چکیده بررسی ساختار جمله ها در بوستان سعدی به کوشش حسن دست موزه افصح المتکلمین، سعدی شیرازی، از بزرگ ترین ارکان ادب پارسی است. نقادان سخن از قدیم شیوه ی هنری وی را سهلِ ممتنع نامیده اند؛ عنوانی متناقض نما که نه تنها نکته ای بر خواننده نمی گشاید بلکه او را در ابهامی بیش تر فرو می بَرد. در این پژوهش که کاملاً جنبه ی آماری دارد، با تدبیری خاص، 1100 بیت از بوستان به عنوان جامعه ی آماری از متن...

امروزه زبان شناسان روس بیش از ثذشته توجه خود را به ساختار معنایی جمله معطوف کرده و بر پایهء دیدگاه های نظری متفاوت، معنا و مفهرم جمله را بررسی و توصیف می کنند. از میان دیدگاه های مختلف در این زمینه، می توان دو دیدگاه را، به عنوان مهمترین روش های بررسی ساختار معنایی جمله، از دیگر دیدگاه ها متمایز نمود، نخست ساختار معنایی جملات با توجه به ساختار صرری آن ها بررسی می شوند. تعیین و ترسیم "الگوی ...

در شعر حافظ یکی از برجسته ترین رابطه هایی که دو جمله یا دو مصراعِ یک بیت را از نظر معنایی به هم پیوند می-دهد، رابطۀ تعلیلی ـ استنتاجی است. این نوع رابطه، الگوی ساخت بسیاری از ابیاتِ شعر اوست. به طوری که از نظر ساخت جمله های بیت، مشخصۀ سبکِ شخصیِ او محسوب می شود. در این الگوی ساختی که گاه از دو جملۀ مستقل تشکیل شده و گاهی از یک جملۀ مرکّب، یکی از جملات از نظر معنایی برای جملۀ دیگر، جملۀ نتیجه، حکم علّ...

کلیدواژه ها: ساختار جمله، نحو عربی، دستور فارسی، بررسی تطبیقی. چکیده:زبان عربی از خانواده ی سامی و زبان فارسی از خانواده ی زبان های هند و اروپایی است. زبان شناسی ساختار زبان را از طریق حوزه های زیر بررسی می کند:1.آواشناسی 2.صرف و نحو 4.معناشناسی. بنابراین نحو یکی از مسائل عمده ای است که در زبان شناسی مورد بررسی قرار می گیرد. از آن جا که امروزه کتاب های زیادی از فارسی به عربی و بالعکس ترجمه می...

یکی از مسائل پیچیدهء زبان روسی برای فارسی زبان ها وجود جملات تک عضوی است. جملات تک عضوی یکی از انواع جملات ساده است که در آن فقط یک عضو اصلی نهاد یا گزاره وجود دارد. در ساختار نحوی زبان روس وجود فقط یک عنصر به عنوان عضو اصلی، پدیده ای معمول و رایج بوده، با این حال جمله چه به لحاظ ساختار و چه به لحاظ معنا کامل و غنی است. دلیل وجود این ساختارها در این است که گوینده با در نظر گرفتن بافت جمله و مقص...

جمله و ساختار آن، مفصّل‏ترین، پربحث‏ترین و جذّاب‏ترین موضوع نحوی در دستور زبان است. از نظر ساختار، جمله یا ساده است یا مرکّب. دربارۀ جملۀ ساده چندان اختلاف و پیچیدگی وجود ندارد اما در بررسی جملۀ مرکب، هم کمتر تحقیق شده و هم جای بحث و اختلاف بیشتری وجود دارد؛ زیرا در برخی از دستورها بدون دقّت در معیار ترکیب، همۀ جمله‏ هایی را که با حروف ربط به هم وصل و عطف شده اند، جملۀ مرکب شمرده‏اند. در این پژوهش ...

در مقاله حاضر مسائل مربوط به تعیین نظام جمله در تشابه ساختاری زبان، قوانین شکل گیری ساختار معنایی جمله، ارتباط نظام معنایی جمله با قابلیت معنایی فعل مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. فعل به عنوان عنصر اساسی و کلیدی محسوب می شود که جریان پیدایش معنی را آشکار می سازد و در ارتباط با این مسئله قابلیت ترکیب فعل با دیگر کلمات، نقش عامل ها در شکل گیری مفهوم جمله، انواع عامل ها، نظام عامل ها و همچنین پدید...

در مقاله حاضر مسائل مربوط به تعیین نظام جمله در تشابه ساختاری زبان، قوانین شکل‌گیری ساختار معنایی جمله، ارتباط نظام معنایی جمله با قابلیت معنایی فعل مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. فعل به عنوان عنصر اساسی و کلیدی محسوب می‌شود که جریان پیدایش معنی را آشکار می‌سازد و در ارتباط با این مسئله قابلیت ترکیب فعل با دیگر کلمات، نقش عامل‌ها در شکل‌گیری مفهوم جمله، انواع عامل‌ها، نظام عامل‌ها و همچنین پدید...

گروه اسمی یکی از واحدهای ساختاری زبان فارسی است که در مرتبه‌ای بالاتر از کلمه و پایین‌تر از بند قرار دارد. این واحد ساختاری دارای سه عنصر: وابستة پیش‌رو (پیشین)، هسته و وابستة پی‌رو (پسین) است با 4 جایگاه برای وابسته‌های پیش‌رو و 5 جایگاه برای وابسته‌های پی‌رو که از مجموع وابسته‌های پی‌رو واحد واژگون‌مرتبه وابستة پی‌رو شماره 5 می‌باشد. بر این اساس بخشی از پیچیدگی ساختار جمله، نتیجه پیچیدگی ساخت...