در این نوشتار به بررسى اعتبار رأى اکثریت بر پایه چهار مبناى »کشف حقیقت«، »مشروعیت دینى«، »مصلحت« و »مقبولیت« پرداخته شده و نتایج منطقى و عقلى هر یک از این مبانى در موضوع رأى اکثریت مورد کاوش قرار گرفته است. نویسنده در این نوشتار پس از بررسى هر یک از این مبانى به این نتیجه مى‏رسد که رأى اکثریت بر پایه مبانى یادشده، فاقد اعتبار عقلى است; یا اعتبار آن در حوزه محدودى قابل اثبات است. در مقاله »اعتبا...

در این نوشتار به بررسى اعتبار رأى اکثریت در تصمیم‏گیرى‏هاى جمعى پرداخته شده است. اعتبار رأى اکثریت مى‏تواند مبانى مختلفى داشته باشد که مهم‏ترین آن‏ها عبارت است از حق تعیین سرنوشت، کشف حقیقت، مشروعیت دینى، مصلحت و مقبولیت. نویسنده براى بررسى موضوع این مقاله، نخست به تبیین مفاهیم مرتبط با آن پرداخته است. سپس با استناد به دلایل عقلى به این نتیجه مى‏رسد که رأى اکثریت بر اساس مبناى حق تعیین سرنوشت، ...

در فصل اول این نوشتار، به دو دسته از آیات قرآن پرداخته شده است. در دسته نخست، رأى اکثریت بنا بر مبناى کشف حقیقت، بى‏اعتبار شمرده شده است; و در دسته دوم، اعتبار رأى اکثریت بنا بر مبناى حق تعیین سرنوشت، به اثبات رسیده است. نویسنده از این دو دسته آیات، نتیجه مى‏گیرد که قرآن کریم مخالف شدید دو آسیب مهم میان مسلمانان است: نخست، عوام‏زدگى و دنباله‏روى از جوّ غالب در جامعه; و دوم، استبداد، زورگویى و تح...

در این نوشتار، ابتدا متون دینى مرتبط با مسئله تفسیر به رأى و نکوهش آن از منابع شیعى و سنّى و آیات قرآنى جستوجو و سپس آراى علماى اسلامى در شرح این مفهوم، بررسى شده است و درنهایت، شناخت تفسیر به رأى با بهره گیرى از مفاد روایات و قراین لغوى و تاریخى صورت گرفته و نتیجه آن شده است که مراد از «تفسیر به رأى» در فرهنگ روایى، شیوه اى نکوهیده در شرح و بیان آیات الهى است. درباره وجود تفسیر به رأى در روایات...

با توجه به سابقه و گستره‏اى که موضوع حق در فقه گرانسنگ امامیه دارد، بررسى ماهیت حق، مى‏تواند زمینه‏ساز کاوش حق‏محورى در فقه باشد. این بررسى، به اختصار، به فقه معاملات فقیه نامدار، سیدمحمدکاظم طباطبایى یزدى، صاحب عروه )ره( مى‏پردازد. این بحث پس از بیان اهمیت و پیشینه موضوع، در سه محور انجام شده است. محور اول، به دسته‏بندى آرا در تعریف حق مى‏پردازد. محور دوم توضیحاتى براى رأى صاحب عروه (ره) ارائه...

در این مقاله ضمن طرح بیان تاریخی شهید زیدبن علی(ع) در نفی اکثریت مذموم، مسئله اکثریت و اقلیت در قرآن کریم با اکثریت و اقلیت مصطلح در علوم سیاسی مقایسه و به این نتیجه رسیده است که اکثریت «لایعقلون و لایعلمون» در قرآن اکثریت مخالفین انبیاء و راه حق است و اصطلاح اکثریت و اقلیت در علوم سیاسی مربوط به امور حکومتی و اجرایی در زمینه انتخاب یک راه حل و یا فرد اصلح از بین صالحین است. به این معنی نه تنها...

فقهاى شیعه در طول تاریخ فقه، نسبت به حکم همکارى با حاکمان - به‏ویژه حاکمان جور رأى واحدى نداشته‏اند. تا پیش از شیخ مفید، حرمت این همکارى، مورد اتفاق فقهاى شناخته‏شده شیعه بوده است; اما وى، در این رأى تجدید نظر کرد. پژوهش حاضر به منظور بررسى و شناسایى علت تغییر رویکرد شیخ مفید نسبت به همکارى با سلطان جائر در مقایسه با عالمان شیعه دوره‏هاى پیش از او، روش هرمنوتیک قصدگراى اسکینر را انتخاب کرده که ...

اکثریت سالاری به حکومت کردن اکثریت مردم اطلاق می گردد، حال این اکثریت بخواهند حکومت انتخاب کنند و یا هرچیز دیگر. با بررسی در قرآن کریم و سیره امام علی (ع) در یافتیم اکثریت در حوزه های مختلف منقسم است. گاهی خداوند به اوصاف اکثریت می پردازد، گاهی آن را در سیاست و حکومت بررسی می کند. وگاهی هم در احکام و شریعت رأی اکثریت، مورد بررسی قرار می گیرد، سیره امام علی (ع) هم به همین منوال است. با بررسی در ...

در این مقاله ضمن طرح بیان تاریخی شهید زیدبن‌علی(ع) در نفی اکثریت مذموم، مسئله اکثریت و اقلیت در قرآن کریم با اکثریت و اقلیت مصطلح در علوم سیاسی مقایسه و به این نتیجه رسیده است که اکثریت «لایعقلون و لایعلمون» در قرآن اکثریت مخالفین انبیاء و راه حق است و اصطلاح اکثریت و اقلیت در علوم سیاسی مربوط به امور حکومتی و اجرایی در زمینه انتخاب یک راه حل و یا فرد اصلح از بین صالحین است. به این معنی نه تنها...