چکیده: نقوش تزئینی هنراسلامی ایران از بعد طراحی و مضمون، حاملان حائز اهمیت ارزش های تزئینی هنر اسلامی- ایرانی محسوب می شوند. در بررسی هنر این مرز و بوم ، نقوش پارچه کمتر در کانون توجه قرار داشته و ریشه این امر را میتوان در عدم شناخت و توجه به ارزش های واقعی این نقوش بدانیم. در طراحی پارچه هنر ایران اسلامی ، شاخص ترین نقش مایه ها متعلق به ادوار سلجوقی و صفوی است ، ادوار مذکور منسوجات ارزشمندی ت...

پس از گذشت دو سده از ظهور اسلام، رفته رفته استفاده از خط به عنوان عنصر تزئینی گونه­های مختلف سفالین رواج یافت. مضامین کتیبه­های سفال­ها که ابتدا به کلمات یا عبارات کوتاه عربی چون نام سفالگر یا طلب خیر محدود می­شد به مرور گسترش یافت و احادیث، جملات قصار بزرگان و اشعار را نیز در بر گرفت. اشعار فارسی نیز به سرعت جایگاه خود را بر روی سفالینه­های دوران اسلامی یافتند و سخن موزون شاعران برجسته پارسی­گ...

چکیده: معماری یکی از شاخه های مهم هنر و تمدن است که از روزگار پیش از تاریخ تاکنون مورد توجه گروه های مختلف انسانی قرارگرفته و سعی وافر در تکامل و گسترش آن به عمل آمده است. باتوجه به نظریه پژوهشگران دینی، ایرانیان قدیمی ترین یکتاپرستان جهان و مذهبی ترین اقوام می باشند. بیش از هفت هزار سال پیشینه ساخت پرستشگاه ها، بناها و آثار مذهبی گواه این مطلب می باشد و در عهد اسلامی نیز ادامه می یابد. بناه...

نخستین مکانی که در سده های نخستین اسلامی به منظور آموزش مورد استفاده قرار می گرفت؛ مسجد بود. اما با شکل گیری نظامیه ها در دوره ی سلجوقی، مدارس مستقل به وجود آمدند. پس از این دوره، مدارس علوم دینی به عنوان یکی از بناهای مهم معماری دوره اسلامی ایران، قلمداد می شود. در این میان، مفهوم آموزش و رویکردهای آموزشی هر دوره، به علت تغییر در ایدئولوژی غالب و حکومت ها، رویکردی متفاوت از دوره ی دیگر داشته ا...

پس از گذشت دو سده از ظهور اسلام، رفته‌رفته استفاده از خط به‌عنوان عنصر تزیینی گونه‌های مختلف سفالین رواج یافت. مضامین کتیبه‌های سفال‌ها که ابتدا به کلمات یا عبارات کوتاه عربی چون نام سفالگر یا طلب خیر محدود می‌شد به‌مرور گسترش یافت و احادیث، جملات قصار بزرگان و اشعار را نیز در بر گرفت. اشعار فارسی نیز به‌سرعت جایگاه خود را بر روی سفالینه‌های دوران اسلامی یافتند و سخن موزون شاعران برجستۀ پارسی‌گ...

پس از ورود اسلام به ایران از اواسط قرن سوم هجری دولت های محلی و نیمه مستقل در ایران قدرت را به دست آوردند. پس از طی دو قرن و گذر از فراز و فرودهای متعدد دولتی فراگیر در ایران پای گرفت. که بنیان گذاران این قدرت جدید ترکان صحرا گرد و کوچ نشینی بودند که به سلجوقیان معروف شدند. این ترکان هنگامی که به حکومت رسیدند فنون تصرف شهر ها را به خوبی می دانستند اما مدیریت و تبحر اداره ی حوزه ای را که وسیع تر...

انسان یکی از موضوعاتی است که در طول تاریخ همواره مورد توجه آدمی بوده است . و نگاره انسان در همه هنرها جدا ازنوع بینش ، تفکر هنرمند و ملیت او در سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفته است . درهنر و صنایع دستی ایران نیز از نگاره انسان استفاده های بسیاری شده است. تصویر گری انسان در عصر سلجوقی تاکید دارد بر نمایش انسان به مثاب? جوهر و تمثیل نمادین آن اما با گذر زمان و گذر تدریجی در نوع تفکر هنرمندان ...

نساجی و تولید محصولات دستباف، از هنرهای سنتی ایران است و پارچه یکی از عمده ترین کالاهای تولیدی و صادراتی بوده است. از جمله دوران تاریخی که در این زمینه پیشرفت چشمگیری داشته دوره سلجوقی است؛ هرچند از این دوره پارچه های زیادی باقی نمانده اما همان تعداد کم نیز نشان از پیشرفت تکنیک و فن بافت پارچه دارد. از دیگر دوران طلایی هنر و به خصوص پارچه بافی، دوره صفوی است، پارچه های برجای مانده از این دوره ک...

عصر بالندگی و شکوفایی هنر ایران دوران سلجوقی و ایلخانی است و در زمان تیموریان به اوج می رسد. در حالی که از گذشته تاکنون مطالب بسیاری در مدح و ستایش صفویان گفته شده که بیشتر جنبه سیاسی دارد تا تحلیل و بررسی جدی در زمینه فرهنگ و هنر. تمرکز و یکپارچگی سازمان دولت صفوی باعث شد تا جمیع هنرها رونق گرفته و تولیدات فراوانی در تمامی زمینه های هنری انجام شود و بدین گونه بود که هنرها در این عصر به جهت کم...