در این پژوهش به مطالعة روابط درون خانواده ازمنظر روابط میان سه نسل کهن‌سال، میان‌سال  و جوان پرداخته شده‌است تا روشن شود که این روابط تابع چه گفتمان‌هایی است و آیا این گفتمان‌ها به‌هم نزدیک‌اند یا نشانة مشهودی از فاصله میان این سه نسل دیده می‌شود. روش محقق بهره‌گیری از رهیافت کیفی، مبتنی بر تحلیل موقعیت گفتمانی، با تأکید بر مصاحبه‌های روایی، و درنهایت کشف نظریة زمینه‌ای گفتمانی بوده‌است. به‌این...

در چند دهة اخیر، خانواده و نظام خویشاوندی تحت تأثیر نوسازی و پیامدهای آن قرار گرفته و در این فرایند، نیروهای ساختارشکن زیست‌جهان خانوادة ایرانی را دگرگون کرده‌است. به‌دلیل اهمیت این موضوع، هدف تحقیق حاضر بررسی درک معنایی تغییرات خانواده است. چارچوب مفهومی تحقیق رویکرد پارادایم تفسیرگرایی اجتماعی و روش‌شناسی مبتنی بر روش تحقیق کیفی است. داده‌ها با استفاده از فنون قوم‌نگاری (مشاهدة مشارکتی، مصاحب...

کیفیت زندگی مفهومی است برای ترسیم رفاه در جامعه. ازآنجاکه نوع و ساختار خانواده در کیفیت زندگی فرد تأثیر دارد، هدف اصلی این پژوهش، سنجش و مقایسة تطبیقی شاخص های کیفیت زندگی خانواده های گسترده و هسته ای در مناطق روستایی بخش پشت آب است. منطقة مورد مطالعه شامل 9 روستا از دهستان های ادیمی و قائم آباد بخش پشت آب زابل است. جامعة آماری شامل 296 خانوادة گسترده و هسته ای است، که از سال 1385 به بعد زندگی ...

مقالة حاضر شامل سه بخش است. در بخش نخست تقسیم بندی گروه‌های خویشاوند زبانی از جمله خانواده‌های زبانی ”چینی-تبتی“، ”مجاری-فنلاندی“، ”اورال-آلتایی“، ”افریقایی-آسیایی“، ”مالایایی-پولینزیایی“، ”خانوادة زبانی استرالیایی“ و ”خانوادة زبانی قارة امریکا“ به بحث گذارده می‌شوند. بخش دوم به بحث در بارة خویشاوندی خانوادة بزرگ زبان‌های هند و اروپایی از جمله زبان‌های ایرانی که یکی از شاخه‌های این خانوادة زبان...

مقالة حاضر شامل سه بخش است. در بخش نخست تقسیم بندی گروه های خویشاوند زبانی از جمله خانواده های زبانی ”چینی-تبتی“، ”مجاری-فنلاندی“، ”اورال-آلتایی“، ”افریقایی-آسیایی“، ”مالایایی-پولینزیایی“، ”خانوادة زبانی استرالیایی“ و ”خانوادة زبانی قارة امریکا“ به بحث گذارده می شوند. بخش دوم به بحث در بارة خویشاوندی خانوادة بزرگ زبان های هند و اروپایی از جمله زبان های ایرانی که یکی از شاخه های این خانوادة زبان...

تحول خانواده در جهان معاصر از مباحث کانونی جامعه‏شناسی خانواده طی دهه‏های اخیر است. تأثیر مدرنیته، به‏خصوص از بُعد فرهنگی آن، بر تحولات خانواده در غرب، که به شکل‏گیری و تکوین خانوادة مدرن و پست‏مدرن منجر گردیده است، موضوع تتبعات نظری و پژوهش‏های تجربی فراوانی بوده است. این مقاله در پی آن است که این موضوع را در جامعة ایران از منظر کنشگران اجتماعی، به‏ویژه از دیدگاه جنسیتی، بررسی و مهم‏ترین عوامل ...

در جامعة جوان ایرانی موضوع‌های مرتبط با حوزة جوانان مسئله‌ای اجتماعی تلقی می‌شود؛ زیرا حدود یک سوم جامعة ایرانی کشور، یعنی بیش از 24 میلیون نفر را جمعیت جوان 20 تا 35 ساله تشکیل می‌دهند که در نهاد مهم اجتماعی ایرانی، یعنی خانواده، مؤثرند. جامعه‌شناسان ازدواج را قراردادی اجتماعى، ضامن بقاى نسل انسان و سبب آرامش و امنیت در جوامع دانسته‌اند. هم‌چنین نهاد خانواده از مهم‌ترین نهادهای اجتماعی به شمار...

نظریه سازی در ادبیات جامعه شناسی به طور عام و در حوزة جامعه شناسی خانواده به طور خاص، کم و بیش دچار اغتشاش مفهومی است. طرح کنندة مفهوم "نظام سه پایة ایرانی"، سعی در تحلیل وضعیت خانواده و تغییر و تحولات آن در ایران از رهگذر پدیدة مدرنیته را دارد. این مقاله با بررسی چارچوب مفهومی نظام سه پایة ایرانی و مفاهیم وابسته به آن به این نتیجه می رسد که این دیدگاه در چهار مفهوم "جامعة ایرانی"، "خانوادة ای...

یکی از سیاست‌های راهبردی کشور، تقویت نهاد خانواده دربرابر عوامل گوناگون تضعیف‌کنندة درونی و بیرونی آن است. در این پژوهش، به پیامدهای زندانی‌شدن افراد بر خانواده‌شان توجه شده است. روش تحقیق حاضر، فراتحلیل کیفی است و در آن از مشاهدة مشارکتی برای صورت‌بندی استنتاج‌های جامعه‌شناختی جدید بهره گرفته شده است. براساس داده‌ها، در طول سال حداقل یک میلیون نفر زندانی ثابت و در گردش در ایران وجود دارد. با ت...