علوم شناختی رویکردی است که با نگاهی میان­رشته­ای، مجموعه­ای از روش­های مطالعاتی را در مطالعة ساختار و قوای شناختی آدمیان به کار می­گیرد و به بررسی روند تغییرات و تکامل­های آن در تاریخ و نیز در طول حیات هر فرد می­پردازد. قابلیت­هایی که این علوم می­توانند به دین­پژوهی معاصر بیافزایند، می­تواند گسترده و قابل توجّه باشد. به طور خلاصه می­توان گفت مطالعة ساختارهای شناختی­ای که با توجّه به دست­آوردهایعل...

علوم شناختی رویکردی است که با نگاهی میان­رشته­ای، مجموعه­ای از روش­های مطالعاتی را در مطالعه ساختار و قوای شناختی آدمیان به کار می­گیرد و به بررسی روند تغییرات و تکامل­های آن در تاریخ و نیز در طول حیات هر فرد می­پردازد. قابلیت­هایی که این علوم می­توانند به دین­پژوهی معاصر بیافزایند، می­تواند گسترده و قابل توجّه باشد. به طور خلاصه می­توان گفت مطالعه ساختارهای شناختی­ای که با توجّه به دست­آوردهایعل...

استفاده از مبانی و روش های روان سنجی برای اندازه گیری شناخت ها، رفتارها، هیجان ها، تجربه ها و پدیده های دینی، روندی است که در شاخه های علوم مرتبط با «مطالعه علمی دین» از قبیل روان شناسی و جامعه شناسی دین رایج است. پیش­فرض ناگفته و کمابیش بررسی ناشده این روند، همسان انگاشتن خصیصه های روانی و خصیصه های منحصر به حیات دینی –خصیصه های روحی- است. در این گزارش، ضمن اشاره به شواهدی دال بر ناهمسانی خصیص...

این مقاله، بر پایه مطالعه موردی آرای کارل گوستاو یونگ درباره دین، به این پرسش پرداخته است که دو رویکرد متفاوت روان شناختی و فلسفی به دین در چه وجوهی از یک دیگر متمایز می شوند و چرا شناختِ این تمایز برای منظومه دین شناسی اهمیت دارد. برای پاسخ به این پرسش ها، مقاله در مقدمه، با اشاره به سه مقطع تاریخیِ «روان شناسی دین»، ضمن تقریر دیدگاه یونگ در متن مقطع سوم و پس از برشمردن برخی نقدهای ارائه شده به ...

چکیده این مقاله، بر پایة مطالعة موردی آرای کارل گوستاو یونگ دربارة دین، به این پرسش پرداخته است که دو رویکرد متفاوت روان شناختی و فلسفی به دین در چه وجوهی از یک دیگر متمایز می شوند و چرا شناختِ این تمایز برای منظومة دین شناسی اهمیت دارد. برای پاسخ به این پرسش ها، مقاله در مقدمه، با اشاره به سه مقطع تاریخیِ «روان شناسی دین»، ضمن تقریر دیدگاه یونگ در متن مقطع سوم و پس از برشمردن برخی نقدهای ارائه...

دفاع از دین یکی از نیازهای ضروری جامعه امروز است؛ امروزه یکی از شیوه های پذیرفته شده دفاع از دین، دفاع عمل گرایانه است؛ دفاعی که درصدد است، نشان دهد دین در زندگی مردم مشکل گشاست. مقاله حاضر با رویکردی عمل گرایانه درصدد بررسی کارکرد روان شناختی دین است، بدین منظور نخست به توضیح پنج نیاز مهم روان شناختی، یعنی نیاز به رفع احساس تنهایی، نیاز به غلبه بر ترس از مرگ، نیاز به معناجویی برای زندگی، نیاز ...

در مقاله حاضر پس از مقدمه‌ای در مورد روان شناسی دین یکی از جدیدترین مفاهیم مطرح شده در این حوزه یعنی هوش معنوی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در سال‌های اخیر مفهوم هوش تنها به عنوان یک توانایی شناختی در نظر گرفته نمی‌شود، بلکه به حوزه‌های دیگری مانند هوش هیجانی، هوش طبیعی، هوش وجودی و هوش معنوی گسترش یافته است. چهار چوب نظری هوش معنوی و مؤلفه‌های آن مطرح و چالش‌های که در رابطۀ با این مفهوم جد...

سرمایه اجتماعی موضوعی بین رشته ای است که در سال های اخیر به طور روزافزونی مورد توجه صاحبنظران حوزه های مختلف علوم، به ویژه حوزه مدیریت و جامعه شناسی قرار گرفته است. بدیهی است که تکوین سرمایه اجتماعی مستلزم وجود عواملی چند است که یکی از این عوامل دین و فرهنگ دینی است. پژوهش حاضر رابطه بین سبک زندگی اسلامی، سرمایه روان شناختی و سرمایه اجتماعی را در قالب یک مدل علّی بررسی کرده است. روش تحقیق حاضر ا...

دین داری پدیده ای است که از همان ابتدای پیدایش انسان ها در روند تحول جوامع تأثیرگذار بوده است و به موضوعی اساسی و مهم در روند زندگی افراد تبدیل شده است. امروزه نیز دین داری به عنوان عاملی مؤثر در جنبه های مختلف زندگی شناخته شده است لذا مقاله حاضر در نظر دارد آن را با توجه به فرآیند جامعه پذیری افراد و همچنین بررسی نقش عوامل اجتماعی و روان شناختی در این ارتباط به بررسی میزان دین داری بپردازد. جا...