چکیدهبرخی از علمای شیعه در راه قبول روایت و خبری که از رسول خدا و یا أئمۀ طاهرین  به آنها می رسد، شیعی مذهب بودن راوی آن حدیث را شرط نمی دانند، بلکه برای ایشان وثوق به راوی کفایت می کند. مؤید این مطلب، تاریخ علمای شیعه است که به این موضوع از نظرگاه های مختلفی نگریسته اند تا جایی که گاه نظریات متضادی در باره توثیق و عدم توثیق راویان عامه بیان داشته اند.این پژوهش در پی آن است که با روش کتابخانه...

اخبار راویان و محدثان غیرامامی از امامان، بخشی از منابع حدیث امامیه را به خود اختصاص داده است که گاه آموزه ها و مفاهیمی را به ارمغان آورده اند. راویان زیدیه به عنوان یکی از فرق شیعه غیر امامی تاثیر قابل ملاحظه ای در حدیث امامیه دارند. از این رو، این امکان وجود دارد که در یک نگاه کلی با بازشناسی موضوع روایات اینان، میزان راهیابی اخبار و نظرات آنها را در منابع حدیث امامیه شناسایی کرد. اهمیت انجام...

اعتماد متقابل پیروان مذاهب اسلامی و تلاش برای ایجاد وحدت و تشکیل امت واحد، اصل مهمی است که در قرون طلایی اسلام سرلوحه تکاپوی اندیشمندان حکیم بوده است. فراموشی این اصل مهم در پی حوادث تاریخی ناگوار در طول قرنهای متمادی، باعث افتراق بیشتر مذاهب و وهن امت اسلامی شده است. یکی از بارزترین زمینه هایی که می توان اعتماد متقابل و تبادل علمی ـ فرهنگی بین مذاهب را در آن مشاهده نمود، نقل روایت از راویان سا...

ویژگیهای حدیث پژوهی راویان، اولین عرصه جرح آنان در نزد رجالیان متقدم بوده است.  حدیث پژوهی راوی را می توان پایبندی به فرایند تحدیث دانست. در فرایند تحدیث راوی در دوره تحصیلات خویش از اساتیدی که شایستگی تدریس آنها اثبات شده است، حدیث می شنود. وسپس با ضبط درست روایات در دوره استادی اش، روایات را به نسل بعد منتقل می سازد. در گذشته قوانینی در این فرایند (از تحمّل تا اداء) میان جامعه علمی ـ حدیثی آن ...

نگاهی گذرا به تاریخ حدیث در بحرین نشان می‏دهد که مؤلفه‏هایی هم­چون وجود راویان و محدثان چشم‏گیر، تدوین آثار و کتاب‏های حدیثی، شکل‏گیری اندیشۀ تأثیرگذار و وجود مدارس و محافل نقل حدیث - که همه از شاخصه‏های صدق عنوانِ یک مرکز حدیثی است - در میان بحرینی‏ها و قبیله عبد القیس بحرین، وجود داشته است. حدود صد و بیست نفر از بحرینی‏ها از راویان و محدثان امامان شیعه بوده‏اند و در گسترۀ حدیث‏پژوهی شیعی نقش ا...

اصول و روش تحقیق در هر عصری متأثر از اوضاع فرهنگی و اجتماعی همان عصر است.راویان و اخباریان مسلمان نخستین نیز در گردآوری روایات و تألیف آثار خود، ضمن تأثیرپذیری از فرهنگ عصر، شیوه ها و روش های تحقیقی مختلفی را به کار گرفتند.این شیوه ها و روش ها برخاسته از فضای فرهنگی و اجتماعی عصر و بیشتر مبتنی بر بیان شفاهی- روایی بود.اما با گذشت زمان، نقل شفاهی- روایی محض، اهمیت خود را از دست داد.بنابراین آن ر...

اخذ روایت از راویان مذاهب مخالف، در هر یک از مذاهب اسلامی چارچوب‌های ویژه‌ای دارد. از دیرباز، عالمان هر مذهب، بر اساس اصول جرح و تعدیل و با در نظر گرفتن میزان تأثیر مذهب راوی در محتوای روایات او، قواعدی را برای گزارش و اخذ روایات راویان مذاهب دیگر وضع نموده‌اند. منابع اهل‌سنت، برای اخذ روایات راویان غیرسنی، از قاعده‌ای کلی، به نام بدعت نام برده‌اند. اما آیا این ملاک از کارآیی لازم در ارزیابی را...

اساس کتاب تحقیق در راویان تاریخ طبری است . رساله نشان میدهد که یکی از مهمترین مسائل تاریخ طبری موضوع راویان آنست . تعداد راویان بسیار زیاد و موضوع های مورد روایت گوناگون است اما در عین حال راویانی هستند که به طور یکدست مطالب غیرقابل اعتماد را روایت کرده اند. رساله مقدمه ای است برای یک مطالعه وسیع و همه جانبه در ارزیابی تاریخ طبری.

نگاهی گذرا به تاریخ حدیث در بحرین نشان می‏دهد که مؤلفه‏هایی هم­چون وجود راویان و محدثان چشم‏گیر، تدوین آثار و کتاب‏های حدیثی، شکل‏گیری اندیشۀ تأثیرگذار و وجود مدارس و محافل نقل حدیث - که همه از شاخصه‏های صدق عنوانِ یک مرکز حدیثی است - در میان بحرینی‏ها و قبیله عبد القیس بحرین، وجود داشته است. حدود صد و بیست نفر از بحرینی‏ها از راویان و محدثان امامان شیعه بوده‏اند و در گسترۀ حدیث‏پژوهی شیعی نقش ا...

یکی از راه های حفظ و انتشار اشعار در گذشته روایت راویان بوده است. معنای لغوی روایت در عربی حملِ آب بوده و سپس در مفهومی مجازی به نقل شعر و خبر نیز اطلاق شده است. در زبان فارسی شاعران با آوازی خوش اشعارخود را می خواندند و یا برای خود راوی یا راویانی بر می گزیدند با حافظه ای قوی تا اشعار آنان را با آواز بخواند. این راویان ویژگی هایی داشتند. در این نوشتار این ویژگی ها از لابه لای سروده های شاعران ...