حصار، وادی حصار یا ملک حصار شادمان، سرزمین پر از فیض و دیار تاریخی تاجیکستان است. این ناحیه همچون مرکز سیاسی، اداری و فرهنگی در طول تاریخ در حیات مردمان ماوراءالنهر نقش کلیدی ایفا کرده است. در این مقاله که با هدف بررسی دایرۀ ادبی حصار شادمان به نگارش درآمده، پیوند حیات ادبی این سرزمین با ادبیات و فرهنگ تاجیکستان و نیز ارتباط آن با ادبیات تمام فارسی زبانان مورد توجه قرار گرفته است. دایرۀ ادبی حص...

به وجود آمدن اصطلاح «ادبیات تاجیک» در سال ۱۹۲۴م سبب دوری تاجیکان از اصطلاح تاریخی «ادبیات فارسی» شد؛ ازهمین رو، برای از میان بردن کج فهمی ها و اغواگری ها اصطلاح «ادبیات فارس- تاجیک» به وجود آمد که هم مضمون چندهزارسالۀ «ادبیات فارسی» را انعکاس می داد و هم ترکیب نوزاد «ادبیات تاجیک» را هم معنای آن می کرد. در این زمینه توجه به هم بستگی ترکیب های ادبیات فارسی و ادبیات تاجیک بسیار حائز اهمیت است. هم...

حصار، وادی حصار یا ملک حصار شادمان، سرزمین پر از فیض و دیار تاریخی تاجیکستان است. این ناحیه همچون مرکز سیاسی، اداری و فرهنگی در طول تاریخ در حیات مردمان ماوراءالنهر نقش کلیدی ایفا کرده است. در این مقاله که با هدف بررسی دایرۀ ادبی حصار شادمان به نگارش درآمده، پیوند حیات ادبی این سرزمین با ادبیات و فرهنگ تاجیکستان و نیز ارتباط آن با ادبیات تمام فارسی‌زبانان مورد توجه قرار گرفته است. دایرۀ ادبی حص...

به‌وجود آمدن اصطلاح «ادبیات تاجیک» در سال ۱۹۲۴م سبب دوری تاجیکان از اصطلاح تاریخی «ادبیات فارسی» شد؛ ازهمین‌رو، برای از میان بردن کج‌فهمی‌ها و اغواگری‌ها اصطلاح «ادبیات فارس- تاجیک» به‌وجود آمد که هم مضمون چندهزارسالۀ «ادبیات فارسی» را انعکاس می‌داد و هم ترکیب نوزاد «ادبیات تاجیک» را هم‌معنای آن می‌کرد. در این زمینه توجه به هم‌بستگی ترکیب‌های ادبیات فارسی و ادبیات تاجیک بسیار حائز اهمیت است. هم...

در مقالۀ حاضر به مسئلۀ آموزشگاه‌ها و هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای مخصوص رشتۀ آهن طی سال‌های 1304-1320ش پرداخته شده و ضرورت‌های تأسیس این مؤسسات و نقش آنها در تربیت نیروی انسانی برای صنعت راه‌آهن به بحث گذاشته شده است. فرضیۀ اصلی مقاله این است که به دلیل حضور افرادی مثل علی‌اکبرخان داور که به مقولۀ اقتصاد ملی به مثابه تأمین کننده دولت ملی تأکید می‌کردند، مقولۀ راه‌آهن به عنوان مصداق بارز شکل‌گیری ا...

این پژوهش با اشارۀ کوتاه به مشکلات فنی کمبود آب زاینده‌رود، به چالش‌های حقوقی و پیشینۀ تملک آب در این حوضه می‌پردازد. بررسی‌ها نشان می‌دهد هرچه مشکلات فنی تأمین آب بیشتر شود، نظم نهادینه‌شدۀ پیشین براساس طومار شیخ بهایی و مباحث مربوط به مالکیت آب و نقش دولت در مدیریت آن جدی‌تر شده است. برخی آب زاینده‌رود را از انفال دانسته و دولت را مجاز می‌دانند تا براساس تشخیص خود با آن برخورد کند. این پژوهش ...

میراث مکتوب معیاری مناسب برای تعیین سطح رشد اقتصادی، علمی و فرهنگی و اساساً پیشرفت هر جامعه است. کتاب شناسی نیز نشان دهندۀ ماهیت اجتماعی کتاب در جامعه، میزان مطالعه و گرایش های مطالعاتی و به طور کلی ظرفیت های فرهنگی و معنوی جامعه است. این مقاله به دنبال آن است که در زمینۀ کتاب شناسی ایران در تاجیکستان مطالبی بیان دهد. در تاجیکستان تا قبل از استقلال به مسائل ایران و به طور کلی ایران شناسی زیاد تو...

هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر خطای بینایی بر یادگیری یک مهارت هدف‌گیری در کودکان بود. روش تحقیق از نوع نیمه‌تجربی با طرح سنجش مکرر و آزمون یادداری بود. نمونۀ آماری تحقیق 36 نفر از کودکان 10 ساله بودند که به‌صورت در دسترس انتخاب و پس از تخمین سایز هدف به سه گروه ادراک دایرۀ بزرگ‌تر، ادراک دایرۀ کوچک‌تر و گروه کنترل تقسیم شدند. ابزار مورد استفاده در این تحقیق خطای ابینگهاوس نمایش‌داده‌شده بر روی ...

در میان عروض‌دانان قدیم و جدید فارسی، هیچ‌کس به اندازۀ ابوالحسن نجفی دغدغۀ طبقه‌بندی وزن‌های شعر فارسی نداشته است. نجفی همچنین کوشیده است تا معیاری برای تشخیص وزن مطبوع از وزن نامطبوع بیابد. او وزن‌های مطبوع را دو دسته می‌داند: وزن‌های متفق‌الارکان (xx) و وزن‌های متناوب‌الارکان (xy). نجفی برای دستۀ نخست کوشیده است رکن‌های عروضی را سامان دهد که تکرار هرکدام از آن‌ها به استخراج یک خانوادۀ وزنی من...