پی بردن ایرانیان به ناتوانی در برابر قدرت های اروپایی از اوایل قرن نوزدهم میلادی/اوایل قرن نوزدهم هجری به ویژه در آستانه ی جنگ های ایران و روس آغاز شد. ایران از یک سو با روسیه و از سوی دیگر با بریتانیا و برای مدت کوتاه تری با فرانسه، به عنوان دولت های رقیب روسیه، تماس نزدیک تری پیدا کرد. این تعامل به صورت تماس مستقیم برای افرادی به وجود آمد که به دلایل سیاسی و یا سیاحت و کسب و کار به غرب سفر کر...

تحقیق حاضر به مطالعه مسائل زنان ایرانی از پیش از اسلام تا انقلاب اسلامی از نگاه سفرنامه نویسان پرداخته و مشکلاتشان را در کنار رفتارهای منفی شان بررسی و موقعیت سفرنامه نویسان را در انعکاس وضعیت زن ایرانی مطالعه می کند. این پژوهش بر مبنای تحلیل تماتیک تنظیم شده و با دسته بندی وضعیت زنان در سه مقوله، گزاره هایی مبنی بر «خلقیات منفی زنان» و «ظلم به زنان» را استخراج کرده است. طبق نتایج، با وجود برخی...

امین الرّیحانی، جهانگرد، سفرنامه نویس، شاعر، منتقد و سخنور برجسته ی معاصر لبنانی است که با هدف ایجاد وحدت و دوستی میان پادشاهان و مردم سرزمین های عربی و نیز به منظور شناساندن ملّت های مشرق زمین به یکدیگر، دست به نگارش سفرنامه های ارزشمندی زده است و با زبانی ساده و روان، در عین حال با محتوایی که بیانگر اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، تاریخی و ... سرزمین های مورد سفر اوست، به رشته ی ...

بازنمایی هویت ایرانی به منظور ریشه یابی هویت امروزی ضروری است. هویت پدیده ای موقعیت مند است که در طول زمان ساخته شده، با عناصر خاص خود پایا یا دگرگون می شود. بازنمایی هویت را از متون گوناگون ادبی، فلسفی، تاریخی، سفرنامه نویسی و غیره می توان به دست آورد. در این مقاله برآنیم تا تأثیر زمان و مکان راوی و گرایش های سیاسی، سرزمینی، ف رهنگی و اعتقادی سفرنامه نویس را در ارتباط با مفهوم ایران و ایرانی ت...

«خود» و «دیگری» یک مفهوم دائمی است که همواره «خود» برای درک پیرامون با ایجاد یک «دیگری» سعی دارد که «هستی» را معنی کند؛ با چنین منظری در این مقاله می کوشیم به ناسازگاری انتظارات هنجاری در قالب مفهوم دوسوگرایی جامعه شناختی بپردازیم که منشاء بسیاری از مشکلات اجتماعی است و ریشه در شرایط تاریخی جامعه دارد. به رغم دیدگاه های استعماری سفرنامه نویسان و شرق شناسان انگلیسی از دوران قاجار، شناسایی و دس...

تاسیس سلسله قاجار همزمان با دو رخداد است که عبارتند از توجه مجدد به مذهب تشیع به عنوان دین رسمی کشور از سوی حاکمان قاجار و قدرت گیری روحانیون با تفوق مکتب اصولی بر اخباری که پیشرفت آن در طول دوران قاجاریه از قدرت نهاد سلطنت می کاست بنابراین شاهان قاجار توجه به مسائل مذهبی را برای جلب توجه روحانیون و مردم مدنظر قرار دادند. مردم نیز با آگاهی از کارآمدی مذهب در مواردی از آن برای مقابله با دولت و پ...

سنّت سفرنامه نویسی از دیرباز به ویژه در دو قرون اخیر، توسعه و رواج قابل توجّهی یافته است و در میان سفرنامه ها و انواع آن، سفرنامه های مربوط به حج، از جاذبه و اهمیّت ویژه ای برخورداراند. از عهد صفوی سفرنامه ی منثوری به عنوان یک اثر مستقل یافت نگردید. هر چه هست یا اثری به زیور شعر آراسته- سفرنامه منظوم- و یا چند سطری از خاطرات سفر و مشکلات راه حج است که مابین یک اثر مولّف - که عمداً از علما ومفاخر ...

سفرنامه ها به عنوان متون فرهنگی برجسته در حوزه ارتباطات میان فرهنگی در این پژوهش به مثابه رسانه ای در نظر گرفته شده اند که در زمان خود تصویری از جامعه ما و بویژه زنان ایرانی را پیش چشم بیگانگان گذاشتند که ریشه و منبع نگرش غربیان درباره ما محسوب می شود. بخشی از این تصویر بیانگر زندگی زنان ایرانی است که از ابعاد مختلف توجه سیاحان را به خود معطوف ساخته است. این اشخاص به عنوان واسطه های فرهنگی، در ...

سفرنامه­ ها به عنوان بخشی از رسانه ­ی فرهنگی، حاصل تلاش و کنجکاوی­های شخص سفرنامه­ نویس است که مشاهدات و تجربیات خود را از یک فرهنگ ناشناخته و بیگانه به فرهنگ خود و همزیستانش منتقل می­کند. سفرنامه ­ها از آنجایی که غالباً بدون سفارش و دستور از بالادست به نگارش درمی­ آیند، حاصل ذوق و سلیقه و خودانگیختگی­های درونی سفرنامه­ نویس است که در سفر به چشم خود دیده و در حَضَر آنها را بازنمایی و بررسی و به رش...