مراجعه به معهودات عرب عصر نزول و تفسیر آیات قرآن بر پایه آنها، پرده از مراد الهی در آیات مجمل بر می دارد. یکی از آن آیات، آیه 19 سوره الرحمن است که در این مقاله، از آن به آیه «مرج البحرین» تعبیر می شود. در این آیه و آیات مشابه، از دو دریایی سخن رفته است که به هم تلاقی می کنند، امّا بر هم غلبه پیدا نمی کنند. یکی از آنها شیرین و گوارا (فرات) و دیگری شور و تلخ است و از آنها مروارید و مرجان استخراج ...

رفتگرماهیان خاردار cobitis از ماهیان غالب در حوزه جنوبی دریای خزر می باشند. مطالعات اخیر نشان می دهد این ماهیان در قسمت های مختلف حوزه جنوبی دریای خزر و حوزه دجله از لحاظ جغرافیایی انشقاق یافته و به گونه های جدید تبدیل شده اند اما اطلاعلات ریخت سنجی و ژنتیکی بسیار کمی وجود دارد که نشان دهنده تمایز این گونه ها باشد. این مطالعه به منظور بررسی تنوع و تمایز رفتگرماهیان خاردار در رودخانه های حوزه جن...

در سایه افزایش رشد مصرف آب، سوء مدیریت، رشد جمعیت دنیا و افزایش شهرنشینی و همچنین پایین رفتن سطح آبهای زیر زمینی در بیشتر نقاط جهان، کارشناسان معتقدند که منابع آب در قرن بیست و یکم، یکی از چالش بر انگیزترین صحنه های حیات بشریت را رقم خواهد زد. هدف این تحقیق بررسی ماهیت و ابعاد مناقشات مرتبط با منابع آب رودهای دجله و فرات که موجب بر هم خوردن موازنه سیاسی میان کشورهای ترکیه، سوریه، عراق و حتی کشو...

هدف: بررسی اختلافات ایران و عثمانی بر سر شهر باغسایی و چگونگی و چرایی الحاق آن به امپراتوری عثمانی و کشور عراق. به نقش آب در بروز و تداوم این منازعۀ مرزی و اثر آن در مهاجرت ساکنان پشت‌کوه به عراق پرداخته شده‌است. روش/ رویکرد پژوهش: داده­ها با بهره‌گیری از اسناد آرشیوی و منابع کتابخانه‌ای گردآوری و تحلیل شده‌است. یافته‌هاو</s...

منازعات آبی زمانی اتفاق می‌افتد که یک منبع آبی، گستره‌ای بیش از یک کشور داشته باشد و کشورها در نحوه استفاده از آن اختلاف نظر داشته باشند. خاورمیانه از مناطقی است که با بحران آب دست و پنجه نرم می‌کند. از مهمترین مناطق بالقوه بحران، حوضه دجله و فرات است که برخلاف دیگر حوضه‌ها با مازاد آب و عدم توافق در تقسیم عادلانه روبرو است. امروزه ترکیه با اجرای طرح‌ها و پروژه‌ها و احداث سدهای متعدد میزان آب ف...

زیگورات یکی از عناصر معماری مذهبی در بین النهرین محسوب میشود و همانطور که از عنوان پایان نامه مشخص است در این پژوهش سعی شده با بررسی این بناهای یادمانی و مذهبی علل تداوم و چگونگی ساخت آنهادر طی هزاره سوم تا اول ق.م نیز بررسی شود. در ابتدا شرایط جغرافیایی سرزمین بین النهرین به طور خلاصه توضیح داده شده و نقش مهم دو رود دجله و فرات در شکل گیری این تمدن را بیشتر متوجه می شویم و سپس با تاریخچه حفاری...

مطالعه تفاوت‌ های ریختی جمعیت‌ های مختلف یک گونه می‌ تواند به درک فرآیند تکامل درحال وقوع آن ‌ها کمک نماید. این تحقیق با هدف مقایسه ویژگی‌ های ریختی جمعیت ‌های سس ماهی کورا (Barbus lacerta, Heckel 1834) در سه حوضه خزر، دجله و ارومیه با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی لندمارک - پایه به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 160 قطعه سس ‌ماهی‌ کورا از سه حوضه مورد مطالعه نمونه ‌برداری ش...

سیاه ماهی خالدار capoeta trutta ساکن خاورمیانه بوده و در ایران در حوضه آبریز دجله و فرات و سرشاخه­های کارون زندگی می­کند. نمونه­برداری از این گونه به­صورت فصلی از مرداد 1389 تا خرداد 1390 با استفاده از دستگاه الکتروشوکر در دو ایستگاه خرچنگ­رود و چشمه­ماهی در رودخانه گاماسیاب استان همدان صورت گرفت. در مجموع در طی یک سال نمونه­برداری تعداد 224 عدد ماهی صید شده و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. نتا...

اروندرود، حاصل از ترکیب سه رود کارون (از کشور ایران)، دجله و فرات (از کشور عراق) می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از داده‌های اندازه‌گیری راپمی (سازمان منطقه‌ای برای محافظت از محیط زیست دریایی) در ماه March سال 1992، جانمایی مکانی پلوم اروندرود با استفاده از داده‌های دما، شوری و چگالی در ناحیه‌ی شمالی خلیج‌فارس با استفاده از نرم‌افزار پایتون در راستای قائم، شناسایی شده است. جهت ایجاد توپوگرافی ...