پارچه های زربفت، گروه مهمی از پارچه های دوره صفوی است که تعداد قابل توجهی از آنها در موزه ها و مجموعه های شخصی نگهداری می شود. بافت پارچه زری به عنوان هنری ظریفه در ایران دوره صفویه بسیار مورد توجه قرارگرفت. در این دوره، روابط مناسبی بین پادشاهان صفویه و حکام گورکانی هند برقرار بود و هنرمندان دو کشور با یکدیگر ارتباط گسترده ای داشتند، لذا شیوه های هنری آنها از یکدیگر تأثیر پذیرفتند به نحوی که م...

پارچه های زربفت از جمله تکنیک های قدیمی بافت پارچه می باشند که یکی از الیاف تار یا پود آن نخ گلابتون بوده و نخ دیگر در گذشته حتما از ابریشم طبیعی و در سده اخیر می بینیم که از لیف مصنوعی نیز استفاده گردیده است. بر اساس نظر پروفسور گریشمن زری بافی سابقه بسیار طولانی دارد به طوری که بر روی کاشی کاری های دوره هخامنشی و ساسانی نقشی از این پارچه ها دیده می شود. شیوه های بافت آن به صورت دستگاه های سنت...

زربفت به پارچه ای اطلاق می شود که تار و پود آن از طلا یا نقره باشد. بافت این منسوجات از دوره هخامنشی شروع شد و با به تصویر کشاندن نقوش انسانی همراه با تکامل ذهنی و دستگاهی در دوره ساسانی مطرح گردید. باید متذکر شد که این روند البته در دوره های بعد نیز ادامه یافت؛ همچنین قابل تاکید است که بدانیم منسوجات از جمله زربفت، با نقوش متنوع خاصه انسانی در دوره تیموری بسیار مورد توجه واقع گردید و رونق یافت...

بسیاری از مبانی و ریشه های تفکری ملل در اعصار گوناگون را می توان در نقوش بازمانده آثار هنری بازیافت. منسوجات و نقوش بافته شده در آن ها متأسفانه در اغلب تحقیقات نادیده یا کمرنگ مانده اند زیرا اغلب به عنوان فرعی از نگارگری مطرح شده و به همین علت مغفول مانده اند، اما پژوهش بر آن ها می تواند اطلاعاتی ژرف و دسته اول به پژوهشگر ارائه نماید. منسوجات عصر صفوی که آثار زربفت و مخمل در آن ها جلوه ای تام د...

پارچه‌های زربفت، گروه مهمی از پارچه‌های دوره صفوی است که تعداد قابل توجهی از آنها در موزه‌ها و مجموعه‌های شخصی نگهداری می‌شود. بافت پارچه زری به عنوان هنری ظریفه در ایران دوره صفویه بسیار مورد توجه قرارگرفت. در این دوره، روابط مناسبی بین پادشاهان صفویه و حکام گورکانی هند برقرار بود و هنرمندان دو کشور با یکدیگر ارتباط گسترده‌ای داشتند، لذا شیوه‌های هنری آنها از یکدیگر تأثیر پذیرفتند به نحوی که م...

قرن دهم و یازدهم هـ ق را می توان عصر طلایی هنر پارچه بافی در ایران نامید. عوامل متعددی در این دوره موجب رشد صنعت پارچه بافی شد، به طوری که استفاده ماهرانه از بافت های پیچیده، ترکیب رنگهای مختلف، نوآوری در طراحی و به کار بردن رشته های طلا و نقره در بافت پارچه موجب تولید منسوجات کم نظیری از جمله پارچه های زربفت شده است. قطعه پرده مورد پژوهش به شماره ثبت 3421 نمونه ای از پارچه های نفیس زربفت منسو...

ظرافت و عمر کوتاه منسوجات نسبت به دیگر مواریث فرهنگی سرزمین ایران، موجب شده است که بسیاری از بافته ‍‌‌‌های باارزش درگذر قرون از میان رفته و امکان بررسی عینی آنها میسر نشود؛ ازاین‌روی تنها با اطلاعات برجای مانده در منابع مکتوب و نیز بازنمایی‌ها بر روی دیگر آثار هنری، می‌توان به شناختی نسبی از آنها رسید. مقال? حاضر با هدف جستجو پیرامون خاستگاه و ماهیت پارچ? موسوم به دیبای شوشتری، که اکنون نمونه‌ا...

غیاث‌الدین علی یزدی، متخلص به غیاث، شاعر و نقاش مشهور سده‌های دهم و یازدهم هجری است که به سبب طراحی بر روی پارچه‌های زربفت به نقشبند معروف بود. غیاث افزون‌بر مهارت در هنر نقشبندی، در شاعری نیز توانا بود. دیوان او شامل مثنوی، قصیده، قطعه، رباعی، غزل است که تاکنون فقط یک‌بار به اهتمام حسین مسرّت در سال 1393 تصحیح و منتشر شده است. این جستار با بررسی این چاپ، ضعف‌ها و نارسایی‌های آن را در چند بخش نش...

درباره مقصود از چیستی زینت در آیات 31 و 32 اعراف: «یا بَنی آدَمَ خُذُوا زینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ ... قُل مَن حَرَّمَ زِینَۀَ اللهِ الَّتِی اَخرَجَ لِعِبادِه» میان مفسران دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد؛ برخی از مفسران از آیات فوق مباح بودن تجمل‌گرایی یا مستحب بودن آن در نماز را فهمیده‌اند. از بررسی سه دسته از تفاسیر که جنبه‌های: صوری، معنوی و هر دو جنبه صوری و معنوی آیات را مدنظر قرار می‌دهند و نیز توجه به احادیث وارده در ذیل آ...

سرگذشت قومی و ملّی ما شاهنامه فردوسی، نسیجی گرانقیمت، بافته از تار و پود اسطوره، حماسه و تاریخ است که برخی کوشیده‌اند آن را به سه بخش اساطیری، حماسی و تاریخی تقسیم کنند؛ اما در هم تنیدگی این سه قسمت چنان است که تعیین حدّ و مرز و جداسازی آن از یکدیگر امری ناممکن می‌نماید. برای نمونه آنچه ایشان آن را بخش تاریخی شاهنامه می دانند، مزیّن به طرازی زربفت از اندیشه اساطیری و مفاهیم نمادین و کهن الگویی قوم...