موضوع حُسن یا زیبایی یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در اندیشه ی عرفانی است. در همان نگاه نخست به این عنوان، به نظر می رسد که واژه ی حسن و معادل فارسی آن «نیکویی»، دارای نوعی دلالت اخلاقی است. کلماتی چون احسان و محسن که از مشتقات حسن است، غالباً در حوزه ی اخلاقی به کار می روند. همین نکته حاکی از آن است که بحث از زیبایی و حسن در عرفان اسلامی نمی تواند یک بحث زیباشناختی صرف به شمار رود و باید به گو...

موضوع حُسن یا زیبایی یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در اندیشه‌ی عرفانی است. در همان نگاه نخست به این عنوان، به نظر می‌رسد که واژه‌ی حسن و معادل فارسی آن «نیکویی»، دارای نوعی دلالت اخلاقی است. کلماتی چون احسان و محسن که از مشتقات حسن است، غالباً در حوزه‌ی اخلاقی به کار می‌روند. همین نکته حاکی از آن است که بحث از زیبایی و حسن در عرفان اسلامی نمی‌تواند یک بحث زیباشناختی صرف به‌شمار رود و باید به گو...

    سورۀ مبارکۀ برائت تنها سوره در قرآن کریم است که با آیۀ کریمۀ «بسم‌الله الرحمن الرحیم» آغاز نشده است. در دربارۀ عدم ذکر آیۀ بسمله در ابتدای سورۀ برائت دلایل مختلفی مطرح می‌شود، پژوهش حاضر ضمن بررسی هر یک از دیدگاه‌های مطرح، با نظر به قراین خارجی در فضای سورۀ برائت اعم از فضای نزول و جوّ نزول، در پی آن است که مسئلۀ عدم ذکر بسمله در ابتدای سورۀ برائت را بررسی شود.  رفتار گوناگون اصحاب پیامبر د...

صراط مستقیم از آموزه­های اساسی قرآن کریم است که از منظر حق سبحانه، یک راه بیش نیست. بر همین اساس است که در فرهنگ قرآنی، صراط مستقیم به دو قسمِ «تکوینی و تشریعی» تقسیم می­شود. با توجه به اینکه خداوند متعال بر اساس رحمت رحمانی، نظام هستی را بر توحید و عدالت ایجاد کرده و به اقتضای رحمت عامه خود، موجودات را بر صراط مستقیم تکوینی حق قرار و حرکت داده است، در این فرهنگ، صراط مستقیم تکوینی «تغیرناپذیر، ...

سعه رحمت و افاضه نعمت از مقتضیات مقام الوهیت و ار لوارم صفت ربوبیت است. آموزه های مسلم قرآن کریم دو قسم رحمت  عام و خاص را برای خداوند بیان می کند. . رحمت خاص یا رحمت رحیمیه به مومنینی اختصاص دارئ که قابلیت های خاص را از خود نشان داده اند و خداوند آن را بر خویش واجب کرده است. اما رحمت عام یا رحمت رحمانیه خداوند بدون انقطاع ،استثنا و بدون لحاظ هر گونه قابلیت، بلکه با عنایت و امتنان ، تمام مخلوفا...

رحمت دو جریان دائمی دارد که همواره بر همه ی هستی روان است : رحمت رحمانی و رحمت رحیمی . با رحمت رحمانی خلقت شکل گرفته است و با رحمت رحیمیه هستی به نهایت رشد خویش دست می یابد . خداوند انسان را آفرید تا رشد کند و او را از رحمت رحمانیه خود به رحمت رحیمیه برساند. رحیمیت خداوند بازگشت به ربوبیت او دارد. عالم پرورشگاه است. او رب همه موجودات است که زمینه رشد وشکوفائی استعدادها و به فعلیت رساندن آن استع...

در متون دینی، در خصوص رحمت الهی و بروز آن در روز قیامت بیان های بسیاری وجود دارد؛ گونه های رحمت، مواقف بروز رحمت الهی، مشمولان و محرومان از آن از جمله موضوعاتی است که در این پایان نامه بدان پرداخته شده است. خداوند به صفت رحمت خود، به موجودات هستی عنایت فرمود و در این میان انسان را آفرید و به او قدرت و اختیار بخشید تا با اعمال خود در دنیا که بازار جمع آوری موجبات رحمت الهی است، خود را به رحمت ب...

مسئله لعن، یکی از ضروریات اجتماعی و از راه های جداسازی حق از باطل است. رساله حاضر با عنوان "مفهوم شناسی لعن و مصادیق آن در روایات نبوی از دیدگاه فریقین" و به هدف تبیین مفاهیم و مصادیق لعن در لسان پیامبر تدوین شده است. لعن به معنای طرد و دور راندن از رحمت همراه با خشم و تنفر است. از مقایسه واژه لعن و لغات متقارب المعنی آن، می توان گفت: در لعن نسبت به دیگر واژگان، شدت غضب و ابراز انزجار بیشتری مش...

این نوشتار با استناد به آیات قرآن کریم و روایات معصومین(، به تشریح اهمیت و آثار تدبر و تفکر برای رسیدن به معرفت و شناخت عمیق از دین می پردازد و ضمن بیان کیفیت و شروط تدبر در قرآن، به شبهه هایی چند در این باره پاسخ می دهد. نویسنده در چهار فصل ابعاد مختلف تدبر در قرآن کریم را بررسی کرده است. وی در فصل اول با اشاره به معنای لغوی و اصطلاحی تدبّر، حجم فراوان احادیث وارد شده از اهل بیت( در این موضوع ب...

رحمت بر دو نوع است : رحمت عام ( رحمت امتنان ) که همه موجودات را از آن حیث که وجود دارند فرا می گیرد ؛ چه خیر باشد چه شر و چه ، چه طاعت باشند و چه معصیت . رحمت خاص ( رحمت وجوب) که خداوند بر خود واجب نموده و بر کاینات بر طبق اعیان ثابته شان و بر انسان ، علاوه بر آن بر طبق اعمالش عطا می کند. قلب انسان کامل هر چند که با رحمت ایجاد شده ولی چون همه اسما و صفات الهی را در خود متجلی می سازد ، فراگیرتر...