شرح و نقد رابطه دموکراسی و دولت های رانت خوار نفتی چندین دهه است که به مقوله پرکشمکش در محافل سیاسی-اقتصادی تبدیل و به ویژه در چارچوب یک نظریه از سوی نئولیبرال ها تحت عنوان نظریه " دولت رانت جو" قالب بندی شده است. بر این اساس پژوهش حاضر به روش داده های تابلویی، به پژوهش در مورد تاثیر رانت نفتی بر شاخص دموکراسی در کشورهای منتخب نفت خیز بین سال های 2002 تا 2011 می پردازد. نتایج حاکی از پذیرش فرضی...

پدیده رانت و دولت رانتیر یا دولت تحصیل دار به ویژه با مطرح شدن نفت به عنوان عامل ایجاد دولت های رانتیر مورد توجه پژوهشگران و اندیشمندان حوزه سیاست و جامعه قرار گرفت و در پی آن نظریات دولت و اقتصاد رانتی برای تبیین و توجیه فقدان توسعه یافتگی سیاسی و اقتصادی در کشورهای متکی به درآمد حاصل از رانت مورد استفاده قرار گرفت . این نظریات در مجموع چنین استدلال می کنند که اتکا به درآمدهای بادآورده حاصل از...

فساد اقتصادی یکی از ابعاد سیاه و زشت اقتصاد کشورها بدون قید انحصار تعلق به کشور یا منطقه ی خاص جغرافیایی است، که باعث تداوم چرخه باطل فقر شده و قادر است تا به مثابه یک غده سرطانی در تمام بافت های مختلف اقتصادی،فرهنگی و سیاسی جامعه نفوذ نموده و کارکرد صحیح آنها را با اخلال مواجه نماید. از طرف دیگر ماهیت خود ایجادی والبته پنهان این پدیده، باعث می شود تا سیاست های مقابله و ریشه کن کردن آن در کشوره...

در این تحقیق کوشش شده تا نشان داده شود که رانت نفتی در یک ساخت اقتصادی- اجتماعی فاقد ترتیبات نهادی حمایت کننده توسعه نظیر شفافیت، دموکراسی، پاسخگویی، حقوق مالکیت و دولت توسعه گرا، در نهایت از طریق ساز و کارهایی نظام تصمیم گیری و تخصیص منابع را به اتخاذ سیاستهایی به ضرر گروههای مولد و به نفع گروههای غیر مولد سوق می دهد.

مفهوم رانت یکی از مهمترین مولفه های درک کشورهای نفتی می باشد. رانت به مثابه یک اصلاح اقتصادی به درآمدهایی گفته می شود که بدون تلاش یدی و فکری بدست می آید. طبق گقته ببلاوی دولت های که 42 درصد از درآمدشان از یک یا چند ماده خام بدست آید دولت رانتیر خوانده می شود که این رانت منشا خارجی دارد و با فرایند تولیدی داخلی پیوند ندارد و دولت انحصار دریافت آن را داراست و بدین ترتیب تنها درصد کمی از نیروی کا...

پدیده رانت و دولت رانتیر یا دولت تحصیل‌دار‌ به ویژه با مطرح شدن نفت به عنوان عامل ایجاد دولت‌های رانتیر مورد توجه پژوهشگران و اندیشمندان حوزه سیاست و جامعه قرار گرفت‌ و در ‌پی آن نظریات دولت و اقتصاد رانتی برای تبیین و توجیه فقدان توسعه یافتگی سیاسی و اقتصادی در کشورهای متکی به درآمد حاصل از رانت مورد استفاده قرار گرفت‌. این نظریات در مجموع چنین استدلال می‌کنند که اتکا به درآمدهای بادآورده حا...

رانت و رانت­خواری را هر عقل سلیمی نکوهش می­کند جامعه ­ای که درآن رانت­ خواری رواج یافته باشد نتایج نا مطلوب اخلاقی، سیاسی و اجتماعی و در نهایت عقب­ ماندگی همه جانبه را درپی دارد. واژه «رانت» واژه­ ی جدیدی است، اما محتوا و مفهوم آن به هیچ وجه تازه نیست و به مفهوم دستیابی به درآمد بدون کار و تلاش و سوءاستفاده شخصی از موقعیت­ هایی است که به عموم جامعه مربوط است. این مقاله با توجه به غنی بودن دین ا...

نظریّ?‏ دولت رانتیر(rentier state theory) در چارچوب رهیافت اقتصاد سیاسی تدوین شده است. با توجّه به اهمّیّت نفت در تأمین درآمدهای دولت های نفتی خاورمیانه، بعضی از محقّقان از این نظریّه برای تشریح نوع ارتباط دولت و جامعه در کشورهای رانتیر خاورمیانه از جمله ایران استفاده کرده اند. امّا به نوع فرهنگ سیاسی ای که در بَطن دولت رانتیر شکل می گیرد و به تحکیم آن کمک می کند نپرداخته اند. به تَبعیّت از این کاستی نظر...

هدف از این مقاله معرفی یک مدل رشد درون زا برای بررسی ارتباط بین رانت جویی، رشد اقتصادی است. در حالی که مدل های کلاسیک به اهمیت نیروی کار و سرمایه در رشد اقتصادی تاکید دارند، مدل های رشد درون زا به اهمیت ترتیبات نهادی و ساختاری در تبیین رشد اقتصادی اشاره می کنند. مشکلی که در خصوص بررسی تجربی اثرات رانت جویی بر رشد اقتصادی و جود دارد، عدم امکان اندازه گیری رانت جویی است. این موضوع سبب شده که محقق...

در این مقاله، سعی شده است تا بعد جدیدی از وابستگی مجموعه ای از دولت-های صادر کننده نفت به درآمدهای نفتی روشن شود. فرضیه اصلی این پژوهش این است که درآمدهای نفتی یکی از تعیین کننده های سطوح درآمدهای مالیاتی در دولت های تحصیلدار می باشد. این فرضیه با استفاده از تحلیل رگرسیونی پانل و داده های 14 کشور صادر کننده نفت برای دوره 1990 تا 2010 مورد آزمون قرار گرفته است. یافته های اصلی پژوهش نشان می دهد ک...