میشل فوکو، متفکر  معاصر فرانسوی در حوزه‏های گوناگون علوم‏اجتماعی به تفکر و اندیشه پرداخته است. حرکت فکری او تحول مهمی در علوم اجتماعی ایجاد کرده است تا حدی که او را ویرانگر علوم اجتماعی رایج دانسته‏اند. یکی از حوزه‏های اساسی اندیشه فوکو و حتی به تعبیر برخی مفسرین، مهمترین دستاورد نظری او، تحلیل روابط دانش و قدرت است. مقاله حاضر می‏کوشد تا این وجه از یافته‏های فوکو را ایضاح نماید. دریافت فوکو از...

میشل فوکو(‏michel foucault‏)، متفکر معاصر فرانسوی در حوزه های گوناگون فلسفه و علوم اجتماعی چهره ای ‏شناختهشده و مطرح می باشد. حرکت فکری او و چشم اندازی که وی به روی علوم انسانی گشوده است، تحول ‏شگرفی را در مبانی این علوم موجب شده است تا حدی که او را ویرانگر علوم انسانی به معنای متعارف و متداول آن ‏دانسته اند. یکی از حوزه های اساسی اندیشه ی فوکو و حتی به تعبیر برخی مفسرین، مهمترین دستاورد نظری ا...

قدرت، از دیرباز، نقش بسزایی در انتشار دانش داشته است و متقابلاً دانش نیز تمام همت خویش را در تولید قدرت به کار برده است. برهمکنش و تولید متقابل این دو قدرت پایدار و جاودان شرایطی را پدید می آورد که در آن بسیاری از دانش های جمعی ظاهراً اعتباری بدیهی و اصیل بدست آوردند. رساله ی حاضر در صدد است خوانشی انتقادی از دو نمایشنامه تام استاپارد تحت عنوان آرکاریا و رزنکرنتس و گیلدنسترن مردند را در چهارچوب ن...

نوشتار حاضر سعی دارد به بررسی رابطه دانش و قدرت در ایران عصر پهلوی (1357-1304) بپردازد. در این راستا، سوال اصلی این گونه مطرح شده است که رابط? دانش و قدرت در عصر پهلوی چه تأثیری در شکل گیری نوع خاصی از دانش و پس عقلانیت در ایران معاصر داشته است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح شده است که به نظر می رسد دولت پهلوی به دلیل احساس ضرورت تحقق مدرنیزاسیون در ایران، موجب شکل گیری و گسترش نوعی از دانش و به تبع آ...

دوره قاجار از جهات گوناگون، عصری بسیار مهم برای تحقیق درباره تاریخ هنر ایران است. مهم ترین رخداد این دوره گسست تاریخی و معرفت شناختی در جامعه ایران در دوران انقلاب مشروطه بود. عصر قاجار از یک سو آخرین نمونه بازآرایی جامعه ایران بر اساس نظام اجتماعی- سیاسی کهن شهریاری ایرانی بود و از سوی دیگر در اواخر این عصر، نظام اجتماعی کهن شهریاری ایرانی، سوژه های اجتماعی آن، نوع هستی شناسی، معرفت شناسی و عق...

درحالیکه ساختارگرایی و اگزیستانسیالیزم در میان روشنفکران و متفکرین دهه ی 1960، رواج فراوانی داشت، میشل فوکو، رویکرد دیگری را برای برخورد با مسائل در نظر گرفت. روش دیرینه شناسی که او در دوره ی اول فکری خود به آن پرداخت، صورتبندی های گفتمانی را در دوره های مختلف زمانی مورد بررسی قرار داد. این روش به جای بهره گیری از درون مایه ی هگلی پیشرفت تاریخی، با تاکید بر گسست های تاریخی، نشان می دهد که چرا ا...