با وجود مطالعات و کاوش هایی که در محوطه­های دورۀ اسلامی صورت گرفته و به وسیلۀ آن تا اندازه­ای وضعیت سفالگری ایران دورۀ اسلامی مشخص شده است، هنوز ابهامات فراوانی در این زمینه، به­ویژه دربارۀ مراکز سفالگری و تفاوت های سبک­شناسی بین آنها وجود دارد. در این بین، کاوش های باستان­شناسی همراه با مطالعات دقیق داده ها می تواند تا حد زیادی به حل مسئله کمک نماید. در این مقاله سفال های ایلخانی حاصل از سه فص...

در طول دوره اسلامی سفال و سفالگری وارد مرحله جدیدی شده و سفالگران در شیوه ساخت و تزیین سفال ها نو آوری های بسیاری داشته اند که از جهات مختلف قابل بررسی و تحقیق است. یکی از این نو آوری ها تزیین سفال ها به شیوه نقاشی زیر لعاب است. این شیوه از اوایل اسلام به ویژه در قرون سوم و چهارم در مراکز سفالسازی شمال و شمال شرق ایران مرسوم بوده است. در دوره سلجوقی و خوارزمشاهی تحول تازه ای در تکنیک این نوع ظر...

دشت همدان-بهار واقع در کرانه های شمالی کوه الوند در استان همدان با داشتن شرایط مناسب زیستی، از جمله؛ خاک حاصلخیز، مجموعه ای از رودخانه های دائمی و فصلی و موقعیت ارتباطی و تجاری به عنوان یکی از مهم ترین کانون های جوامع انسانی در دوره های مختلف تاریخی در غرب ایران شناخته می شده است. محوطه ی نویافته ی «زینوآباد» با وسعتی بیش از 6 هکتار، بعد از محوطه ی هگمتانه، بزرگترین محوطه ی دوره ی اسلامی این دش...

عرایس الجواهر و نفایس الاطایب، نام کتابی است که در سال 700 ه. ق توسط ابوالقاسم عبدالله کاشانی نوشته شد ه است. گرچه موضوع اصلی این کتاب، انواع سن گهای قیمتی و نیم هقیمتی و عطریات است؛ اما به واسطه آنکه نویسنده کتاب، خود از خاندان ابوطاهر از خاندان های سفالگر شهیر کاشان طی سد ههای میانه به ویژه سد ههای 6 و 7 ه. ق بوده است، فصل آخر کتاب خود را به توضیحاتی در مورد صنعت کاشیگری اختصاص داد هاست. به ه...

کشف نمونه های متعدّدی از سفالینة نوع موسوم به کوباچه، شامل گونه های قلم سیاه، قلم سبز و رنگارنگ در کاوشهای باستان شناختی مناطق مختلف ایران مانند خراسان، رَبع رشیدی در تبریز، اردبیل، تپة امامزاده بنیس در نزدیکی شبستر، شهر تاریخی گسکر (هفت دغنان) در نزدیکی صومعه سرا، تمیشه در استان گلستان، قلعة الموت، تپة نرگه در تاکستان و تپّه شوره پزخانه در روستای خانلق از توابع شهرری در اطراف تهران و نیز نتایج آز...

با انجام عملیات کاوش و لایه نگاری در شهر بلقیس که در تابستان 1389 هجری شمسی صورت پذیرفت، تعداد 3000 قطعه سفالین بدست آمد، که این نمونه های سفالین به دلیل تعدد و تنوع گونه مورد مطالعه (طبقه بندی، گونه شناسی و مقایسه گونه شناختی) قرار گرفت. کلیه سفال ها بر اساس دو متغیر: نوع پوشش و ساده یا منقوش بودن به چهار گروه سفال بدون لعاب و ساده، سفال بدون لعاب و منقوش، سفال لعابدار و ساده، سفال لعابدار و م...

مطالعه و بررسی در تاریخ حکومت های ایرانی و در دوره میانه اسلامی ما را به این واقعیت آشکار رهنمون می شود که هر کدام از این حکومت ها در عرصه های مختلف و در ابعاد و زمینه های سیاسی، نظامی، علمی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و... منشأ اثر و تحولات بسیاری بوده اند. این دوره برای هنر سفال گری ایرانی در واقع عصر طلایی بود. قرون ششم و هفتم هجری دو قرن بسیار حساس در تاریخ هنر سفال گری دوره اسلامی ایران است؛...

چکیده : یزد نگین کویر با پیشینه ای کهن، به استناد متون ریشه در تاریخ این سرزمین دارد. شهر یزد یکی از غنی ترین مجموعه های پویای معماری می باشد که از سده های پنجم تا دوران معاصر می توان توالی هنر و معماری را به خوبی در آن مشاهده کرد. اوج شکوفایی و تعالی این شهر را در دوران حکام آل مظفر به خوبی دیده می شود؛ بناهای رفیع و بی بدیل که هر کدام از جنبه های زیباشناختی و فن شناسی دارای سخن فراوان می ب...

با توجه به اینکه سرزمین بلوچستان در طی دوران اسلامی دارای استقرارهای فروان بوده است، اما متأسفانه مطالعه سفالینه های اسلامی کمتر مورد توجه محققان و باستان شناسان دوران اسلامی قرار گرفته است. برای تأمین این منظور، بر آن شدیم که مجموعه سفالینه های اسلامی جمع آوری شده در بررسی شهرستان های نیک شهر و چابهار در استان سیستان و بلوچستان که به ترتیب در سال های 1381 و 1388 خورشیدی از سوی روح لله شیرازی ا...

با وجود مطالعات و کاوش‌هایی که در محوطه­های دورۀ اسلامی صورت گرفته و به وسیلۀ آن تا اندازه­ای وضعیت سفالگری ایران دورۀ اسلامی مشخص شده است، هنوز ابهامات فراوانی در این زمینه، به­ویژه دربارۀ مراکز سفالگری و تفاوت‌های سبک­شناسی بین آنها وجود دارد. در این بین، کاوش‌های باستان­شناسی همراه با مطالعات دقیق داده‌ها می‌تواند تا حد زیادی به حل مسئله کمک نماید. در این مقاله سفال‌های ایلخانی حاصل از سه فص...