دهلی مهم­ترین شهر هندوستان شمالی است که راجه پریتوی (prithvi) آن را بنا و در میان هفت شهر  منسوب به این نام، قدیمی ترین آنها محسوب می شود، به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژة این شهر، سلسله های مختلفی در آن حکومت کرده اند که مهم ترین آنها ، سلاطین دهلی می باشند. یکی از شاخه های مهم آنان «شمسیان هند» است و رضیه خاتون، پنجمین پادشاه این سلسله و نخستین فرمانروای زن مسلمان بود که بر سریر قدرت تکیه زد و ح...

حکومت قراختاییان کرمان هم زمان با حملۀ مغول به ایران شکل گرفت و دورۀ اوج آن در زمان ترکان خاتون بود. تاریخ ایران در دورۀ حکومت ترکان خاتون شاهد پیشرفت های اقتصادی و فرهنگی در کرمان است و از وجود امنیت در این برهه از زمان در آنجا حکایت دارد. اگر امنیت، ایجاد شرایط مطلوب سیاسی برای دستیابی به اطمینان خاطر از حفظ و بقای ارزش ها و برقراری آرامش و رفاه در جامعه دانسته شود، رشد اقتصادی و فرهنگی کرمان...

نقش جان بیگم خاتون شیعی مذهب در دستگاه فرمانروایی جهانشاه قراقویونلو پژوهشگران: حانیه امینی*- دکترابوالحسن فیاض انوش** چکیده: یکی از پرتنش‌ترین، جنجالی‌ترین و ناپایدارترین ادوار تاریخ میانه ایران، حکومت ترکمانان در قرن نهم هجری می‌باشد. عصر حاکمیت ترکمانان در ایران به لحاظ منزلت، احترام و موقعیت زنان بویژه زنان خاندان حاکمه قابل تأمل و مورد توجه است. عرصه‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی و فرهنگی...

بررسی شخصیت و زندگی خاتون بخارا، اولین و آخرین زنی که بر منصب بخاراخداتی نشست و هم­زمان درگیر رقبای داخلی و حملات پی در پی فاتحان عرب بود، اطلاعاتی ارزشمند درباره حیات سیاسی و اجتماعی بخارا به دست می­دهد. داستان روابط عاطفی خاتون با سعید بن عثمان، فرمانده عرب که در شعری برجای مانده، به رغم ابهاماتش دارای ارزش ادبی و تاریخی فراوان است. در این نوشتار ضمن گزارش تلاش­ های محققان معاصر در خوانش این ...

خاتون/قاتون/قادین، به معنای خانم، بانوی اصیل و شوهردار (به طور عام) و زنان والامقام و دختران خاقان، خان و بزرگان (به طور خاص)، یکی از عنوان‏های مهم در تاریخ اسلام و در واقع، عنوانی ویژه در برابر خان بوده که برای بزرگداشت زنان و تجلیل از مقام آنان، به کار می‏رفته است.عنوان «خاتون» خاستگاه سغدی داشته و پیش از ظهور اسلام به حکم‏رانان چین و بخارا اطلاق شده است، لکن این عنوان (با مفهوم خاص خود) در د...

حکومت قراختاییان کرمان هم‌زمان با حملۀ مغول به ایران شکل گرفت و دورۀ اوج آن در زمان ترکان خاتون بود. تاریخ ایران در دورۀ حکومت ترکان خاتون شاهد پیشرفت‌های اقتصادی و فرهنگی در کرمان است و از وجود امنیت در این برهه از زمان در آنجا حکایت دارد. اگر امنیت، ایجاد شرایط مطلوب سیاسی برای دستیابی به اطمینان خاطر از حفظ و بقای ارزش‌ها و برقراری آرامش و رفاه در جامعه دانسته شود، رشد اقتصادی و فرهنگی کرمان...

در تاریخ ایران بعد از اسلام، معروفترین زنی که در حکومت نقش موثری بر عهده داشته و مدت کوتاهی نیز به تنهائی فرمانروائی کرده، ترکان خاتون ملقب به «خداوند جهان» زوجه علاء الدین تکش و مادر سلطان محمد خوارزمشاه است. این زن در زمان سلطنت سلطان تکش در امور اداره ی حکومت تسلط کامل داشت و در زمان حکمرانی سلطان محمد نیز از صلاحیت کامل درعزل و نصب وزرا و فرمان روایان برخور دار بود. ترکان خاتون اکثر خویشا و...

با توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی گیلان، افسانه‏ها جایگاه ویژه‏ای در ساختار فرهنگی مردم آن دارد. از جملۀ این افسانه‏ها، «خاتون چهارشنبه‏سوری» ا‏ست که نقش برجسته‏ای در فرهنگ بومی گیلان در گذر زمان ایفا کرده است و آداب و رسوم ویژه‏ای دارد. در پژوهش حاضر ضمن بیان افسانۀ خاتون چهارشنبه‏سوری، به نمادشناسی و اسطوره‏شناسی آن اشاره می‏شود. سپس از منظر نظریه‏های مربوط به آن، ازجمله نظریۀ الیاده پژوهش ...

با توجه به وضعیت زیست محیطی کنونی شهرها و نیز عنایت به آینده شهر و شتاب روند شهرنشینی در ایران تجدید نظر در شیوه‌های طراحی مجتمع‌های مسکونی بسیار ضروری به نظر می‌رسد. در شهرهای مملو از جمعیت آینده زندگی آپارتمان نشینی رواج بیشتری خواهد یافت و تعداد کسانی که ساعات آزاد خود رادر حیاط، کنار حوض و باغچه مورد علاقه خود می‌گذارنند، به سرعت رو به کاهش خواهد نهاد. از طرفی رشد فزاینده بیماری‌های روانی د...

بررسی شخصیت و زندگی خاتون بخارا، اولین و آخرین زنی که بر منصب بخاراخداتی نشست و هم­زمان درگیر رقبای داخلی و حملات پی در پی فاتحان عرب بود، اطلاعاتی ارزشمند درباره حیات سیاسی و اجتماعی بخارا به دست می­دهد. داستان روابط عاطفی خاتون با سعید بن عثمان، فرمانده عرب که در شعری برجای مانده، به رغم ابهاماتش دارای ارزش ادبی و تاریخی فراوان است. در این نوشتار ضمن گزارش تلاش­ های محققان معاصر در خوانش این ...