زبان های طبیعی نظام های پیچیده ای هستند و ایجاد دستورهای رایانه ای برای آن ها، هم به دانش زبان شناختی و هم به داشتن دانشی درباره زبان های برنامه نویسی نیاز دارد. هدف چارچوب دستوری (جی اف) آن است تا این فرایند را هموارتر نماید. جی اف یک زبان برنامه نویسی تابعی است که با استفاده از فنآوری نوین طراحی شده و در آن، مدل معنایی نظریه انواع با برنامه نویسی تابعی در می آمیزد تا سامانه ای را پدید آورد که...

هدف پژوهش حاضر دست یابی به دستور احتمالی زبان فارسی است. این دستور از نوع دستورهای صوری احتمالی بوده و از دیدگاه رایانشی از نوع دستورهای بافت آزاد واژگانی نشده است. بدیهی است زبان مانند هر پدیده یا رفتار پیچیده ی دیگر نیازمند نظام مولد منسجمی می باشد، که دست یابی به این نظام به منزله ی توانایی تولید و درک، رمزگذاری و رمزگشایی این پدیده است. روشن است نظام تولیدی یک پدیده لزوماً بر نظام خود آن پدی...

قرآن کریم سرچشمه تمام علوم اسلامی است که به زبان عربی کلاسیک نگاشته شده است و این در حالی است که در بهره برداری از متون قرآنی توانمندیهای بسیار بالای پردازش رایانه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بسامد وقوع گروههای اسمی در قرآن نسبت به سایر انواع کلمه بیشتر می باشد. در این میان اهمیت آگاهی از نقش اسم در درک آن بسیار حائز اهمیت است. در بین مطالعات انجام گرفته تاکنون تحقیقی که بیانگر دستوری صوری ب...

چامسکی و جرجانی در تعریف زبان بر لزوم اسناد و انطباق مجموعه واژگان بر قواعدنحوی تأکید می کنند. از سویی زبان در نظر هردو نه نظام صوری دستور زبان؛ بلکه قواعد تولید و درک گفتار در ذهن اهل زبان است؛ بنابراین توقع وجود رابطه میان خصوصیات ذاتی ذهن و مشخصه های زبانی بسیار طبیعی می نماید. این ارتباط در نظرات جرجانی به نحوه تولید و ادراک گفتار در ذهن محدود می شود؛ اما چامسکی به دنبال شناخت ماهیت ذهن به ...

دستاوردهای زبان شناختی معاصر، تفسیر ساختاری قرآن کریم را وارد مرحله جدیدی کرده است. دستور نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی مهم‌ترین نظریّه زبان‌شناسی متن در حال حاضر مورد توجّه بسیاری از زبانشناسان است. هدف این نوشتار، آشنا ساختن مفسران و قرآن‌پژوهان با روش‌های جدید زبان‌شناسی به‌ویژه دستور نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی در حوزه فهم متون دینی است. نگارندگان در این پژوهش، با بهره‌گیری از نظریه زبان‌شناختی هلیدی، ...

چامسکی و جرجانی در تعریف زبان بر لزوم اسناد و انطباق مجموعه واژگان بر قواعدنحوی تأکید می‌کنند. از سویی زبان در نظر هردو نه نظام صوری دستور زبان؛ بلکه قواعد تولید و درک گفتار در ذهن اهل زبان است؛ بنابراین توقع وجود رابطه میان خصوصیات ذاتی ذهن و مشخصه های زبانی بسیار طبیعی می‌نماید. این ارتباط در نظرات جرجانی به نحوه تولید و ادراک گفتار در ذهن محدود می‌شود؛ اما چامسکی به دنبال شناخت ماهیت ذهن به ...

در این مقاله ساختار افعال دو مفعولی در زبان فارسی مورد بررسی قرار می­گیرد. چنین بررسی­ای در چارچوب دستور ساختاری گلدبرگ (زیر چاپ)، نگاهی متفاوت (غیر خطی) به چنین افعالی دارد. یکی از اهداف این پژوهش، تبیین ویژگی­های درونی ساختارها و تعیین انواع ساختارهای افعال دو مفعولی در زبان فارسی است. در این مقاله درصددیم تا با نمایش تمایزات ساختاری افعال دو مفعولی در زبان فارسی، نقطة تلاقی نحو و کلام را نیز...