ادبیات نمایشی سنسکریت در بستر سنتی منظم شکل گرفته و تا سده‌های متمادی تداوم یافته است. خاستگاه‌های اصلی این هنر در شبه قاره عبارتند ‌از سرودهایی گفتگووار در وداها، مناسک ودایی و سنت حماسه‌خوانی‌، و هنرهای مرتبطی چون رقص و موسیقی نیز در پیدایش و گسترش آن مؤثر بـوده‌اند. ممکن است نمـایـش‌های یونانی نیز بر ادبیات نمایشی سنسکریت اثری گذاشته باشد. در بررسی مختصر ...

تراژدی و تعزیه، دو سنت نمایشی کلاسیک محسوب می شوند که به دلیل ریشه داشتن در آیین و نیز وابستگی به مذهب، فرهنگ، اسطوره و لحن، قابل بررسی تطبیقی هستند. هدف از این پژوهش، بررسی ارزش ها و ظرفیت های نمایشی این دو گونة نمایشی در تطابق با یکدیگر است. در راستای این هدف، مؤلفه های مختلفی همچون روایت یا تقلید، شبیه و شخصیت، شیوة اجرایی، جلوه های کلامی، تزکیه و تأثیر بر مخاطب مقایسه می شوند. در این مقاله...

بر اساس موضوع این پژوهش که بررسی آیین¬های نمایشی و نمایش¬های آیینی آذربایجان از منظری نمادین و آیینی می¬باشد، تاکنون تحقیقی در این زمینه و به این شکل در ایران انجام نشده است. در این راه و برای رسیدن به مقصد، سعی و تلاش نگارنده بر آن بوده است تا از گردآوری¬های علمی، مشاهدات شخصی و تجربیات عملی شخصی خود و اساتید زبان شناس فولکلوریک آذربایجان بهره جوید. در این راستا پس از بررسی و تجزیه و تحلیل آیی...

در ادب شفاهی ایران، از راویان روایات حماسی، در سده‌های هشتم به بعد، با نام قصه‌خوان و دفترخوان و در سه سدة اخیر با نام نقال یاد شده است. منبع منظومه‌های حماسی پس از سدة نهم نیز بیشتر روایات این قصه‌خوانان و طومارهای آنها بوده است. در این جستار، نسبت بین جنبة نمایشی معرکه‌گیری قصه‌خوانان و ساختار روایی  این حماسه‌ها (بر مبنای مطالعة موردی) بررسی و این نتیجه حاصل شده که در این آثار، نوعی «ساختار ...

میان ادبیات نمایشی نوجوانان وبزرگسالان، ازنظرساختارنمایشی، تفاوت چندانی وجود ندارد. اما، ماهیت ویژه ی مخاطبان نوجوان ازحیثِ اندیشه واحساس حاکم بردنیای ذهنی آنان، گونه ی نمایشی متفاوتی را باعث شده و با آن که دراروپا وآمریکا قدمتی چند قرنی دارد، درایران هنوزجریانی نوپا است. ادبیات نمایشی نوجوانانِ پس ازانقلاب اسلامی، از رشد کَمی خوبی برخوردار است، اما از نظرکیفی پیشرفت چندانی ندارد. آثارچاپ شده درحو...

هر اثر نمایشی هستی و بنیان خویش را بر عناصری بنا می‌نهد که شدت و ضعف هر یک از این عناصر ـ صرف نظر از تأثیر در مانایی و ماندگاری ـ اثر را در آمد و شدی هنری، میان داستان و نمایش شناور می‌سازند. این عناصر شامل شخصیت، زمان و مکان، گفت‌وگو، و... هستند. نیما یوشیج، در پی گذار از مؤلفه‌های سنت در شعر گذشته، عناصر نمایشی ـ داستانی را برای گسترش و وسعت‌بخشیدن به دامنۀ توصیفی شعر و جولان اندیشۀ شاعر، به ...

هر اثر نمایشی هستی و بنیان خویش را بر عناصری بنا می نهد که شدت و ضعف هر یک از این عناصر ـ صرف نظر از تأثیر در مانایی و ماندگاری ـ اثر را در آمد و شدی هنری، میان داستان و نمایش شناور می سازند. این عناصر شامل شخصیت، زمان و مکان، گفت وگو، و... هستند. نیما یوشیج، در پی گذار از مؤلفه های سنت در شعر گذشته، عناصر نمایشی ـ داستانی را برای گسترش و وسعت بخشیدن به دامنۀ توصیفی شعر و جولان اندیشۀ شاعر، به ...