گروه های نوپدید معنویت گرا که فعالیت آنها در پنج دهه اخیر کاملاً مشهود است، برای مخاطبین خود، فضایی ایجاد می کنند که بی شباهت به فضای قدسی ادیان سنتی نیست. مقاله حاضر یک موردپژوهی در این زمینه است که با مطالعه ای تطبیقی، یک شماره از مجله «دانش یوگا» را می کاود و ساختار قداست بخشی موجود در آن را مورد تحلیل قرار می دهد. پرسش اصلی آن است که چه تمایز یا تمایزاتی میان این نوع ساختار قداست بخشی و ساخت...

گروه‌های نوپدید معنویت‌گرا که فعالیت آنها در پنج دهه اخیر کاملاً مشهود است، برای مخاطبین خود، فضایی ایجاد می‌کنند که بی‌شباهت به فضای قدسی ادیان سنتی نیست. مقاله حاضر یک موردپژوهی در این زمینه است که با مطالعه‌ای تطبیقی، یک شماره از مجله «دانش یوگا» را می‌کاود و ساختار قداست‌بخشی موجود در آن را مورد تحلیل قرار می‌دهد. پرسش اصلی آن است که چه تمایز یا تمایزاتی میان این نوع ساختار قداست‌بخشی و ساخت...

با کشف آتش در دوره پارینه سنگی، از آنجا که این پدیده نقش به سزایی در پیشرفت و تداوم زندگی بشری داشت، به تدریج در باورهای دینی ملل باستان، به ویژه مشرق زمین، از جایگاه خاصی برخوردار شد. بدیهی است که ایرانیان باستان نیز از این امر مستثنی نبوده اند. اگرچه تاکنون تحقیقات علمی فراوانی در عرصه ایران شناسی انجام گرفته است، بیشتر این پژوهش ها درباره اقوام و دولت های آریایی بوده و کمتر به اقوام بومی فلا...

از آنجا که قدوس صفت خداوند است و تقدیس مطلق، تنها شایسته خداوند است، قداست هر چیزی نیز از خداوند ناشی می گردد. در این میان انسان با این ظرفیت آفریده شده است که بتواند در ارتباط با خداوند قداست یابد و مظهر «وَ نُقَدسُ لَکَ» گردد و از ملائکه مقدس خداوند هم بالاتر رود. علاوه بر انسان مواردی از اعمال، اشیاء، مکان ها و زمان ها نیز تجلی قدوسیت خداوند شده و یا مقدس خلق شده اند و یا در ارتباط با خدا قداست می...

رویکردهای «تربیت معنوی» را می توان از دو منظر دینی و فارغ از دین مورد توجه قرار داد. هدف مقاله حاضر بررسی و نقد رویکردهای تربیت معنوی در اردوگاه معنویت باوران فارغ از دین است. بنابراین نخست سه رویکرد تربیت معنوی نوپدید؛ تحویل دین به اخلاق، انتگرال و تک بُعدی نگر؛ مورد بررسی قرار گرفت و سپس اهداف و پیش فرض های «تربیت معنوی» در این رویکردها مورد تحلیل قرار گرفت و بالاخره ضمن نقد رویکردهای مورد نظر...

اثرات گسترده‌ی فردی و اجتماعی تکنولوژی‌ها اهمیت ارزیابی اخلاقی، جهت سیاست گذاری و هدایت مناسب آن‌ها را آشکار کرده‌است. در این میان ارزیابی زودهنگام تکنولوژی‌های نوپدید که در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارند این فرصت را فراهم می‌آورد که از مخاطرات آن‌ها تا حد امکان بکاهیم. اما ویژگی عدم قطعیت درباره اثرات آتی این تکنولوژی‌ها امکان ارزیابی اخلاقی‌ آن‌ها به واسطه بخش عمده‌ای از نظریات مندرج در علم...

جنبش های نوپدید دینی سال هاست که فعالیت خود را در غرب آغاز نموده و عده ای از علاقمندان به عرفان و معنویت را متوجه خود کرده اند. اما پرسشی که همواره ذهن محققان را به خود معطوف داشته این است چرا افراد این جوامع با وجود ادیان سنتی و ادیان آسمانی به چنین جنبش هایی گرایش پیدا می کنند؟ برای پاسخ به این سوال در ابتدا تعریفی از دین، نهادهای دینی و معنویت در غرب ارائه شده است. سپس به علت نامگذاری این جن...

هدف: هدف از این مقاله، بررسی مروری مبانی نظری از جمله تاریخچه و برخی نظریات مأخوذ از فلسفه و جامعه‌‌شناسی علم مربوط به حوزه‌ی نوپدید مصورسازی حوزه دانش به عنوان یکی از رویکردهای قدرتمند سیاستگذاری علم و فناوری می‌باشد. روش: در این مقاله از تحلیل متون برای استخراج محتوای لازم با توجه به هدف مقاله استفاده شده است. یافته‌ها: این حوزه‌ی نوپدید که پیش گام حوزه‌ی چند رشته ای مطالعات علم است از نظر...

رویکردهای «تربیت معنوی» را می‌توان از دو منظر دینی و فارغ از دین مورد توجه قرار داد. هدف مقاله حاضر بررسی و نقد رویکردهای تربیت معنوی در اردوگاه معنویت‌باوران فارغ از دین است. بنابراین نخست سه رویکرد تربیت معنوی نوپدید؛ تحویل دین به اخلاق، انتگرال و تک بُعدی‌نگر؛ مورد بررسی قرار گرفت و سپس اهداف و پیش‌فرض‌های «تربیت معنوی» در این رویکردها مورد تحلیل قرار گرفت و بالاخره ضمن نقد رویکردهای مورد نظر...