چکیده طالبوف تبریزی(1328– 1250ق) و زین العابدین مراغه ای(1328– 1255ق) دو نویسنده و منتقد صدر مشروطه در انتقاد خود از جامعه، برآنند که اصلی ترین عامل بی نظمی در ایران، دربار و پولتیک درباری است. از این رو معایب دربار ایران را: رقابتهای رجال درباری ، اغراض شخصی و سودجویی های فردی ، مخفی سازی حقایق و ... بر می شمارند. سپس با معرّفی فقر جامعه با عنوان فقری عمومی، علّت آن را گرانی های پی در پی، مق...

خوابنامه های عصر قاجاریه یکی از منابع غیر تاریخنگارانه اند که در آشنایی با زمینه ها و بستر های فکری شکل گیری انقلاب مشروطه جایگاه ویژه ای دارند. شماری از روشنفکران عصر قاجار با رویکرد به قالب نوشتاری خوابنامه به طرح افکار نوخواهانه و ایده های انتقادی شان پرداختند. این اندیشه گران بنابر ملاحظات سیاسی، محدودیت ها و اقتضائات زمانه، خوابنامه را قالب مناسبی برای به چالش کشیدن نظم موجود و تبیین نظرات...

مفهوم آرمانشهر تفکری است فرا واقعیت و برگزیده و نخبه، که انسان ها برای رسیدن به آمال و آرزوهای خویش طراحی می کنند. این پژوهش به بررسی آرمانشهر در کتب سیاحتنام? ابراهیم بیگ، مسالک المحسنین و کتاب احمد به روش توصیفی – تحلیلی و با ابزار گردآوری کتابخانه ای انجام گرفت و با مطالع? منابع و مآخذ به استخراج جامع? آرمانی و مهمترین ویژگی آرمانشهری آنها در شش فصل پرداخته شد. پس از بیان کلیات، در فصل دوم ب...

جامعه شناسی ادبیات، به بیان و توضیح حوادث اجتماعی مندرج در کتب ادبی می پردازد. از این زاویه، ادبیات دیگر نه موضوعی صرفاً تفننی، بلکه بخش بسیار مهمی از شعور اجتماع است و می تواند با صداقتی که اغلب در کتاب های تاریخی دیده نمی شود، جامع? هر دوره را آینه وار به تصویربکشد. از راه بررسی تحلیلی کتب ادبی، می توان به کنه کارکرد و تغییرات یک نظام اجتماعی پی برد. از این رو، رسالت ادبیات در بیان بی سانسور ح...

چکیده این مقاله به معرفی و نقد کتاب پژوهشنامه خط کوفی اثر مجید غلامی جلیسه می پردازد. این کتاب با نگاهی به پژوهش پیرامون خط کوفی آغاز م یشود و در ادامه نسخ هبرگردان رساله احیاءالخط کوفی اثر زین العابدین مراغه ای به همراه شرح حال مولف رساله و کتاب شناسی خط کوفی آمده است. بی شک این کتاب یکی از منابع مهم و قابل اعتنا در موضوع خط کوفی است با این حال عدم ذکر برخی از منابع مهم پیشین در مأخذشناسی و فه...

واژه هایی همچون حق رأی،تحصیل دختران،کودکان ومشروطیت،کلمات نامأنوسی بودند که بوی غربت می دادند وجایگاهی در ذهن وکلام مردم نداشتند. این تحقیق به دنبال تحوّل در مفهوم کلماتی است که به گوش و چشم عوام،حتّی خواص،ناآشنا می آمد وحاکی ازقضاوت تاریخ به نفع طبقه ی نخبه،روشن فکر ودگر اندیش زمان مشروطه است. نثری که عبدالرحیم طالبوف،زین العابدین مراغه ای ومیرزا یحیی دولت آبادی،برخلاف نثر مصنوع ومنشیانه ی آن ر...

تا امروز و پس از گذشته قرن ها از میلاد مبارکپیشوای مذهب جعفری امام ششم شیعیان حضرت جعفر صادق(ع) در سال 82 هـ ق بیش از 220 عنوان کتاب ارزشمند به زبان های عربی و فارسی درباره سیره رفتاری و عملی این امام بزرگوار نگاشته شده است. از جمله این آثار می توان به کتاب ارزشمند الامام الصادق ضمیر المعادلات نویسنده توانای لبنانی مسیحی یاد کرد که به حق با وجود این که مذهب او مسیحیت بوده است اما در باب شیعه و...

ملاقات امام زین العابدین(ع) با مسلم بن عقبه در قیام حرّه به صورت های مختلف نقل شده است. بررسی اخبار این ملاقات می تواند ابهام موجود پیرامون یکی از حوادث بحث برانگیز زندگانی سیاسی حضرت زین العابدین(ع) را برطرف سازد و بخشی از سیره سیاسی مکتب تشیّع در دوره تقیّه را تبیین کند. امّا بررسی هایی که پیش تر در خصوص این اخبار صورت گرفته کافی به نظر نمی رسد. به همین دلیل مقاله حاضر دو مسأله را در جریان این مل...