چکیده عباسیان طی دوره ای که از آن به دوره دعوت یاد می شود، توانستند امویان را از خلافت کنار زده، خود قدرت را به دست گیرند. این دوران، حکومت اموی مخالفان دیگری نیز داشت که عباسیان به تناسب و ضرورت پیش آمده رفتاری برگزیدند. رفتار آنان در چندین طیف همراهی، سکوت، کناره گیری و در مواقعی ضدیت با قیام های ضد اموی قرار داشت. در کنار آن عباسیان با سازمان دادن به دعوت خود، حرکت را تند و سریع تر کردند ...

این جستار در پی تبیین و تحلیل روابط دولت خودمختار محلی مصر و شام، طولونیان با خلافت عباسیان در دوره امارت خمارویه (270-282ﻫ) است. روابطی که با جنگ شروع شد و با صلح و ازدواجی سیاسی ادامه یافت. پیروزی طولونیان بر عباسیان در جنگ طَواحین بازگشت سلطه طولونیان بر شام و گسترش قلمرو آنان در جزیره را در پی­ داشت. نمایش اقتدار خمارویه در شام و جزیره، عباسیان را ناچار به پذیرش صلح، و تن دادن به حکومت وی و ...

غیر از شناخت گفتمان سیاسی امامان معصوم شیعه(ع) که در تعارض با گفتمان سیاسی امویان و عباسیان بود، توجه به عنصر مقتضیات زمانه یا فضا و شرایط حاکم بر دوره آنان ضرورت تام دارد. زیرا تأثیر این عنصر، سبب اختلاف در مواضع و عملکرد سیاسی آنان در دوره‌های مختلف تاریخی است. در این پژوهش برآنیم با استناد به شواهد تاریخی و تحلیل آنها، تأثیر عنصر زمانه را به‌لحاظ سیاسی، بر مواضع سیاسی امام موسی کاظم(ع) بررسی...

مراسم حج از جمله مراسمی است که در اسلام اهمیت بسیاری دارد، اسلام آنرا سازماندهی نهایی نمود و احکام و دستورات ویژه ای برای آن در مقام اجرا قرار داده است. مسلمانان چه در زمان رسول خدا (صلی الله علیه آله) و چه پس از آن اهتمام ویژه ای به آن داشته اند.تاکید امامان معصوم در طول تاریخ به این بوده که از عظمت حج کاسته نشود. و بر این اساس حج در دوره خلفا هم همواره مورد توجه بوده است.همین طور در دوره عباس...

سیاهی جامه‌ها و پرچم‌های عباسیان در دوران نهضت و نظام، موجب اشتهار آنها به مسوّده شد و به تبعِ آن، مبلّغان و کارگزاران فرهنگیِ آنها این اندیشه را در تاریخ‌نگاری اسلامی مطرح ساختند که رنگ یاد شده، مختص خاندان عباسی و هواداران آنها بوده است. پرسش کانونیِ این مقاله این است که «برگرفتن رنگ سیاه از جانب عباسیان، معطوف به کدام هدف بود؟» این مقاله می‌کوشد با رویکردی توصیفی‌ـ‌تحلیلی، نشان دهد که عباسیان ...

خلافت عباسیان درمیانه ی سالهای 232 تا 334 هـجری.قمری که به دوره دوم حکومت عباسیان و نفوذ ترکان شهرت دارد، ما را با شورشهای مداوم سپاهیان و گاه مردم علیه خلفاء که ناشی از اعمال خلفاء و درباریان و زنان در استفاده ی بی رویه از اموال و نادیده انگاشتن آنان بود، روبرو می سازد. حوادث مختلف و وقایع پیش آمده در داخل دربار فرصتی برای اشخاصی که قصد براندازی حکومت عباسیان و شکل گیری حکومت مستقل را داشتند ا...

شرح حال نگاری که با اندک تفاوتی در مفهوم، با نام های تراجم احوال، سرگذشتنامه¬نویسی، زندگی نامه¬نویسی، علم رجال، موالید و وفیات وغیره نیز شناخته می شود، در میان علوم اسلامی از جمله علوم و فنونی است که دارای پیشینه ای دیرین است و بخشی از علم تاریخ به شمار می¬آید. این علم دارای شاخه¬های متعددی است که یکی از آن¬ها علم شرح¬حال¬نگاری عمومی می¬باشد. پیدایش شرح¬حال¬نگاری و سیر تحوّل و تطوّر شرح¬حال¬نگاری...

امویان و عباسیان (دوره اول) تلاش‌های بسیاری برای کسب مشروعیت انجام دادند. امویان در این جهت با طرح مبانی همچون انتساب به قریش، خونخواهی عثمان، نیابت از عمر و عثمان و عصبیت عربی و عباسیان نیز با طرح مبانی دیگری همچون انتساب به قریش، خونخواهی حسین×، نیابت از ابوهاشم و وراثت، سعی نمودند اکثریت جامعه را به پذیرش خلافت خود متقاعد نمایند. ولی چون خلافتشان با تمام اقداماتی که برای کسب مشروعیت انجام دا...

عباسیان در طول دوره دوم حکومتشان عصری همراه با برخوردهای نظامی با همسایگان خود، به ویژه با بیزانس پشت سر گذاشتند. از ویژگی¬های اصلی این دوره، برخوردها و مقابله¬های فکری، فرهنگی و سیاسی، نظامی و اقتصادی می باشد. عباسیان در طول نبردهای گوناگونی که با امپراتوری بیزانس داشتند، توانستند در بیشتر موارد آنها را مجبور به عقب نشینی نمایند و تا عمق سرزمین بیزانس پیش روند و بنابراین، مردم تابعه بیزانس دو ...

آن چه فرا رو دارید مقاله ای است با عنوان: ((بررسی تاریخ ترجمه در دوره اول خلافت عباسیان)) در این مقاله نگارنده تلاش دارد تا ضمن معرفی هرچه بهتر و دقیق تر نهضت بزرگ علمی جهان اسلام ـ نهضت ترجمه ـ تلاش های راستین محققان طراز اول و دانشوران سازنده آن دوره را بیان نماید. در این عرصه به برخی ویژگی های فرهنگی عصر زرین فرهنگ و تمدن اسلامی نیز اشاره خواهد شد. در این مقاله به بررسی موارد ذیل خواهیم پردا...