اوس و خزرج که در مدینه ساکن بوده اند ریشه جنوبی داشتند واز جمله اعرابی بودند که پس از شکسته شدن سد مارب از یمن به این ناحیه کوچ کردند. این دو قبیله در تاریخ حجاز پیوسته باهم اختلاف و زدو خورد داشتند جنگ بعاث مشهورترین این نبردها می باشد این اختلافات آنهارا مستاصل کرده بود و دنبال نجات دهنده ای می گشتند .تا اینکه در قرن هفتم میلادی با پیام نبی اسلام آشنا شدند و پس از پیمان عقبه دوم پیامبر به همر...

سکونتگاه یثرب پیش از هجرت پیامبر محل استقرار طوایف و قبایل متعددی بود که روابط بینا طایفه ای آنها می توانست بر روند تحولات تاثیر قابل توجهی بگذارد. امروزه مطالعه تاریخ پیامبر بیانگر عملکرد طوایف یثرب نیست.باشد، در نتیجه شناخت عملکرد قبایل در دوره پیامبر نه تنها بخش قابل توجهی از این تاریخ را روشن می کند بلکه بُعد طایفه ای رفتار یاران پیامبر را نیز مشخص می-سازد. بررسی طوایف یثرب در صدر اسلام نشا...

واژه «انصار» و «انصاری» از پرکاربردترین لقب‌های یاد شده در منابع تاریخی به‌ویژه «صحابه‌شناسی»، طبقات‌نگاری و منابع رجالی و زندگی‌نامه‌هاست. کاربرد این واژه در مطالعات تاریخی صدر اسلام، دو قبیله ساکن یثرب (اوس و خزرج) را به یاد می‌آورد؛ کسانی که با تدبیرهای حکیمانه پیامبر (ص)، اختلاف‌های درونی خود را کنار گذاردند و با نام انصار، به وحدت رسیدند. مفهوم انصار هنگامی آشکارتر شد که در برابر واژه مهاج...

قیس بن سعد بن عباده انصاری یکی از اصحاب پیامبر (ص) و از یاران امام علی (ع) و امام حسن (ع) است. تاریخی برای تولد وی ذکر نشده است ولی با توجه به قرائن و پژوهشهای موجود هنگام ورود پیامبر (ص) به مدینه در سن نوجوانی بوده است. این شخصیت در دوران پیامبر (ص) دارای افتخاراتی از جمله: خادم پیامبر (ص) رئیس انتظامات پیامبر (ص)و حامل پرچم انصار در بعضی از غزوه ها بوده است. این مناصب نشان از نزدیکی و همراهی ...

جلال الدین محمد بلخی در جای جای مثنوی از داستان پیامبران بهره برده است، یکی از این قصه ها، قصه پیامبر(ص) است.مولانا از این قصه در راستای آموزش اعتقادات، اخلاقیات و عرفان فراوان بهره گرفته است. او از فراز گم شدن پیامبر(ص) فطرت الهی را نتیجه گرفته و از نمودن جبرئیل خویش را به پیامبر(ص) در خدمت قهر الهی سود می برد، چنان که از معجزات پیامبر(ص)، دشمنی ابولهب با پیامبر، برخورد پیامبر با سائل و یهودیا...

جلال الدین محمد بلخى در جاى جاى مثنوى از داستان پیامبران بهره برده است، یکى از این قصه ها، قصه پیامبر(ص) است.مولانا از این قصه در راستاى آموزش اعتقادات، اخلاقیات و عرفان فراوان بهره گرفته است. او از فراز گم شدن پیامبر(ص) فطرت الهى را نتیجه گرفته و از نمودن جبرئیل خویش را به پیامبر(ص) در خدمت قهر الهى سود مى برد، چنان که از معجزات پیامبر(ص)، دشمنى ابولهب با پیامبر، برخورد پیامبر با سائل و یهودیا...

اصحابه پیامبر نقش مهمی را در دوران نبوت پیامبر«ص» ایفا می کردند . به طور طبیعی صحابه از پایگاه اجتماعی - اقتصادی متفاوتی برخوردار بودند. انصار از قبیلۀ اوس و خزرج بودند که در خارج از یثرب با اسلام آشنا شدند و تعدادی از صحابه آنان به اسلام گرویده و با پیامبر«ص» بیعت کردند. بیعت کنندگان عقبه هرکدام به طایفه ای تعلق داشته و دارای جایگاه اجتماعی – اقتصادی ویژه بودند. در این پژوهش با استفاده از ر...

ساکنان جزیره العرب در فاصله زمانی فتح مکه تا رحلت پیامبر (ص) در حال کسب بزرگ ترین تجربه ی سیاسی خود بودند. در این برهه از زمان مردمی که فهم سیاسی ایشان در حد پذیرش نظام های پدرسالارانه بود؛ در پرتو اسلام به سمت تشکیل امت اسلامی و حکومت متمرکز پیش رفتند؛ و به لحاظ اجتماعی دوره ای متفاوت از قبل را تجربه کردند. علی رغم اینکه به نظر می رسد در این دوره زمانی با وجود شخص پیامبر(ص) جریان های جانبی و ح...

در تحلیل آنچه در سقیفه رخ داد و به پیروزی مهاجران انجامید، سخنان و دلایلی مطرح شده است از جمله، دشمنی دیرینه و ریشه دار اوس و خزرج و رقابت و حسادت میان عشیره‌های هر یک از این دو قبیله، عاملی نیرومند برای پیروزی ابوبکر در سقیفه بوده است. موضع تدافعی و روحیه‌ی انفعالی انصار در کنار شخصیت ابوبکر و استدلالات ایشان از جمله استناد به حدیث الائمه من القریش از دیگر عوامل مؤثر در پیروزی مهاجران بود. اشت...

در آستانه ظهور اسلام، ساکنان اصلی مکه تیره‌های قبیله بزرگ قریش بودند که بر امور مذهبی، اجتماعی و معیشتی شهر سلطه داشتند. با وجود اینکه پیامبر اکرم خود از بنی‌هاشم، یکی از تیره‌های قریش، بود دعوت او با مخالفت گسترده و شدید قریش روبرو شد. آنان در تمامی سالهای اقامت پیامبر در مکه با او مخالفت و دشمنی کردند. این دشمنی پس از خروج پیامبر و مسلمانان از مکه و هجرت به یثرب ادامه یافت و کار به جنگ و خونر...