دلیل نگارش مقاله حاضر توجیه گفتمانی الزامات سیاسی جدیدی مانند تحدید قدرت سیاسی، تأسیس مجلس شورای ملی، تدوین قانون اساسی، توجه به آزادیهای اساسی و برابری مدنی است که در فقه سیاسی دوره مشروطیت ظهور یافت. مقاله حاضر در صدد آن است که احتجاجات فقهی ـ حقوقی ورود مدرنیته سیاسی به ایران در دوره قاجار را در چارچوب نظریه «کنش ارتباطی هابرماس» تفسیر کند. برای نیل به این هدف مقاله حاضر تلاش دارد تا با کارب...

هدف پژوهش حاضر بازخوانی دیدگاه میرزای قمی در "ارشادنامه" و ارائه مستنداتی پیرامون عدم پذیرش سلطنت مشروعه توسط ایشان است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا می‌توان از ارشادنامه‌ی میرزای قمی به نظریه‌ی مشروعیت سلطنت رسید؟ در این راستا، دلایل کسانی که معتقدند میرزای قمی سلطنت مشروعه را پذیرفته است، مطرح شده و در نهایت با بررسی اجمالی عصر میرزای قمی و مقایسه‌ی آثار...

این پژوهش با موضوع مقایسه گفتمان های مشروطه مشروعه شیخ فضل الله نوری و ولایت فقیه امام خمینی (ره)، در پی مقایسه میان ماهیت، دال ها و شکل مفصل بندی هر یک از دو گفتمان سیاسی فوق است. بنابراین با بررسی نظری، تحلیل گفتمانی لاکلا و موفه، روش پژوهش را بر مبنای تحلیل و تفسیر و بررسی دال های گفتمانی قرار داده است. در این روش به بررسی دال های اسلام شیعی پرداخته است و در مقایسه میان گفتمان سیاسی دو فقیه ...

در نوشتار حاضر دیدگاه‏های سیاسی علامه محمد باقر مجلسی، درباره «ولایت فقیه» به عنوان مهم‏ترین موضوع و مسأله فقه سیاسی شیعه مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است و نیز به مبانی نظری، شرایط و صفات حاکم اسلامی و شؤون ولایت فقیه در عصر غیبت پرداخته شده است. این مقاله در صدد است نظریّه «سلطنت مشروعه» که برخی از نویسندگان به مرحوم مجلسی نسبت داده‏اند را مورد نقد و چالش قرار دهد.

چکیده پایان نامه(شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): فقه سیاسی شیعه به موضوعات و مسائل مختلف و متعددی می پردازد. یکی از این موضوعات و مسائل، موضع فقه سیاسی شیعه در باب دولت و نظریه پردازی در این ارتباط است. نظریه های دولت در فقه سیاسی شیعه به لحاظ تاریخی در ایران، با ظهور دولت صفوی آغاز می شود. از عصر صفوی تا حال حاضر، مقاطع ، دوره ها و نظریه های مختلفی در خصوص دولت مطرح شده ...

ضرورت حکومت و دولت، یکی از مهم­ترین مسائل در حوزۀ فلسفۀ سیاسی بوده است که بر ضرورت وجود آن تأکید فراوانی شده است؛ به‌طوری‌که این امر از صدر اسلام با تشکیل حکومت اسلامی توسط پیامبر(ص) آغاز شد و توسط ائمه معصوم(ع) و در ادامه حکومت­های غاصب پس‌ازآن، ادامه پیدا کرد. بر اساس نظریه سیاسی اسلام، در عصر غیبت، ولایت و ریاست دین و دنیای جامعه اسلامی در دست شبیه­ترین فرد به معصوم(ع) قرار می­گیرد که همانا ...

در این مقاله مفهوم بااهمیت امنیت و عوامل موجده و ابعاد مختلف آن در کتاب روضه‌الانوار بررسی شده است و با این منظر ضمن نگرش دقیق‌تر به زوایای اندیشه و تبیین نحله تفکر سیاسی محقق سبزواری، با وضعیت سیاسی و اجتماعی عصر صفوی و نوع تأملات و اندیشه‌ورزی در عرصه سیاست و حکومت آن دوران آشنایی بیشتری صورت پذیرفته است. امنیت در منظومه فکری محقق سبزواری جایگاهی محوری، والا و تأمل‌ورزانه‌ایی داشته است. وی...

چکیده: پایان نامه ای که پیش رو دارید با عنوان «نخبگان سیاسی و مذهبی و تأثیر آنها بر ساختار دولت صفوی از شاه صفی تا پایان صفویان» در پی روشن کردن رابطه ی نخبگان و دولت در دوره ی متأخر صفوی و بررسی تأثیر نخبگان بر ساختار دولت در این مقطع از تاریخ حکومت صفویه است. از این رو نقطه ی شروع مدعای خود را اندیشه های تصوف، سلطنت و تشیع که در تشکیل و تداوم حکومت صفویه نقش داشته اند قرار دادیم. و سپس با ت...

با شروع تنازع جدّی علما بر سر مشروطه و مشروعه، قربانی شدن رهبران برجسته‌ی دینی نظیر شیخ فضل‌الله نوری و سید عبدالله بهبهانی، سرخوردگی علما و اقداماتی نظیر جمع‌آوری رساله های مهم سیاسی که برخی علما چون میرزای نایینی در له مشروطه نگاشته بودند، اجرایی نشدن خواسته‌های مذهبی- سیاسی روحانیون از جمله اصل دوم متمّم قانون اساسی مشروطه، تسلط تکنوکرات‌های سکولار را بر ارکان قدرت برآمده از مشروطه باعث گشت. د...