نقد و ارزیابی دیدگاه شرقشناسان به دانش اجتماعی مسلمانان، بررسی دیدگاه شرقشناسانی است که علیرغم غیرمسلمانبودن، دانش و تمدن مسلمین، به ویژه دانش اجتماعی آنان را مورد بررسی قرار دادهاند. این رساله از نگاه «دیگری» به هویت عملی مسلمین میپردازد. رساله حاضر بر اساس نظریه «خود آیینهسان» ابتدا به چگونگی تصویر دانش و تمدن مسلمانان در نظر غرب پرداخته و سپس به نحوه داوری شرقشناسان درباره دانش بهطور کلی و د...

مسلمانان برای پاسخ به نیازهای جامعۀ اسلامی و سیراب کردن عطش دانستن خود دسته ای از علوم را ابداع کردند و دست های را از سایر ملل و اقوام اقتباس کردند و در هر دو دسته علوم، به پیشرفت و تعالی شایان توجهی در زمان خود رسیدند. مبنای پیشرفت دانش میان مسلمانان را تشویق اسلام به علم آموزی باید دانست. مسئلۀ دیگری که موجب رشد علم و دانش نزد مسلمانان شد، تساهل و تسامح با اهل علم در عین حفظ مبانی اعتقادی خود...

چکیده دانش تفسیر در بین دیگر دانش های اسلامی، جایگاه ویژه‌ای دارد و از همان آغاز مسلمانان، به‌گونه جدی بدان پرداخته‌اند؛ زیرا تفسیر، فهم و کشف بهترین سخنها است. از تفاسیر جدیدی که بر کتاب مسلمانان منتشر شده، می­توان تفسیر المنیر فی العقیده والشریعه و المنهج تألیف مفسر و قرآن پژوه معــاصر، دکتر وهبه الزحیـلی نام برد. این پژوهش به بررسی و ارزیابی این تفسیر به شیوه نقد و تحلیل و روش کتابخانه ­ای...

اگر تمدن را مجموعه ای از مؤلفه هایی بدانیم که مبتنی بر یک اندیشه بنیادی و در قالب نظام های گوناگون سامان می یابد، خاستگاه این اندیشه بنیادی در تمدن پیشین مسلمانان، آموزه های وحیانی اسلام بود که هسته مرکزی این آموزه ها در قرآن آمده است. به این ترتیب، قرآن بنیان معرفتی، منطق ترکیب و تعیین کننده چگونگی رابطه میان اجزا و ترسیم کننده جهت اصلی تمدن مسلمانان بوده است. این یافته را می توان با نگاهی درو...

دانش «تاریخ اجتماعی» رویکردی جدید به تاریخ است که محققان آن تلاش می کنند با استفاده از روش های سایر علوم به زندگی جاری مردم عادی که اساسی ترین نقش را در تحولات اجتماعی دارند، بپردازند و این دانش را هم در مرحله جمع آوری داده ها و هم در سبک تحلیل تاریخی از تاریخ سیاسی متمایز سازند. اهمیت پرداختن به این گونه پژوهش ها از یک سو و کمبود منابع تاریخی به علت بی توجهی مورخان در ارائه این اطلاعات، ما را ...

تفکر اجتماعی متفکران مسلمان در دو سدۀ اخیر عمدتاً برای پاسخگویی به نیازهای مسلمانان در عصر جدید به‌وجود آمده است. پیدایش علوم جدید و تحولات صنعتی در جوامع غربی و ظهور استعمار ازیک‌سو و از طرف دیگر نفوذ آرا و افکار مدرنیته در میان متفکران جوامع اسلامی، الگوبرداری یک‌سویه از تمدن غربی را در اندیشه و بیان برخی از آنان به همراه داشت. از طرف دیگر، متفکران مسلمانی بودند که می‌خواستند علل عقب‌ماندگی مس...