نافرمانی مدنی مفهومی چندسویه و پیچیده در علوم سیاسی است. ویژگی‌هایی چون اعتراض سیاسی، عمومی و آگاهانه بودن، نقض قانون و عدم خشونت براساس تعاریف دانشوران به‌عنوان ویژگی‌های عام وکلی نافرمانی مدنی شناسایی شده است. آنچه در خصوص مفهوم نافرمانی مدنی و در بررسی آن در حوزۀ جنبش‌های اجتماعی حائز اهمیت است، توجه به شیوه‌های اقدامی است که نافرمانی مدنی به‌عنوان ماهیت آنها تلقی می‌شود. هدف پژوهش حاضر، ردی...

یکی از تذکره های مهم زبان و ادب فارسی تذکره خزانۀ عامره، تألیف ادیب و شاعر برجستۀ شبه قارۀ هند، میرغلامعلی آزاد بلگرامی است. او این کتاب در سال 1176ق. در اورنگ آباد تألیف کرد. به رغم اهمیتی که این تذکره دارد، تا کنون چاپی از آن در اختیار نبوده، ولی یک باره، سه تصحیح همزمان از این تذکره صورت گرفته است که دو تصحیح از آن ها چاپ شده و سومی نیز در دست انتشار است. یکی از این تصحیح ها را منصوره تدینی ...

یکی از کارکردهای مهم کتابت و خط استفاده از آن برای ذخیره سازی اطلاعات با ظرفیت نامحدود است که با حافظۀ انسان با ذخیره سازی محدود، قابل مقایسه نیست. نخستین کتابت با لوحه های سومری، به عنوان قدیم ترین گل نوشته های مربوط به نیمۀ هزارۀ چهارم ق.م، شروع شد. بعد از سومریان، بابلیان نیز بر لوحه های گلی می نگاشتند و در کتابخانه های منظم خود آن ها را حفظ می کردند. حفاری باستان شناسی در تل مردیخ، در جنوب ...

هدف تحقیق:هدف پژوهش حاضر بازبینی ماهیت تشکیلاتی است که ازسوی پژوهشگران با نام «خزانه حجت» در سازمان حکومتی غزنویان پذیرفته شده‌است. مطابق این دیدگاه خزانه‌ای ایجاد شده بود که تنها به گونه‌ای از اسناد به نام «حجت» اختصاص داشته‌است. این پژوهش با هدف بررسی وجود ماهوی این تشکیلات انجام شده‌است. روش و رویکرد: گردآوری مطالب در این پژوهش به شیوه کتابخانه‌ای و اسنادی است. همچنین تلاش می‌شود تا با استفا...

مغرب اسلامی در اثر فروپاشی دولت ادریسیان، دچار عدم تمرکز سیاسی و منازعه قبایل بربر بر سر قدرت بود. در چنین شرایطی شکل­گیری جنبش اجتماعی مرابطون، موجب تداوم قدرت مسلمانان در شمال آفریقا و اندلس شد. با نظر به اهمیتِ جنبش اجتماعی مرابطون، بررسی منطق حاکم بر این جنبش پرسش اصلی این مقاله است. چارچوب نظری مقاله در بازشناسی منطق این جنبش «نظریه بسیج منابع» است. بر اساس این نظریه رهبران جنبش مرابطی از ن...

یکی از مجازات‌هایی که امروزه به دلایل مختلف از جمله: سهولت اجرا، به نفع خزانۀ دولت بودن و عدم ایجاد عادت در مجرمان مورد توجه قانونگذاران قرار گرفته، جزای نقدی است. با توجه به اینکه این مجازات در حقوق کیفری ایران و انگلستان پیش‌بینی شده، لذا مقالۀ حاضر به بررسی مقررات اجرایی این کیفر که تقریباً در هر دو کشور اعمال می‌شوند می‌پردازد. این اقدامات شامل اعطاء مهلت، تقسیط، استیفا از اموال مجرم و حبس د...

چکیده جنبش دالایی ‏لاما به عنوان یک نمونه ‏ی مورد ی از جنبش‏ های سده‏ ی بیست‏ و‏یکم انتخاب شد و پژوهشگر قصد گونه‏ شناسی این جنبش و بازشناسی ویژگی ‏های جنبش‏ های نوین اجتماعی را در این جنبش داشته است. برای پاسخ به پرسش‏ های مطرح ‏شده از طرح ‏های تحلیلی تاریخی، دیالکتیکی و تحلیل المان استفاده شد و روش پژوهش نیز کتابخانه‏ ای بود. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که جنبش دالایی‏ لاما مانند سایر جنبش ...

جامعة ایران نیز در چند دهة گذشته شاهد تجربه جنبش های دانشجویی بوده است. این جنبش ها پیشقراول جنبش های ملی و سراسری، از جمله نهضت ملی نفت (1332)، انقلاب اسلامی (1357) و جنبش اصلاحی (1376) بوده اند. چرا جنبش های دانشجویی به راه می افتند؟ این مقاله می کوشد از منظر پنج نظری? جامعه شناختی به این پرسش پاسخ دهد و پس از آن، تجربة جنبش دانشجویی در ایران را ارزیابی خواهد کرد. در پایان، دلایل افول فعالیت ...

یکی از مسائل مهم پیرامون آسیب­شناسی جنبش جنگل، آسیب­شناسی اید‏ئولوژیک سیاسی آن است. زیرا از این دیدگاه جنبش چندان مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این راستا، این پرسش مطرح است که اید‏ئولوژی سیاسی جنبش، از آغاز تا پایان، چه تغییراتی در روند خود داشته و این تغییرات چه تأثیراتی بر میزان مشروعیت و سرنوشت آن داشته است. برای بررسی این موضوع، نخست محورهای ایدئولوژی جنبش در سال‏های اولیۀ مبارزه مورد مطا...

چکیده اعتدال و افراط از موضوع های اساسی جنبش های اسلامی معاصر هستند؛ به بیان ساده، جنبش های اسلامی معاصر، اغلب به اعتدال یا افراط گرایش داشته اند یا در حال نوسان میان این دو طیف بوده اند. یکی از بزرگ ترین جنبش های اسلامی معاصر، اخوان المسلمین مصر است؛ به نظرمی رسد، این جنبش نیز از زمان تأسیس در سال 1928 تاکنون، میان اعتدال و افراط در نوسان بوده است؛ بر این اساس، پرسش اصلی این پژوهش، بررسی دلایل...