در میان آموزه های معماری ایرانی دو نظریه ی «مستطیل طلایی ایرانی» و «گز و پیمون» از شهرت بسیاری برخوردارند. بسیاری از بزرگان اظهار داشته اند که معماران ایرانی از این نسبت ها برای خلق فضاهای معماری در طرح حیاط مرکزی و اتاق های خانه ها استفاده کرده اند. در مقاله ی حاضر، صحت این فرضیه با مطالعه فضاهای پنج دری، سه دری و حیاط در ده خانه ی تاریخی شهر شیراز مربوط به دوره ی قاجار مورد بررسی قرار گرفته ا...

کاشی‌های هفت‌رنگ قاجاری نمود بارزی از هویت تصویری هنر این دوره را به نمایش می‌گذارد که از نظر سبک و سیاق هنری تفاوت‌های عمده‌ای با دوران قبل از خود دارد. از این میان، کاشی‌نگاران شیرازی در این دوره مطابق با فرهنگ عامیانه، کاشی‌هایی با ویژگی‌های خاص تولید کردند و سبک کاشی‌نگاری شیراز را بنا نهادند.  این مقاله به بررسی یک دروازه مزین به کاشی‌نگاره کتیبه‌دار در حراجی بونامز لندن می‌پردازد و می‌کوش...

تبریز و یکی از محلات بافت قدیم آن با نام سرخاب جایگاه بسیاری از خانه های تاریخی ارزشمند باقیمانده از دوران قاجار است. این پایان نامه بر آن است تا با مطالعه ای کلی در باب فضاها و خصوصیات معماری خانه های قاجاری تبریز به راهکارهای مرمتی و امکان سنجی احیاء آنها به عنوان مراکز فرهنگی - پژوهشی و دیگر گزینه های ممکن بپردازد. در این رهگذر به بررسی و ارائه طرح مرمت و احیای خانه میرزا مهدی فراشباشی- یکی ...

      معماری دوره قاجار را می توان معماری خانه سازی و یا معماری خانه های مسکونی نامید. در این دوره، معماری اینگونه بناها تحت تأثیر نفوذ غرب؛ دچار دگرگونی شده است. در این میان، خانه های قاجاری شهر قم از جهات مختلفی از جمله تزیینات به کار رفته در آن ها قابل بحث و بررسی می باشند. علی رغم ارزش این خانه ها، مطالعه کافی روی آن ها صورت نگرفته است. در این پژوهش؛ سعی بر آن است مولفه ها و ویژگی های تزیین...

زمانی که سخن از معماری به میان می آید، این پرسش مطرح می گردد که معماری چیست؟ ساده ترین جواب این است که معماری حاصل فرم دادن به مصالح و شکل گیری کالبد و ایجاد فضاست. اما این کالبد و فضا، که محورهای اصلی تشکیل دهنده معماری هستند، چگونه و بر اساس چه روابط اصولی با هم عجین می شوند و معماری را حاصل می نمایند؟ ارتقای کیفی معماری هدفی غایی است که رسیدن به آن از راه شناخت بهتر محورهای اصلی تشکیل دهنده ...

رساله ی حاضر به دنبال چگونگی تأثیر مقوله ی جنسیت و متغیرهای وابسته به آن در سازماندهی و روابط فضایی، در معماری مسکونی دوره ی قاجار است و این موضوع را به ویژه در خانه های شهری این دوره جستجو می کند. پرسش اصلی تحقیق آن است که ویژگی های معماری و سازماندهی فضا در خانه های شهریِ منطقه ی گیلان و مازندران در دوره ی قاجار چگونه از هویت جنسیتی و جایگاه اجتماعی، مذهبی و موقعیت زنان و مردان تأثیر پذیرفته ا...

هنر دورۀ قاجار به لحاظ محتوا و ماده، موضوع، و نحوۀ اجرا ویژگی های متمایز و منحصر به فردی دارد. وفور نقش مایه های زنانه در محصولات هنری عصر قاجار، از جمله در کاشی نگاره ها، در فضاهای خصوصی و نیمه خصوصی کاخ ها، و خانه های اعیان و اشراف از ویژگی های شاخص آن است. زنان قاجاریِ نقش بسته بر این کاشی نگاره ها در تعامل هویتی با هویت زن فرنگی، چهرۀ نوینی از زن ایرانی را به نمایش گذاشته اند. با این حال، در...

لزوم توجه به مبحث کیفیت محیطی1 فضاهای داخلی، اثر مستقیم آن بر سلامت جسمی و روحی ساکنین (سندرم بیماری­های ساختمانی) و همچنین صرفه­جویی انرژی در ساختمان است. توجه به عوامل محیطی در طراحی معماری می‌تواند با صرف انرژی کمتر، کیفیت زندگی و سلامت کاربران را افزایش دهد. خانه‌های سنتی ایران، همواره نمونه‌های مناسبی از این گونه معماری را به نمایش گذاشته‌اند و می‌توانند الگوهای مناسبی برای طراحی امروز در ...