یکی از ملاکهای مهم ارزیابی یک جامعه، توجه و یا عدم توجه به زنان و حضور آنها در عرصه های مختلف اجتماعی است. تا جایی که توجه به زن از عوامل ترقی و عدم توجه به او در جامعه، دیدگاهی غیر مترقی و از علل عقب ماندگی محسوب می شود. در ادوار مختلف زندگی بشر به اهمیت نقش زنان در کنار مردان کمتر پرداخته شده است. در قرون میانی اسلام با ورود مغولان تا حدودی وضعیت زنان دگرگون شد و آنان توانستند تا اندازه ای آز...

یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دورۀ مغولان، تسهیل در امر تبادل تجربیّات مختلف ملت‌ها و در نتیجه رشد و توسعۀ برخی از فنون و علومی بود که مورد علاقه و توجّه پادشاهان آن سلسله قرار داشت، صنعت «نسّاجی و پارچه­بافی»دردورۀمغول نیزاز این امر مستثنی نبود و شواهد و مدارک تاریخی نشان می‌دهد که تبادل انواع پارچه‌ها و منسوجات بین ایران و چین در دورۀ مغول افزایش یافته و علاوه بر آن، تجربیّات فنّی «پارچه­بافی» ایران ...

سفینه تبریز مجموعه ای است خطّی مشتمل بر 209 عنوان کتاب، رساله، گزیدۀ کتاب،قصیده، منظومه، جدول و نامه که ابوالمجد محمّد بن مسعود تبریزی در سال های723-721 ه آن ها را گزینش، تلخیص یا تألیف و به خطّ خویش کتابت کرده است . 12اثر از این مجموعه را کتاب ها، رساله ها، خلاصه ها، نامه ها و جدول هایی در برمی گیردکه می توان آن ها را در زمرۀ تاریخ یا حاوی موادّ تاریخی به شمار آورد . در این مقالهضمن بررسی این آثار...

یکی از مهم ترین دستاوردهای دورۀ مغولان، تسهیل در امر تبادل تجربیّات مختلف ملت ها و در نتیجه رشد و توسعۀ برخی از فنون و علومی بود که مورد علاقه و توجّه پادشاهان آن سلسله قرار داشت، صنعت «نسّاجی و پارچه­بافی»دردورۀمغول نیزاز این امر مستثنی نبود و شواهد و مدارک تاریخی نشان می دهد که تبادل انواع پارچه ها و منسوجات بین ایران و چین در دورۀ مغول افزایش یافته و علاوه بر آن، تجربیّات فنّی «پارچه­بافی» ایران ...

یکی از مهم ترین دگرگونی های به وجود آمده در دورۀ مغولان به وجود آمدن اصطلاحات و عبارات جدید اداری و دیوانی بود، که نتیجه ادغام تجربیات اداری مغولان، ایرانیان، چینیان و ترکان در این دوره است. اگرچه دربارۀ اصطلاحات دیوانی دورۀ مغول تحقیقات و تتبّعات قابل توجهی به عمل آمده است، امّا با توجه به عدم شناسایی کامل منابع و مراجع تاریخی و ادبی این دوره، این پژوهش ها نتایج بایسته­ای را در بر نداشته و لازم ...

در سال های نخستین هجوم مغولان بسیاری از عناصر فرهنگی ایران در معرض انهدام قرارگرفتند، اما مدتی بعد بازتولید فرهنگی­ در ایران آغاز شد. حمایت­ مادی ومعنوی­ از دانشمندان، و پدید آمدن­­­­ موسسات فرهنگی و اجتماعی در پوشش نهادهای وقفی به این امر بسیارکمک کرد. علی رغم گسترش و ساخت دارالشفاهای بسیار در این دوره، در پژوهش هایی که در این زمینه صورت گرفته دو عامل فرهنگ و وقف به طور اخص مورد بررسی قرار نگر...

یکی از مهم‌ترین دگرگونی‌های به وجود آمده در دورۀ مغولان به وجود آمدن اصطلاحات و عبارات جدید اداری و دیوانی بود، که نتیجه ادغام تجربیات اداری مغولان، ایرانیان، چینیان و ترکان در این دوره است. اگرچه دربارۀ اصطلاحات دیوانی دورۀ مغول تحقیقات و تتبّعات قابل توجهی به عمل آمده است، امّا با توجه به عدم شناسایی کامل منابع و مراجع تاریخی و ادبی این دوره، این پژوهش‌ها نتایج بایسته­ای را در بر نداشته و لازم ...

برای شناخت جامعۀ ایران در اعصار گذشته لازم است لایه های مختلف این جامعه وکنش های گروه های اجتماعی بررسی شود و این شناخت کامل نخواهد بود مگر اینکه بهتعمق در وضعیت بندگان اعم از غلامان و کنیزان که به فراوانی دراین جامعهحضورداشتند، نگریسته شود . نوشتار حاضر در نظر دارد با نگاهی به وضعیت این گروهاجتماعی در دوره مغول ایلخانان و با بررسی راه های تحصیل کنیزان، موقعیت وپیشه های خا ص آنان، کارکردشان در ...

برای شناخت جامعۀ ایران در اعصار گذشته لازم است لایه های مختلف این جامعه وکنش های گروه های اجتماعی بررسی شود و این شناخت کامل نخواهد بود مگر اینکه بهتعمق در وضعیت بندگان اعم از غلامان و کنیزان که به فراوانی دراین جامعهحضورداشتند، نگریسته شود . نوشتار حاضر در نظر دارد با نگاهی به وضعیت این گروهاجتماعی در دوره مغول ایلخانان و با بررسی راه های تحصیل کنیزان، موقعیت وپیشه های خا ص آنان، کارکردشان در ...