نشانه‌های شهری از جمله عناصر کالبدی شاخص در فضای شهری محسوب می‌شوند که به‌سبب حضور در خاطرات جمعی و فردی شهروندان نقش مؤثری در هویت مکانی ایفا می‌کنند. بدین‌ترتیب فرآیند خوانش نشانه‌ها و بررسی لایه‌های مختلف معنایی آن‌ها می‌توانند به‌عنوان ابزاری ارزشمند جهت سنجش هویت شهری به حساب آیند. با توجه به گستره وسیع مؤلفه‌های بررسی هویت شهری، این پژوهش سعی بر‌آن دارد تا از خلال خوانش نشانه‌های شهری و ب...

خیابان قزوین که امروز با نام خیابان سپه در شهر قزوین به آن اشاره می شود از مستحدثات شاه طهماسب صفوی در شهر قزوین به شمار می رود. بسیاری خیابان قزوین را نیای خیابان چهار باغ صفوی (شاه عباسی) اصفهان برشمرده و گروهی حتی از آن به عنوان اولین خیابان در فضای شهری ایران یاد می کنند1.  در این میان آنچه کمتر به آن پرداخته شده است، شناخت و معرفی ساختار فضایی خیابان قزوین است. اینکه خیابان قزوین چه فضاها ...

خیابان قزوین که امروز با نام خیابان سپه در شهر قزوین به آن اشاره می‌شود از مستحدثات شاه‌طهماسب صفوی در شهر قزوین به‌شمار می‌رود. بسیاری خیابان قزوین را نیای خیابان چهار باغ صفوی (شاه‌عباسی) اصفهان برشمرده و گروهی حتی از آن به عنوان اولین خیابان در فضای شهری ایران یاد می‌کنند1.  در این میان آنچه کمتر به آن پرداخته شده است، شناخت و معرفی ساختار فضایی خیابان قزوین است. اینکه خیابان قزوی...

مهمان خانه بزرگ قزوین را می توان اولین هتل ایرانی معرفی کرد که دارای امکاناتی فراتر از زمان خود بود. این بنای ممتاز در سال 1297 هجری قمری/ 1259 هجری شمسی با منظمات دیگری همانند چاپارخانه و پست خانه، جزء مجموعه دولتی ساخته شد و هدف از ساخت آن، ایجاد رفاه لازم برای سفیران و مسافران خارجی در بدو ورود به پایتخت بود. بنای مذکور در انتهای خیابانِ ساخته شده متعلق به دوره صفویه، مقابل سردر ورودی دولتخان...

امروزه طراحی برمبنای ساماندهی الگوهای رفتاری افراد، معیاری مهم است؛ تا جایی­که در طراحی فعالیت و رفتار، نقشی تعیین‌کننده در کیفیت فضای شهری دارد. مسئله این است که توجه یکجانبه به شاخص‌های کالبدی خیابان کافی نیست و هم­پیوندی میان شاخص‌های مختلف کالبدی و غیرکالبدی باید به­عنوان سازوکاری مناسب برای ساماندهی فعالیتی و رفتاری محورهای شهری اتخاذ شود. در این نوشتار، با هدف به­کارگیری فرایند برنامه‍ریز...

امروزه طراحی برمبنای ساماندهی الگوهای رفتاری افراد، معیاری مهم است؛ تا جایی­که در طراحی فعالیت و رفتار، نقشی تعیین کننده در کیفیت فضای شهری دارد. مسئله این است که توجه یکجانبه به شاخص های کالبدی خیابان کافی نیست و هم­پیوندی میان شاخص های مختلف کالبدی و غیرکالبدی باید به­عنوان سازوکاری مناسب برای ساماندهی فعالیتی و رفتاری محورهای شهری اتخاذ شود. در این نوشتار، با هدف به­کارگیری فرایند برنامه‍ریز...

شهر و فضاهای شهر آن بستر تعاملات اجتماعی، فعالیت های روزمره مردم یک شهر هستند. در این میان خیابان ها، عمده ترین و ابتدایی ترین فضاهای شهریند. محور های اصلی شهر ها، مهمترین خیابان های شهری هستند که عمده مراکز خرید و حجم رفت و آمد مردم را در خود جای داده اند. لذا کیفیت این فضاها، عاملی تأثیر گذار بر فضای کل شهر است. بطوریکه امروزه طراحی شهری را چنان تعریف می نمایند که به نوعی ارتقاء کیفیت محیط د...

رنگ از طرق مختلف بر انسان تأثیر گذاشته و می تواند بازتاب فرهنگ، باورها، رفتار و نیز احساسات مردم باشد. به این ترتیب به منظور به کارگیری بهینه آن و خلق محیط ها و فضاهای شهری پاسخده، شناخت ویژگی های رنگ ضروری به نظر می رسد. بهره گیری ناآگاهانه، بدون مطالعه و غیرتخصصی از رنگ و عدم توجه به تأثیرات آن بر انسان، در شهرها منجر به تولید فضاهایی می شود که پاسخگوی نیازهای کاربران نیست. هدف پژوهش حاضر ارا...

شکل گیری محورهای پیاده به شکل امروزی تاریخی در حدود هشتاد سال دارد و این محورهای پیاده بسرعت در بین شهرهای مختلف جهان جای خود را باز کرده و محبوبیت و مقبولیت فراوانی یافته اند.اما بوده اند خیابان هایی که از قدیم الایام و قبل از اختراع ماشین به صورت یک محور پیاده پویا و قوی فعالیت می کردند ولی صنعتی شدن شهرها بالاجبار چهره ی آنها را تغییر داده و به مسیر هایی تبدیل کرده که امروزه هیچ نشانی از گذش...

افتراق معنایی یکی از روش‌های پرکاربرد در تحلیل توصیفی و کیفی فضاهای شهری است. فضاهای شهری سنتی و معاصر همواره مدنظر و قضاوت مردم و کارشناسان قرار گرفته است. این روش می‌تواند مبنایی علمی برای قضاوت این گروه‌های هدف قرار بگیرد. هدف از این مقاله آزمودن تکنیک افتراق معنایی در تحلیل کیفی یک فضای شهری (خیابان سپه قزوین) است تا بر مبنای آن قضاوت صفات مورد نظر این تکنیک صورت بگیرد. مسئلة اصلی پژوهش در ...