دراین رساله ابتدا زندگینامه بدرالدین زرکشی و تالیفات بدرالدین زرکشی شرح داده شده و سپس در سه بخش "خطاب " مورد بررسی قرار گرفته است .در بخش نخست معنای لغوی خطاب ، واژه خطاب در قرآن کریم، خطاب در اصطلاح علم اصول، خطاب در عرفان، خطاب در علم اخلاق و... پرداخته شده است .در بخش دوم در وجو مخاطبات و خطاب در قرآن سخن به میان آمده است .و در بخش سوم خطاب خداوند به انبیاء اعظم آمده است .

کتاب «البرهان فی علوم القرآن» تألیف بدرالدین محمد بن عبدلله زرکشی، یکی از با ارزش ترین منابع علوم قرآن می باشد که به دست ما رسیده است. کم توجهی به این منبع علوم قرآنی در میان دانشمندان معاصر علوم قرآن، علیرغم محتوای غنی آن، اهمیت و ضرورت تحقیق و شناخت و معرفی این اثر ارزشمند، به طور تخصصی و روشمندانه را بر ما روشن می سازد. این پژوهش به دنبال آن است که به تبیین جایگاه و اهمیت کتاب البرهان به عنو...

موسیقی شعر از عوامل مؤثّر و مهمّی است که به شکل ‎گیری ساختار شعر و تأثیرگذاری آن کمک می ‎کند. شعر اساساً وسیلۀ بیان و آیینۀ انعکاس احساسات درونی هر شاعر است که ابزار بیان این عواطف و احساسات، موسیقی شعر است. تلاش نویسندگان در این پژوهش بر این‎ است تا با بررسی چهار بخش موسیقی بیرونی، کناری، درونی و معنوی شعر بدرالدین چاچی به سوالاتی از قبیل: وضعیّت موسیقی بیرونی و کناری در قصاید بدرالدین چاچی چگونه ...

چکیده علم وجوه و نظائر از قرون اولیه اسلامی مورد توجه دانشمندان حوزه تفسیر و علوم قرآن بوده است؛ اما هیچ تعریفی از آن ارائه نداده‌اند. از آنجا که این علم مربوط به معانی واژگان است، از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. اولین کسی که به طور خاص به تعریف این علم پرداخته ابن جوزی (م 597 ق) است. در دوره­های بعد نظر وی توسط زرکشی (م 794 ق) مورد نقد قرار گرفته و تعریف دیگری از وجوه و نظائر ارائه شده است. وج...

بدرالدین چاچی شاعری مداح و قصیده پرداز اما تصویرگر و مضمون ساز و از پیروان خاقانی در قرن هشتم هجری قمری است. دیوانش بر قصاید، قطعات، غزلیات و رباعیات مشتمل است. در این دیوان ذخیره ی عظیمی از ارزش های فرهنگی و اجتماعی در قالب کنایات، آداب و رسوم، باورها و دیگر عناصر سازنده ی فرهنگ عامه به صورت اشارات پراکنده در ضمن بسیاری از ابیات نهفته است. مهم ترین قالب شعری بدر قصیده است که آن را به خدمت ا...

محمد بن حنفیه از شخصیت های علوی است که ابهامات و اشکالاتی در تاریخ زندگی وی به چشم می خورد. از جمله، علت شرکت نکردن او در قیام کربلا و عدم همراهی او با امام حسین(ع). علما و رجال شناسان شیعه برای روشن ساختن این ابهام و در مقام دفاع از محمد بن حنفیه دلایلی را مطرح کرده اند. به اعتقاد اینان عدم شرکت ابن حنفیه از سر نافرمانی و مخالفت با امام(ع) نبوده و او در عدم همراهی با امام(ع) دلایل موجهی داشته ...

محمدبن ابی بکر یکی از چهره های شاخص تاریخ اسلام است که در زمره خواص خمسه امیرالمومنین (ع) جای داشت ودر تحولات عصر خلافت عثمان وامیرالمومنین (ع) ایفای نقش نمود. به همین سبب در منابع تاریخ نگاری قرون نخستین اسلامی تصاویر مختلفی از او ارائه شده است. میان اخبار و روایات مختلف درباب مواضع وکنش محمدبن ابی بکر در دوره یاد شده ،تفاوت آراء وجود دارد. این پژوهش به شیوه توصیفی -تحلیلی بر آن است تا با تدق...

محمد بن حنفیه از شخصیت هاى علوى است که ابهامات و اشکالاتى در تاریخ زندگى وى به چشم مى خورد. از جمله، علت شرکت نکردن او در قیام کربلا و عدم همراهى او با امام حسین(ع). علما و رجال شناسان شیعه براى روشن ساختن این ابهام و در مقام دفاع از محمد بن حنفیه دلایلى را مطرح کرده اند. به اعتقاد اینان عدم شرکت ابن حنفیه از سر نافرمانى و مخالفت با امام(ع) نبوده و او در عدم همراهى با امام(ع) دلایل موجهى داشته ...

یکی از گونه­های مهم تفسیر قرآن، تفسیر عرفانی است. به این شیوه تفسیری، تفسیر تأویلی، تفسیر صوفیانه، تفسیر اشاری ـ رمزی نیز اطلاق شده است. در میان دانشمندان علوم قرآنی از زرکشی و سیوطی گرفته تا زرقانی، علامه طباطبایی، ذهبی و مرحوم معرفت و برخی نویسندگان دیگر، هر کدام به این عناوین به نحوی اشاره داشته­اند. این پژوهش به جریان­شناسی تفاسیر عرفانی می­پردازد.

پایان نامه حاضر با عنوان تفسیر محمدبن السائب کلبی با یک مقدمه و پنج فصل تنظیم شده که مهم ترین موضوعات مورد بحث آن بدین قرار است : 1- شرح حال محمدبن السائب کلبی شامل شخصیت علمی ، آثار ، راویان ، مشایخ و اتهام او به کذب.... 2 - دیدگاههای علوم قرآنی او در مباحث : ترتیب نزول ، شان نزول ، حروف مقطعه ، قرا ات ، مکی و مدنی ، نسخ و ... 3 - روش تفسیری کلبی : تفسیر اثری ، لغوی ، قرآن به قرآن ...4 - مجموع...