سخنگویان هر زبان برای بیان یک معنای گزاره ای واحد ، از صورت های نحوی متفاوتی در موقعیت های ارتباطی مختلف استفاده می کنند . یکی از دلایلی که برای توجیه چنین تنوع ساختی مطرح می شود، چگونگی انتقال اطلاعات از طریق صورت بندی های متفاوت جملات است. یعنی گوینده هر یک از این صورت های متفاوت نحوی را به منظوری خاص و برای انتقال اطلاعاتی مشخص به کار می برد. بررسی توزیع اطلاع در سطح جمله ، در حوزه ای از زبا...

حوزه ساخت اطلاعی جمله، که از زیرشاخه های منظورشناسی گفتمان در زبانشناسی محسوب می شود، از اهمیت ویژه ای در ترجمه برخوردار است. یکی از مهم ترین مفاهیم مطرح شده در این حوزه مفهومی است به نام نشانداری که در سطوح مختلف تحلیل زبانشناختی (از جمله سطح واژگانی، نحوی و ...) به آن پرداخته اند. بی شک استفاده از ساخت های نشاندار یکی از ابزاری است که گویشوران هر زبان به منظور ساماندهی پیام و افزایش معنا از آ...

پایان نامه حاضر مطالعه ای است بر چگونگی توزیع واحد اطلاعی در زبان فارسی. از آنجا که هلیدی و دیگر محققان پیش از این الگوهای متعددی را برای بررسی نحوه ی قرار گیری اطلاع نو و کهنه در جمله معرفی نموده اند نگارنده سعی بر این داشته است که الگوهای آنها را در زبان فارسی بسنجد و در صورت لزوم به موارد جدیدتری نیز بپردازد.در فصل اول چهارچوب تحقیق مشخص شده است و در فصل دوم به پیشینه مطالعات انجام شده دربار...

ساخت اطلاعی و چگونگی بازنمایی آن در انواع ساخت‌ها از جمله مباحثی است که توجه زیادی را در حوزۀ رویکردهای نقش‌گرا نسبت به بررسی زبان به خود جلب کرده است. در این جستار برآنیم که به بررسی چگونگی توزیع اطلاع ازمنظرِ مدیریت زمینۀ مشترک در جملات مرکب بپردازیم. در دستور نقش و ارجاع بندهای ناهم‌پایه به دو نوعِ ناهم‌پایۀ دختر و ناهم‌پایۀ افزودنی تقسیم می‌شود. از این رو می‌توان ساخت اطلاعیِ بیرونی را شامل سا...

در مقاله ی حاضر با برگزیدن یازده فیلم نامه و نمایشنامه از آثار محسن مخملباف، به بررسی 120 جمله ی نشاندار حاصل از عملکرد دو فرآیند مبتداسازی و مجهول سازی پرداخته ایم. در این پژوهش سعی بر آن است تا شأن اطلاعی عنصر پیشایند شده در هر یک از این دو فرآیند تعیین گردد. همچنین نقش اطلاعی دو فرایند مذکور در بافت زبانی خود براساس انواع ساخت اطلاع کانونی و نیز عوامل مؤثر در تعیین نقش اطلاعی دو فرایند فوق م...

این مقاله به بحث دربارة تفاوتها و تشابهات ساخت اطلاعاتی جمله در انگلیسی و فارسی اختصاص دارد. نویسنده از رهگذر بحث دربارة این تفاوتها و تشابهات کوشیده است تا از چگونگی و نیز اهمیت انتقال ساخت اطلاعی در ترجمه (از انگلیسی به فارسی  و بالعکس) سخن گوید.

ساخت اطلاع به عنوان یکی از سازوکارهای بازنمایی های نحوی، صرفی و آواییِ دانش کاربردشناختی، در بندهای مرکب دو رویکرد عمده را در مقابل هم قرار می دهد؛ یکی رویکردی که به وجود ساخت اطلاع درونی در بندهای ناهمپایه قائل نیست و دیگری رویکردی که معتقد است بندهای ناهمپایه دارای ساخت اطلاع درونی مستقل از بند اصلی هستند. در این پژوهش برای بررسی ساخت اطلاع در بندهای مرکب زبان فارسی، بندهای ناهمپایه بر اساس طب...

در این مقاله سعی در پاسخ به این پرسش داریم که دلیل خروج بند موصولی در زبان فارسی چیست. از آن جاکه خروج و عدم خروج بند موصولی معمولاً به جملاتی دستوری در پدیده خروج بند موصولی، این بند از مجاورت هسته خارج شده و به جایگاهی در انتهای جمله حرکت می کند و باعث بوجود آمدن ساخت ناپیوسته می شودمی انجامد، نمی توان دلایل نحوی را در این امر دخیل دانست و باید در جستجوی دلیل یا دلایل نقشی بود که باعث جابجایی ...

قلب نحوی، سازه ای را از جایگاه بی نشان خود جابه جا کرده، بدون آنکه باعث نادستوری شدن جمله شود، بار اطلاعی جمله را دست خوش تغییر می کند. در این فرایند، الگوی آهنگی جمله نیز برای تعیین ساخت اطلاعی آن تغییر می کند. دراین مقاله، به بررسی و مقایسة ساخت اطلاعی و الگوی آهنگی جملات مقلوب در زبان فارسی می پردازیم. نتایج نشان می دهد که قلب نحوی در زبان فارسی از لحاظ اطلاعی، کهنه- شنونده و کهنه- بافت بنیا...

در این مقاله ابتدا به معرفی چپ‌نشانی و پیامدهای ساخت اطلاعی آن در زبان فارسی می‌پردازیم. چپ‌نشانی در زبان فارسی از منظر ساخت اطلاع در قالب دو ساخت چپ‌نشان مبتداساز و تقابل‌ساز تحقّق می‌یابد. ساخت ملکی بیرونی دوگانه به عنوان یک ساخت چپ‌نشان مبتداساز میزبان دو سازۀ گسستۀ چپ‌نشان در حاشیۀ بند می‌شود. دو ویژگی درون بندی بودن و کانونی بودن سازۀ چپ‌نشان ساخت چپ‌نشان تقابل‌ساز را از ساخت مبتداساز جدا م...