زید بن وَهْب جُهَنی (84 ه‍ ) یکی از اصحاب امام علی(ع) و از نخستین گردآورندگان خطب حضرت بود که اثری با عنوان «خطب امیرالمؤمنین علی المنابر فی الجُمَع و الأعیاد و غیرها» تألیف کرد. این کتاب که از کهن ترین مصادر نهج البلاغه نیز به شمار می رود، تا زمان شیخ طوسی (460 ه‍ ) وجود داشت و مورد استفاده نویسندگان اسلامی قرار می گرفت، لکن پس از قرن پنجم هجری همچون بسیاری از میراث مکتوب اسلامی دستخوش حوادث قرار گر...

این نوشتار تحت عنوان "إعراب و بلاغت نهج البلاغه (خطبه 131تا پایان خطبه 142)" با واکاوی ساختار نحوی و بلاغی سخنان امیربیان (علیه السلام)، تأثیر این دو مهم را در فرآیند فهم کلام حضرت و دستیابی به مقصود سخنان آن بزرگوار، بررسی نموده است. ابتدا با إعراب خطب در دو بخش مفردات وجمل، به بررسی چگونگی به کارگیری واژگان در ساختار خطب پرداخته که حاصل آن استخراج شاخص های إعرابی است که دربخشی جداگانه گردآو...

رساله در چهار مجله تنظیم گشته است. جلد اول در 8 فصل شامل تحقیق درباره کاتب نسخه مختار « ابن شد قم » کیفیت تألیف ، خصائص نهج البلاغه از نظر صورت ، محتوی و معنی ، شرح حال سید شریف ، اوضاع بغداد در قرون چهارم و پنجم ، سیره امیرالمؤمنین ، جدول مقارنه خطب و کلمات و مصادر مقدمه تحقیق ، تدوین یافته است . در جلد دوم از مقدمه سید شریف تا خطبه 96 بحث شده ، جلد سوم به ادامه خطب از 97 تا 183 اختصاص یافته و...

رساله در چهار مجله تنظیم گشته است. جلد اول در 8 فصل شامل تحقیق درباره کاتب نسخه مختار « ابن شد قم » کیفیت تألیف ، خصائص نهج البلاغه از نظر صورت ، محتوی و معنی ، شرح حال سید شریف ، اوضاع بغداد در قرون چهارم و پنجم ، سیره امیرالمؤمنین ، جدول مقارنه خطب و کلمات و مصادر مقدمه تحقیق ، تدوین یافته است . در جلد دوم از مقدمه سید شریف تا خطبه 96 بحث شده ، جلد سوم به ادامه خطب از 97 تا 183 اختصاص یافته و...

مخنف‌بن‌سلیم ازدی یکی از یاران حضرت علی(ع) در دوران خلافت آن بزرگوار بود؛ او باوجود داشتن گرایش­های شیعی و مناصبی که در دولت علوی داشته، تبعیت همه‌جانبه نداشت. هدف از این مقاله، کنکاش این مسئله است که چرا وی در زمانی تابع امام(ع) و زمانی نیز به فرمان‌های آن حضرت بی‌اعتنا بود یا از نبردهای زمان آن حضرت اظهار نارضایتی می‌کرد. فرضیه پژوهش آن است که تضاد بین دو حس درونی مخنف‌بن‌سلیم، شامل تمایلات م...

چکیده: این پایان نامه در خلال پرداختن به دو موضوع إعراب و بلاغت، که از شاخصه های مهم در ارزش گذاری یـک متن اند، تأثیر این دو مهم را در فهم 20 خطب? اوّل نهج البلاغه بررسی و کاوش کرده است. تا در پی این بررسی، به این پرسش پاسخ دهد که آیا نکات و اختلافات اعرابی و بلاغی موجود در این کتاب شریف، در فهم مراد امیر مومنان اثرگذار است یا خیر؟ از این رو، به منظور دست یابی به این تأثیرگذاری، ابتدا در بخش ...

پس از تالیف نهج البلاغه عالمانی در صدد جمع آوری آن سخنان امیر المومنین (علیه السلام) که در نهج البلاغه نیست، برآمده اند. لکن اکنون تنها شش اثر موجود است که عبارت اند از: 1. ملحقات نسخه من نهج البلاغه و جزء ابن ناقه 2. مستدرک نهج البلاغه 3. نهج البلاغه الثانی 4. مصباح البلاغه فی مشکاه الصیاغه 5. نهج السعاده فی مستدرک نهج البلاغه 6. تمام نهج البلاغه. مستدرک کتابی است که در آن مطالبی که به دست م...

یحمل هذا البحث عنوان "أدب المقاومة فی نهج البلاغة"، بذلت الکاتبة مساعیها لإلقاء الضوء على کلام الإمام علی (ع) وسلوکه الحسن إلى جانب القیم الأخلاقیة– العسکریة التی کان یحملها هذا الإمام الکبیر، التی تدور رحاها حول المقاومة فی وجه الأعداء والصمود فی ساحة الحرب، وذلک اعتمادا على ما ورد فی خطب الإمام فی نهج البلاغة. أوصى الإمام علی (ع) فی مختلف خطبه، أصحابه إلى ابداء المقاومة والصمود فی الجانب الفر...