چکیده خط به عنوان یکی از مهم ترین شاخصه های هنر در دوران اسلامی، جایگاه والایی داشته و بر روی پارچ هها نیز کاربرد داشته است. این مقاله بر این راستاست که جایگاه و اهمیت خط نوشته را بر روی منسوجات ایران قرون 4 هجری تا 12 هجری از دیدگاه بصری و گرافیکی مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور با بررسی های تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و هنری ادوار مورد نظر و نیز با توجه به پژوه شهای انجام شده درباره خط و پارچ...

دیوارنویسی پدیده ای اجتماعی با پیشینه ای بس طولانی است. اما دیوارنوشته ها در دوران تمدن مدرن، در نقش یک رسانه مطرح بوده اند. در این مقاله کوشیدیم که دیوارنوشته ها را از دیدگاه زبان شناختی بررسی کنیم. در این پژوهش ویژگی های کامل 2929 دیوارنوشته از محله های گوناگون شمال، جنوب، شرق، غرب، و مرکز تهران ثبت و سپس استخراج و بررسی شده اند. پس از بررسی دیوارنوشته ها مشخص شد: نوشته های زبانی 76/92 درصد و...

تشخیص خودکار متن یکی از زیر مجموعه های پردازش تصویر است که به طور گسترده در کتابخانه دیجیتال، خواندن آدرس پستی نامه ها، خواندن چک های بانکی، خواندن فرم ها و پرسشنامه ها استفاده می شود. بازشناسی متون دست نوشته فارسی در دو سطح کلی برون خط و بر خط انجام می پذیرد که سیستم های برون خط خود به دو دسته تقسیم می شود: سیستم های مبتنی بر جداسازی و سیستم های کلی نگر. در سیستم های مبتنی بر جداسازی سعی می ش...

هنرمندان در عرصه قالی‌بافی از خط نوشته به‌عنوان عنصری تزئینی و ابزاری توانمند به‌منظور انتقال مفاهیم بهره گرفته‌اند. در این مقاله‌ها با بررسی خط نوشته‌های قالی‌ها در دو دوره مهم تاریخ قال بافی ایران – یعنی دوران صفوی و قاجار- کوشش می‌گردد تا ضمن پرداختن به فرم‌ها و مضامین به‌کاررفته در خط نوشته‌ها با رویکردی تطبیقی و مقایسه‌ای نیز به قالی‌های دو دوره پرداخته شود. بدین منظور، تصاویر قالی‌های نوش...

خط تصویر در طراحی نشانه و اعلان به لحاظ ساختار ، تلفیقی از نوشتار و تصویر می باشد و زبان تصویری با بیان صریح و قدرتمند را داراست و دارای جلوه دیگری نیز می باشد و آن باز نمایی تصویری کلمه یا نوشته می باشد که به مدد آن به مفاهیم، جان بخشیده و معانی ذهنی و مجرد مرتبط با موضوعات را به بهترین شکل به نمایش در آورده و آن را ملموس و قابل فهم نموده است. پژوهش حاضر در پی شناسایی و تبیین ویژگی های خط تص...

در این پایان نامه بازشناسی برون خط کلمات دست نوشته فارسی در یک فرهنگ لغت محدود مورد مطالعه قرار می گیرد. برای این منظور یک روش دو مرحله ای پیشنهاد می گردد. در مرحله نخست توسط الگوریتم های خوشه بندی سلسله مراتبی وisoclus کلمات موجود در فرهنگ لغت بر اساس تشابه خوشه بندی می شوند. ویژگی های تشابهی به کار رفته در این مرحله، بردارهای پروفایل بالا، پایین، پروژکشن عمودی و تعداد گذر از سیاه به سفید برای...

فارسی‌زبانان در دورۀ اسلامی از خط عربی برای نگارش آثار خود استفاده کردند. برخی کاستی‌ها در این خط موجب شده است تا شماری از ضبط‌ها و ویژگی‌های زبانی، مخصوصاً در حوزۀ مصوّت‌ها و برخی صامت‌های خاص زبان فارسی، در آن خط منعکس نشود و بخشی از پژوهش‌های زبان‌شناختی مرتبط با زبان فارسی با کاستی‌هایی روبه‌رو شود. از سویی، آگاهی ما از ضبط بسیاری از واژه‌ها منحصر به شماری از لغت‌نامه‌ها است که بیشترآن‌ها متأ...

قرآن نِگِل یکی از نسخه‌های قدیمی قرآن کریم است که در روستای نِگِل شهرستان سنندج استان کردستان نگهداری می‌شود. این نوشته در پی آن است که علاوه بر بررسی و تحلیل، ویژگی‌های این نسخه خطی، اهمیت و جایگاه آن در نزد مردم و چگونگی انتقال به روستای نگل و سوابق تاریخی، نوع خط و زمان نگارش، هنر تذهیب و تشعیر آنرا نیز مشخص نماید. پرسش اساسی تحقیق این است؛ آیا این قرآن در محدوده جغرافیای فرهنگی ایران، با شیوه ن...

درمشرق زمین به خصوص در میان ملل مسلمان به خط علاوه بر این که میراث و آثار علمی پیشنیان به واسطه آن حفظ می شده، و نیز حامل وحی (کلام خدا) در قرآن بوده، توجه خاصی می شده است و آنان را بر آن می داشت تا سعی بر نوشتن خطی داشته باشند که شایسته نگارش کلام وحی باشد. که این امر شروعی بود برای پرداختن به جنبه ی زیبایی خط- خوشنویسی- که منجر به ابداع خطوط متنوع گشت. این پایان نامه با عنوان ریشه های هنر ...

یکی از زیبا ترین طلیعه های هنر دوره اسلامی، در خوشنویسی جلوه گر شده است و خط ثلث نیز به عنوان یکی از شیوه های خوشنویسی، از زیبایی ها وامکانات فراوانی برخوردار است. خط ثلث یکی از پرکاربردترین و انعطاف پذیرترین خطوط، در میان انواع خوشنویسی است که همچنان نیز مورد استفاده است. این خط تاثیرات زیادی بر طراحی نشانه نوشته های فارسی نیز داشته است. در این پژوهش حروف و ترکیبات خط ثلث، امکانات و ویژگی های...